رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع از شاخه های مهندسی است، که کارایی سیستم های تولیدی، فرایندها و سازمان ها را با تلفیق دانش مهندسی، ریاضیات، اقتصاد و مدیریت، بهبود می بخشد. مهندسی صنایع بطور کلی اثربخشی، کارایی، تطبیق پذیری، پاسخ گویی، کیفیت و بهبود مستمر کالاها، خدمات و سوددهی را مدنظر قرار می دهد و با تحلیل و مدیریت و برنامه ریزی دقیق به این موارد می پردازد.
تاریخچه رشته مهندسی صنایع
در ابتدای انقلاب صنعتی قرن ۱۹ فکر پیدایش مهندسی صنایع به ذهن افراد رسید. همان طور که کارخانجات، توسعه و گسترش پیدا کردند احتیاج به مدیریت تفکر مدیریتی بیشتر احساس شد برای اینکه افراد سعی می کردند که کیفیت محصولات را فزونی دهند. روش های تحلیل و تفسیر کارهای علمی، آزمایشات و اثبات های علمی در طراحی و ساخت ابزارآلات و ماشین ها استفاده شد و اثربخشی این تحولات در تفکر سازمانی مدیریت باعث شد مدیریت علمی بعنوان یک نگرش و روش حرفه ای مطرح شود.
توانایی های لازم برای رشته مهندسی صنایع
به دلیل ارتباط نزدیک رشته مهندسی صنایع با رشته مدیریت، دانشجو باید توانایی های مدیریتی داشته باشد و قدرت تحلیل و درک بالایی داشته باشد. دانشجویان رشته مهندسی صنایع باید در دو درس ریاضی و فیزیک قوی باشند؛ خصوصا در ریاضیات جدید که آمار و احتمالات این درس تا حدی به مهندسی صنایع مربوط می شود. در ضمن دانشجوی رشته مهندسی صنایع باید از خلاقیت و نوآوری هم بهره مند باشد.
وظایف مهندس رشته مهندسی صنایع
وظایف یک فارغ التحصیل رشته مهندسی صنایع عبارت است از:
- رعایت کلیه اصول ایمنی در کار
- پیاده سازی روش های کنترل کیفیت برای حل مشکلات تولید و کاهش هزینه ها
- سنجش چگونگی تولید محصولات یا ارائه خدمات با حداکثر کارآیی
- مشارکت با مشتریان و مدیریت برای توسعه استانداردهای طراحی و تولید
- توسعه سیستم های کنترل مدیریت برای برنامه ریزی مالی و تحلیل هزینه ها به شکل موثرتر
- آموزش مدیران، سرپرستان و کارگران در صورت نیاز
- طراحی سیستم های کنترلی برای هماهنگی کارها و برنامه ریزی تولید برای اطمینان از کیفیت مطلوب محصولات
- تحلیل و بررسی سیستم های موجود، بازنگری جدول زمانبندی تولید، مشخصات فنی، جریان کار تولید و دیگر اطلاعات برای درک روشها و فعالیت های بخش تولید یا خدمات
گرایش های رشته مهندسی صنایع
گرایش های رشته مهندسی صنایع عبارتند از:
>> گرایش مدل سازی سیستم های کلان
>> گرایش بهینه سازی سیستم ها
>> گرایش مدیریت مهندسی
>> گرایش سیستم های سلامت
>> گرایش مدیریت نوآوری و فناوری
>> گرایش آینده پژوهی
>> گرایش لجستیک و زنجیره تامین
>> گرایش مدیریت و بهره وری
>> گرایش مدیریت پروژه
>> گرایش مدل سازی سیستم های کلان رشته مهندسی صنایع:
شامل مدل سازی سیستم ها به شکل کلان و همچنین سیاست گذاری های عمومی در عرصه های اجتماعی، اقتصادی و ... و همینطور کشف این که چه ارتباطی بین اجزای مختلف یک سیستم وجود دارد و کشف رابطه بین سیستم های مختلف.
>> گرایش بهینه سازی سیستم ها رشته مهندسی صنایع:
شامل طراحی سیستم ها و ایجاد بهینه سازی در فرآیند آن ها.
>> گرایش مدیریت مهندسی رشته مهندسی صنایع:
مدیریت انواع مهندسی های مشغول بکار در صنعت.
>> گرایش سیستم های سلامت رشته مهندسی صنایع:
طراحی سیستم هایی که با سلامت رابطه دارند مثل سیستم های بیمارستانی، درمانگاهی و ....
>> گرایش مدیریت نوآوری و فناوری رشته مهندسی صنایع:
مدیریت در بخش نوآوری، فناوری، پارک های علم و فناوری، اختراعات و ....
>> گرایش آینده پژوهی رشته مهندسی صنایع:
آینده پژوهی در خصوص موارد اجتماعی، اقتصادی، صنعت و....
>> گرایش سیستم های مالی رشته مهندسی صنایع:
داشتن تخصص در حوزه سیستم های مالی و اقتصادی، مهندسی مالی و مدیریت مالی و اقتصادی.
>> گرایش لجستیک و زنجیره تامین رشته مهندسی صنایع:
بهتر شدن فرآیندهای لجستیک و زنجیره تأمینکردن محصولات فیزیکی و نیز غیر فیزیکی، همینطور محصولاتی که فساد پذیر و فساد ناپذیر هستند. همچنین کاهش ضایعات محصولات موقع رد شدن از مراحل زنجیره تامین و کاهش دیر کرد و همین طور هزینه های لجستیک.
