دانشگاه تبریزدانشگاه تبریز (پیشتر: دانشگاه آذرآبادگان) یکی از دانشگاههای دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌باشد که در شهر تبریز واقع است. دانشگاه تبریز شامل ۲۲ دانشکده است و در کل دارای ۲۹ قطب علمی و مجتمع آموزشی است. این دانشگاه در سال ۱۳۲۶ به عنوان دومین دانشگاه قدیمی ایران پس از دانشگاه تهران، بنیان گذاشته شد. دانشگاه تبریز بزرگ‌ترین مرکز علمی در شمال غرب ایران می‌باشد.
تاسیس دانشگاه تبریز
نخستین ایدهٔ تأسیس دانشگاه در شهر تبریز یک سال پس از خاتمهٔ جنگ جهانی دوم، در زمان حکومت ملی آذربایجان در سال ۱۳۲۵ مطرح شد. مکان اولیه دانشگاه آذربایجان، در محل دانشسرای پسران در میدان دانشسرا بوده و ریاست آن را دکتر جهانشاهلو بر عهده داشت. در نخستین سال گشایش دانشگاه، تعداد ۱۷۹ دانشجو در رشته‌های طب، فلاحت، پداگوژی، فلسفه و ادبیات به تحصیل مشغول شدند. برای تأسیس این مؤسسه، در تاریخ خردادماه ۱۳۲۵ در مدخل شرقی آن زمان تبریز، ساختمان دانشسرا تبدیل به دانشگاهی به‌نام «آذربایجان اونیورسیته‌سی» (دانشگاه آذربایجان) شد.
پس از بازپس‌گیری آذربایجان به دست ارتش ایران و سرنگونی دولت خودمختار آذربایجان مؤسسهٔ تازه‌تأسیس دانشگاه آذربایجان منحل شد. در دی‌ماه همان سال از سوی دانشگاه تهران دو تن از استادان به نام‌های «مصطفی حبیبی» و «خان‌بابا بیانی» مأموریت یافتند تا جهت راه‌اندازی واقعی دانشگاه در تبریز اقدام نمایند.
دانشگاه تبریز با پذیرش ۱۶۰ دانشجو در دو دانشکدهٔ پزشکی و ادبیات، تحت ریاست دکتر بیانی، به‌طور رسمی فعالیت آموزشی خود را آغاز نمود. مراسم گشایش دانشگاه تبریز که به‌عنوان یک واقعهٔ منحصربه‌فرد و بزرگ در تاریخ معاصر تبریز قلمداد می‌شود، به‌طور زنده از رادیوی محلی پخش شد. با گذشت زمان دانشکده‌ها، آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها و آموزشکده‌های آن به‌تدریج تأسیس شدند. پس از انقلاب دانشگاه تبریز به دو قسمت «دانشگاه تبریز» و «دانشگاه علوم پزشکی تبریز» تقسیم گردید.
در سال ۱۳۴۶، دانشگاه تبریز که بعدها «دانشگاه آذرآبادگان» نامیده شد، در مکان کنونی بنا گردید. پیش از آن، زمین فعلی دانشگاه، باغ بزرگی متعلق به دکتر موسوی و دکتر علم‌الهدی بود. ملک هر کدام از این مالکان، با دیوار کوتاهی در وسط از همدیگر تفکیک می‌شد. در ضلع شمالی این دو قطعه باغ، قهوه‌خانه‌ای سنتی در کنار چشمه زبیده خاتون به نام «قهوه‌خانه چمن گلی» واقع شده بود. بعد از این باغ‌ها، باغ پیکریه و در طرف شمال جاده هم باغ حاج محمدعلی حیدرزاده قرار داشت. در باغ پیکریه، امروز در بلوار ۲۹ بهمن، توت باغی و بیمارستان ۲۹ بهمن ساخته شده بود و در محل ادارهٔ آبیاری امروزی و سازمان صدا و سیما نیز مصلای شهر واقع بود در مواقع خشکسالی در آنجا نماز استسقا برای طلب باران ادا می‌شد.
