چرا نمکی و تیمش به «هتاکی و فحاشی» رو آورده‌اند؟/ بهداشت کلام در وزارت مربوطه گمشده است!

به گزارش همدلی، هفته‌ای که با وعده بزرگ وزیر بهداشت شروع شده بود، دارد به پایان می‌رسد و خبری از محقق شدن آن وعده در کار نیست. سعید نمکی هفته گذشته وعده داده بود که این هفته روزانه تعداد واکسن‌‌های دریافتی هر روز به ۴۰۰ هزار دوز می‌رسد. نگاهی به آخرین آمار و ارقامی که در سایت وزارتخانه متبوع نمکی درج شده نشان می‌دهد وعده ۴۰۰هزار دوز واکسن در روز هم یکی دیگر از آن حرف‌‌های وزیر است. 

نمکی‌‌ نمی‌توانست منظورش را جهانپور گفت!

تاکنون پنج میلیون و ۱۰۲هزار نفر دوز اول واکسن کرونا را دریافت و از این تعداد دو میلیون و ۱۶۹ هزار نفر از آنها دوز دوم را نیز تزریق کرده‌اند. آمار دیروز وزارت بهداشت گویای آن است که در دوشنبه مجموعا ۲۱۴هزار دوز (اول و دوم) تزریق شده است. این رقم در روز یکشنبه ۲۱۹ هزار و در روز شنبه ۱۱۱هزار نفر دوز بوده است. با این حال کیانوش جهانپور در گفت و گویی تلاش کرده وعده محقق نشده نمکی را رفع و رجوع کند. او گفته:«منظور وزیر بهداشت از تزریق روزانه ۴۰۰هزار دوز واکسن، این بود که ظرفیت این میزان تزریق در کشور وجود دارد و با اضافه‌شدن واکسن، واکسیناسیون به ۴۰۰هزار دوز در روز می‌رسد.»

با وجود اتفاق نظر ویژه‌ای که در مورد ضعف عملکرد وزارت بهداشت در کشور وجود دارد و مسئولان این وزارتخانه نیز به دلیل اظهارات حاشیه‌ساز خود بارها افکار عمومی را آزرده‌خاطر کرده‌اند و این باعث درگیر شدن بیشتر این وزارتخانه با حواشی بوده است. همدلی در طی روزهای گذشته در گزارش‌‌های مختلفی این اظهارات حاشیه‌ساز را بررسی کرده است. اما گویا زمامداران وزارت بهداشت مایل نیستند به اظهارات حاشیه‌ساز خود پایان دهند. اظهارات اخیر جهانپور که در بالا به آن اشاره شد یکی از این موارد است.  

هتاکی نمکی در پخش زنده ستاد استانی کرونا

جهانپور پیش از این نیز به خاطر پفیوز خواندن منتقدان قیمت واکسن داخلی برکت با افکار عمومی درگیر شده بود؛ طوری که وزیر بهداشت هم به آن واکنش نشان داد. اما همین وزیر دوشنبه شب در ستاد استانی مدیریت و مقابله با کرونا در استان بحرانی سیستان وبلوچستان دهان به هتاکی باز کرد. نمکی پس از انتقادات فراوان از عملکرد وزارتخانه‌اش به سیستان و بلوچستان سفر کرد، اما همین سفر نیز حواشی زیادی برای او ایجاد کرد؛ که یکی از آنها هتاکی در جلسه ستاد استانی کرونا بود. در این جلسه فداحسین مالکی  نماینده زاهدان به تندی از وزیر بهداشت و دیگر مدیران وزارتخانه انتقاد کرد و گفت:«ما اجازه‌‌ نمی‌دهیم هر کس و ناکسی به مردم استان توهین کند». اینجا بود که سعید نمکی به میان حرف او پرید و در جلسه‌ای که به صورت زنده از تلویزیون پخش می‌شد از کلمه ناشایستی استفاده کرد. البته او پس از آنکه مالکی نماینده زاهدان جلسه را ترک کرد، درباره حواشی و این درگیری لفظی گفت:«آقای مالکی سه بار برای تغییر رئیس دانشگاه علوم پزشکی منطقه آمده بود. نمایندگان مجلس وظیفه دارند کمبودها را به من معرفی کنند اما‌‌ نمی‌توانند رئیس را به من تحمیل کنند.»