>> گرایش مدیریت و بهره وری رشته مهندسی صنایع:
مدیریت سیستم های گوناگون برای بالا بردن بهره وری و کارایی اشخاص و فرایندهای موجود در سیستم ها البته با تعریف ورودی و همینطور فرآیند خروجی برای هر کدام از سیستم ها.
>> گرایش مدیریت پروژه رشته مهندسی صنایع:
شامل داشتن دانش مدیریت پروژه های بزرگ و کوچک، بهینه سازی پروژه ها از نظر زمانی، کیفیت و هزینه.
دروس رشته مهندسی صنایع
دروس رشته مهندسی صنایع در تمامی مقاطع تحصیلی عبارتند از:
۱. دروس کارشناسی رشته مهندسی صنایع
عناوین بعضی از دروس اجباری رشته تحصیلی مهندسی صنایع در دانشگاه های ایران در مقطع تحصیلی کارشناسی موارد زیر هستند:
فناوری ها و فرآیند های تولید، استاتیک و مقاومت مصالح، مبانی برق، ازمایشگاه مبانی برق، آزمایشگاه اندازه گیری دقیق و کنترل کیفیت، کارگاه های ریخته گری و ماشین کاری ۱ و ۲، ریاضی و فیزیک، اصول حسابداری، تئوری احتمال و کاربردهای آن، آمار مهندسی، کنترل کیفیت آماری، تحقیق در عملیات ۱ و ۲، جبر خطی، برنامه ریزی و کنترل پروژه، برنامه ریزی تولید، برنامه ریزی و کنترل تولید و موجودی ها ۱ و ۲، برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات، ارزیابی کار و زمان، طرح ریزی واحدهای صنعتی، شبیه سازی رویداد گسسته، نظریه صف، فرایندهای تصادفی، برنامه ریزی حمل و نقل، مدیریت سیستم های اطلاعاتی، تحلیل سیستم ها، مدیریت فناوری، کاربرد کامپیوتر، اقتصاد خرد و اقتصاد کلان، اقتصاد مهندسی، اقتصاد عمومی، ارگونومی، اصول مدیریت و سازمان دهی، مدیریت منابع انسانی، مهندسی ارزش، تصمیم گیری چند معیاره، برنامه سازی پیشرفته C.
۲. دروس کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع
دروس کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع عبارتست از: بهینه سازی سیستم ها، سیستم های سلامت، لجستیک و زنجیره تأمین، سیستم های کلان، سیستم های مالی، مدیریت مهندسی، کیفیت و بهره وری، مدیریت پروژه، تحقیق در عملیات.
۳. دروس دکتری رشته مهندسی صنایع
دروس دکتری رشته مهندسی صنایع شامل بهینه سازی سیستم ها، سیستم های سلامت، لجستیک و زنجیره تأمین، سیستم های کلان، سیستم های مالی، کیفیت و بهره وری، مدیریت پروژه، سیستم های اطلاعاتی است.
فرصت های شغلی رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع در حرفه ها و مشاغلی مثل بانکداری، خدمات مشاوره ای، صنعت بیمه، شرکتهای هواپیمایی، کشتیرانی، بیمارستانها، کارخانجات، کشت و صنعت، خدمات شهری، استادیوم های ورزشی و یا هر مکان دیگری که احتیاج به برنامه ریزی، هدایت، مدیریت و ارتقاء بهره وری دارد، کاربرد دارد. به دلیل شباهت زیاد این شغل با مدیریت صنعتی، بسیاری از مهندسان صنایع در حوزه های مدیریتی فعالیت می کنند.
درآمد و حقوق مهندس رشته مهندسی صنایع
بازار کار رشته مهندسی صنایع بسیار گسترده است و امکان فعالیت در بخش های مختلف برای مهندس صنایع وجود دارد که اینها هر کدام درآمد مختلفی میتوانند داشته باشند. در صورتیکه افراد در بخش دولتی کار کنند با توجه به قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق می گیرند و چنانچه در بخش خصوصی کار کنند با توجه به شرایط و معیارها که وابسته به میزان تحصیلات و دانش و سابقه کار افراد است میتوانند دریافتی متفاوتی داشته باشند. این افراد میتوانند در سمت های گوناگون سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) مشغول بکار شوند و همینطور می توانند به عنوان کارشناس فنی، برنامه ریز، کارشناس کنترل پروژه، کارشناس تضمین کیفیت، مهندس صنایع، سرپرست کنترل پروژه، سرپرست برنامه ریزی، مدیر پروژه، مدیر کارخانه و غیره کار کنند.
موقعیت شغلی رشته مهندسی صنایع در ایران
رشته مهندسی صنایع در چند سال گذشته جایگاه خود را یافته است و اکثر مسؤولان و متخصصان هم به این مسئله واقف شده اند که جامعه نیاز بسیاری به تخصص فارغ التحصیلان این رشته دارد. به دلیل آن که رشته مهندسی صنایع، افراد را برای مدیریت پرورش می دهد و برترین و نزدیکترین رشته به کارهای مدیریتی و برنامه ریزی و اداره امور است و اگر قرار باشد برای مدیریت بخش تولید یک واحد صنعتی بین مهندس مکانیک، برق و صنایع که دارای شرایط مساوی هستند، یک نفر را انتخاب کرد، مهندس صنایع اولویت اول را دارد. بدین ترتیب این رشته از نظر بازار کار مشکلی ندارد.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 12
- 6