دانشگاه تبریز درحال حاضر با بیش از ۲۴٬۰۰۰ نفر دانشجو و حدود ۹۰۰ نفر هیئت علمی، ۲۰۰ آزمایشگاه تخصصی و عمومی که برخی از آنها در سطح جهان و برخی در سطح خاورمیانه منحصربه‌فرد هستند، موزهٔ تاریخ و فرهنگ، موزهٔ جانورشناسی، موزهٔ زمین‌شناسی، مرکز پردازش تصاویر ماهوارهای و مراکز و مؤسسه‌های تحقیقاتی و پژوهشی، محیط آموزشی و دانشگاهی بزرگی را در سطح کشور فراهم آورده‌است.
آرم دانشگاه تبریزنامگذاری دانشگاه تبریز
روند نام‌گذاری دانشگاه تبریز به این ترتیب می‌باشد که: درسال ۱۳۲۶ (سال تأسیس دانشگاه) نام «دانشگاه تبریز» برای این دانشگاه انتخاب شد. نام دانشگاه پس از چند سال به «دانشگاه آذرآبادگان» تغییر یافت. پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ نام دانشگاه دوباره به «دانشگاه تبریز» تغییر یافت. پس از مدتی «دانشگاه علوم پزشکی تبریز» از آن جدا گردید.
دانشگاه تبریز بزرگ‌ترین مرکز علمی در شمال غرب ایران میباشددانشکدههای دانشگاه تبریز
گروه عمده علمی علوم انسانی:
۱ - دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی در دانشگاه تبریز:
دانشکده ادبیات و زبان های خارجی به عنوان نخستین دانشکده دانشگاه تبریز در سال ۱۳۲۶ با نام دانشکده "ادبیات و علوم انسانی" تاسیس شد. این دانشکده در سال ۱۳۴۷ به دو دانشکده "ادبیات فارسی و زبانهای خارجی" و "علوم انسانی و اجتماعی" تفکیک شد.
دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی هم اکنون با ۴۵ نفر عضو هیات علمی، ۵ گروه آموزشی، ۱۴ رشته گرایش و ۸۴۷ نفر دانشجو فعالیت می نماید.
۲- دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز:
دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی با تفکیک از دانشکده علوم انسانی و اجتماعی درسال ۱۳۹۰ فعالیت های رسمی خود را در دانشگاه تبریز آغاز کرد.
۳ - دانشکده الهیات و علوم اسلامی دانشگاه تبریز:
گروه آموزشی معارف اسلامی در سال ۱۳۷۳ راه اندازی و در سال ۱۳۸۹ پس از ایجاد چند رشته به یک دانشکده مستقل با نام دانشکده الهیات و علوم اسلامی ارتقاء یافت.
۴- دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی دانشگاه تبریز:
گروه آموزشی جغرافیا فعالیت خود را در دانشکده ادبیات و علوم انسانی به عنوان گروه تاریخ - جغرافیا در سال ۱۳۳۲ آغاز و در سال ۱۳۹۰ به عنوان یک دانشکده مستقل شروع به کار نمود.
۵- دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز:
این دانشکده در سال ۱۳۹۰ و به دنبال تفکیک دانشکده علوم انسانی و اجتماعی به سه دانشکده، از این دانشکده جدا شد. هم اکنون این دانشکده با ۴۰ نفر عضو هیات علمی ،۴ گروه آموزشی، ۱۹ رشته گرایش و ۹۸۰ نفر دانشجو در حال فعالیت است.
۶- دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی:
گروه آموزشی تربیت بدنی در سال ۱۳۶۷ در دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ایجاد و در سال ۱۳۹۰ تحت نام دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی فعالیت های خود را آغاز نمود.
۷- دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز:
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز در سال ۱۳۲۹ تحت عنوان "دانشسرای عالی" در جوار دانشکده ادبیات فارسی افتتاح و درسال ۱۳۴۹ به دانشکده علوم تربیتی تغییر نام یافت.