این اظهارات با واکنش‌‌های کاربران روبه‌رو شد. کاربری در واکنش به نمکی می‌نویسد:«تا حالا تو هیچ کدوم از دولت‌ها دیده بودین وزیر بهداشت به این ناکارآمدی و بددهنی؟! خیلی حرفه وزیر‌ بی‌نمکی که هم نالایق و بی‌عرضه باشه و هم به جای عذرخواهی از مردم به خاطر دروغ‌‍ها و همه وعده‌های سرخرمنش، زبونش خیلی دراز باشه!!!» کاربری نیز می‌گوید:«آقای نمکی نه به اون گردن کج کردن و پی در پی معذرت خواهی کردنت نه به این داد زدن و فحاشی کردنت.» یک کاربر دیگر می‌گوید:«رقابت تنگاتنگ جهانپور و نمکی در اشاعه فرهنگ و هنر در وزارت بهداشت.» کاربر دیگری می‌نویسد:«وقتى نمكى و جهانپور كه به ظاهر دكتر هستند اين‌چنين ادبيات سخيفى دارند خدا به داد همكارها و زيردستاشون برسه، ببين با اونا چجورى حرف مي‌زنن و رفتار مي‌كنن.»

گزارش‌‌های محلی: این هم تخت خالی

حاشیه عجیب‌تر گزارش‌‌های میدانی برخی کاربران از اقدام به ترخیص برخی بیماران پیش از رسیدن وزیر بهداشت به بیمارستان‌‌های محلی است. ساجده عرب‌سرخی، روزنامه‌نگار که در این استان حضور دارد، در توئیتر خود نوشته:«در بیمارستان امام علی زاهدان هستم. نمکی در راه است. ظاهرا سردخانه را تخلیه و برخی بیماران بهبود نیافته را مرخص کرده‌اند. ظاهرا باید «تخت خالی» برود در چشم ما. زنی عصبانی: می‌گویند مادرت را با ۷۰درصد درگیری ریه را ببر خانه. برای ۵ شب ۸۵۰هزار کپسول اکسیژن کرایه کردم.»

آخرین جمله این خبرنگار در حالی است که سعید نمکی دو روز پیش در زاهدان گفته بود:«در سفر به استان سیستان و بلوچستان، تصمیمات خیلی خوبی اتخاذ شد. اولین تصمیم این بود که هیچ بیمار مبتلا به کووید۱۹ در این استان نباید هزینه بپردازد و هزینه‌‌ها را تقبل کردیم.» 

یک دندان‌پزشک هم از شهرستان سراوان می‌نویسد:«نمكي اومد سراوان كه ٥٠٠ تخت خالي رو بهمون نشون بده و ثابت كنه داريم سياه‌نمايي مي‌كنيم، به همت مسئولين پاچه‌خوار، همين‌طور هم شد، بيمارستان ايرانمهررو براي چهارمين بار افتتاح كرد و به خودش افتخار كرد، حاضر نشد سري به تنها بيمارستان فعال شهر بزنه.» 

کاربر دیگری از بیمارستان ایرانشهر می‌نویسد: «چند روزه مادرم در بیمارستان خاتم ایرانشهر بستریه، امروز از صبح منو و همه همراهان بیماران در گرمای ۴۵درجه بیرون کردن تا قراره آقای پفیوز و هیأت همراهش جهت بازدید بیمارستان میان سرصبح اول چندنفر عکاس و فیلم‌بردار اومدن از جاهای به‌ظاهر خوب چهارتا فیلم و عکس گرفتن.»