امور دانشجویی:
امور دانشجویی دانشگاه تبریز با داشتن ۴ خوابگاه دانشجویی، ۴ سالن غذاخوری، بازارچه دانشجویی، خشکشویی، نانوایی، مرکز بهداشت و مشاوره، داروخانه و سایر امکانات مورد نیاز، محیطی را فراهم آورده تا دانشجویان فارغ از تامین مایحتاج ضروری زندگی، با خیالی آسوده به کسب علم و دانش بپردازند.
گروه فنی مهندسی دانشگاه تبریز:
۱- دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز:
گروه مهندسی برق دانشگاه تبریز فعالیت خود را از سال ۱۳۳۷ در دانشکده فنی شروع و درسال ۱۳۸۲ به دنبال تفکیک دانشکده فنی به عنوان «دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر» شروع به فعالیت نمود.
۲- دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه تبریز:
این دانشکده بعداز ۸ سال فعالیت در زیر مجموعه دانشکده شیمی، در سال ۱۳۹۰ به صورت یک دانشکده مستقل شروع به فعالیت نمود.
۳- دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز:
این دانشکده در سال ۱۳۸۲ به دنبال تفکیک دانشکده فنی به سه دانشکده، به صورت مستقل شروع به کار نمود.
۴- دانشکده مهندسی فناوری های نوین دانشگاه تبریز:
در مهر ماه سال ۱۳۸۷ فعالیت آموزشی و پژوهشی این دانشکده شروع شد.
هدف از تاسیس این دانشکده ایجا د و توسعه رشته های بین رشته ای در عرصه مهندسی است.
۵- دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تبریز:
از دانشکده فنی دانشگاه تبریز که در سال ۱۳۳۷ شمسی تاسیس شد چند دانشکده منشعب شده اند که یکی از آنها دانشکده مهندسی مکانیک است.
دانشگاه تبریزگروه علوم پایه دانشگاه تبریز:
۱- دانشکده شیمی دانشگاه تبریز:
این دانشکده در سال ۷۰-۷۱ با تفکیک دانشکده علوم به چند دانشکده، با عنوان دانشکده شیمی در دانشگاه تبریز شروع بکار نمود. در حال حاضر این دانشکده دارای ۴۱ نفر عضو هیات علمی، ۵ گروه آموزشی، ۱۴ رشته گرایش و ۸۶۲ نفر دانشجو می باشد.
۲- دانشکده علوم ریاضی دانشگاه تبریز:
علوم ریاضی درقالب آکادمیک آن در سال ۱۳۲۹و بصورت یک گروه آموزشی با ۴۷ نفر دانشجو شروع به فعالیت نمود. اکنون گروه ریاضی محض ارتقا یافته و به دانشکده علوم ریاضی تبدیل شده است این دانشکده در حال حاضر دارای ۴۹ نفر عضو هیات علمی، ۴ گروه آموزشی، ۲۲ رشته گرایش و ۷۹۹ دانشجو می باشد.
۳- دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز:
دانشکده علوم طبیعی ابتدا در سال ۱۳۴۸ زیر نظر دانشکده علوم و به صورت یک گروه آموزشی و در سال ۱۳۷۵ به صورت یک دانشکده مستقل شروع به فعالیت نمود. هم اکنون این دانشکده داری ۴۲ نفر هیات علمی، ۳ گروه آموزشی، ۲۳ رشته گرایش و ۹۱۷ نفر دانشجو می باشد.
۴- دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز:
دانشکده فیزیک ابتدا یک گروه آموزشی در دانشکده علوم بود. این گروه در سال ۱۳۷۴ به دانشکده فیزیک ارتقاء یافت و هم اکنون با ۲۶ نفر عضو هیات علمی، ۴ گروه آموزشی، ۲۳ رشته گرایش و۵۰۳ نفر دانشجو به ترتیب متخصصان علم فیزیک مشغول است.
نخستین ایدهٔ تأسیس دانشگاه تبریز یک سال پس از خاتمهٔ جنگ جهانی دوم مطرح شدگروه کشاورزی و دامپزشکی دانشگاه تبریز:
۱- دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز:
دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز پس از دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران اولین مرکز آموزش عالی کشاورزی در سطح کشور می باشد که سال ۱۳۳۴ شمسی فعالیت خود را آغاز کرد.
۲- دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز:
دانشکده دامپزشکی نخستین باردر سال ۱۳۶۷ در قالب آموزشکده دامپزشکی و با پذیرش ۳۵ نفر دانشجو در مقطع کاردانی شروع به فعالیت نمود.
دانشگاه تبریزپردیس ها و دانشکده های اقماری:
دانشگاه تبریز به عنوان دانشگاه مادر در شمال غرب کشور در امر گسترش آموزش عالی بسیار فعال بوده و دانشگاههای محقق اردبیلی، مراغه و بناب از آن منشعب شده اند.
همچنین این دانشگاه در راستای پاسخ به تقاضای روزافزون داوطلبان تحصیلات عالی در داخل و خارج ازکشور، پردیس بین المللی ارس و پردیس خودگردان را راه اندازی نموده و در مرند، اهر و میانه دارای دانشکده اقماری می باشد.
دانشگاه تبریزمحوطه دانشگاه تبریز
در سال ۱۳۲۸ محوطهٔ این دانشگاه در منطقه‌ای یک‌پارچه، با سطحی معادل ۲۷۵ هکتار بود. دانشگاه تبریز در ناحیهٔ شرقی شهر تبریز با چشم‌انداز زیبای کوه‌های شمالی شهر قرار گرفته‌است. بخشی از محوطه شمالی پردیس اصلی دانشگاه تبریز، منطقهٔ سرسبزی می‌باشد که به عنوان باغ گیاه‌شناسی مورداستفاده است. در جنوب فضای مورد نیاز برای توسعهٔ آتی دانشگاه پیش‌بینی شده‌است و ساختمان کتابخانه مرکزی در این محوطه به بهره‌برداری رسیده‌است.
قسمتهای جنوبی و شمالی پردیس اصلی دانشگاه با احداث کمربندی میانی تبریز به دو قسمت تقسیم شد که توسط یک پل روگذر به همدیگر ارتباط دارند. در حال حاضر کل مساحت تخصیص داده‌شده برای ساختمان‌ها و فضاهای آموزشی دانشگاه در حدود ۳۲۳٬۸۹۵ متر مربع می‌باشد. همچنین پردیس خلعت پوشان دانشگاه تبریز در حدفاصل شهرک یاغچیان تا سه راهی شهرک خاوران در امتداد جاده باسمنج قرار داشته و محل دانشکده‌های دامپزشکی و کشاورزی و نیز دامپروری می‌باشد. برج تاریخی خلعت پوشان نیز که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد در داخل این محوطه قرار دارد.
مراکز مطالعاتی و پژوهشی دانشگاه تبریز
- پژوهشکدهٔ ستاره‌شناسی و فیزیک کاربردی
- گروه پژوهشی جغرافیا
- مؤسسهٔ تاریخ و فرهنگ ایران
- مؤسسهٔ تحقیقات اجتماعی
- مؤسسهٔ تحقیقات علوم اسلامی – انسانی
- مرکز تحقیقات علوم پایهٔ تبریز
- مرکز پژوهشی ریاضیات در صنعت
- مرکز پژوهشی ژئوتوریسم
- مؤسسه مطالعاتی و تحقیقاتی قفقاز، آناتولی و آسیای میانه
دانشگاه تبریزدانشگاه تبریز در رتبه بندی موسسه لایدن در سال ۲۰۱۵ رتبه ۵۳۱ ام را در بین دانشگا های دنیا ازآن خود نموده است و بر اساس گزارش تامسون رویترز جزو یک در صد دانشگاههای تاثیر گذار دنیا است.
امکانات رفاهی دانشگاه تبریز
مسجد دانشگاه تبریز
استخر دانشگاه تبریز
دفتر ریاست دانشگاه تبریز
کتابخانه دانشگاه تبریز
مکان دانشگاه تبریزگردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 52
- 6