سوال اینجاست که آیا مسئولان وزارت بهداشت حاضرند روزهای پایانی مسئولیت خود را بدون جنجال سپری کنند یا آنکه تا اعلام وزیر بهداشت جدید دولت سیزدهم که از مرداد بر سر کار می‌آید باید همچنان شاهد دهان باز کردن این مسئولان به هتاکی باشیم؟

بهداشت کلام در وزارت مربوطه

این روزها انتقادات به وزارت بهداشت زیاد است، دلیل آن هم مشخص است؛ مردم، پرستاران و پزشکان آن خدماتی را که باید در دوران کرونا دریافت می‌کردند، دریافت نکردند و همه از این وضعیت شکایت دارند. اما در چنین شرایطی مسئولان وزارت بهداشت در تریبون‌های حقیقی و مجازی علنی از الفاظ رکیک استفاده می‌کنند. فحش می‌دهند، مخالفان را تمسخر می‌کنند و جوری وانمود می‌کنند که گویی اگر آن‌ها نبودند الان بهداشت و درمان این مملکت اوضاع و احوال بدتری داشت. یعنی از همان تاکتیک قدیمی که اگر ما نبودیم فلان (ترسیم یک فضای وحشتناک‌تر از وضع موجود) می‌شد، بهره می‌گیرند که از فشار انتقادات کم کنند. غافل از این‌که این مملکت بزرگانی چون دکتر محمد قریب به‌خود دیده است که این آقایان در برابر ایشان نباید تعداد معاونت‌های خود را بشمارند و سعی کنند با آن دیگری را تحقیر کنند، اما جدا از این مسئله باید پرسید واقعاً چرا تیم نمکی در وزارت بهداشت به‌این وضعیت مبتلا شد؟

از زاویه دید نگارنده برای پاسخ به‌پرسش بالا دو جواب فوری وجود دارد. یک:عدم شفافیت دو:‌میل به قهرمان شدن. همچنین درباره هرکدام توضیحی کوتاه ارائه می‌شود. ضمن این‌که باید گفت گزینه اول امری ساختاری است و گزینه دیگر امری در ساحت شخصی و فردی است. یک- عدم شفافیت: عدم دسترسی به‌اطلاعات یکی از مشکلات ساختاری مدیریت در کشور ما است، تصمیم‌گیری‌های پشت پرده و جلوگیری از دسترسی‌های آزاد به‌اطلاعات سبب می‌شود کسی نداند تصمیمات گرفته شده و نتایج حاصل از آن برعهده چه‌کسانی است. برای همین هم هست که مسئولان کشور ما در برابر ناکارآمدی‌های حوزه مدیریتی خودشان در عین این‌که باید مقصر باشند، اما همیشه یک راه فرار از تقصیر برای‌شان وجود دارد. یا گاهی از آن‌ها می‌شنویم که می‌گویند بعد از پایان مسئولیتم شفاف‌سازی می‌کنم و درباره همه مسائل حرف می‌زنم.  یکی از راه‌های فرار از مسئولیت یا حواله دادن دلایل ناکارآمدی‌های موجود به آینده این است که تصمیم‌گیر اصلی مشخص نیست.

 همین مسئله شیوع کرونا را درنظر بگیرید، بخش زیادی از تصمیمات مقابله‌ای با کرونا در ستاد ملی مبارزه با کرونا گرفته می‌شود که وزارت بهداشت به‌علاوه چندین وزارتخانه دیگر و برخی نیروهای انتظامی و امنیتی عضو آن هستند. 

چرا کسی برای افزایش شیوع کرونا یقه وزارت علوم (این وزارتخانه عضو ستاد ملی مبارزه با کرونا است) را نمی‌گیرد؟ اساساً پاسخ مشخص است، امر بهداشت باید در وزارت بهداشت تصمیم‌گیری شود و او پاسخگوی وضع موجود است، اگر هم در شرایط بحرانی مانند یک همه‌گیری نیاز به ورود سازمان‌های دیگر هست، باز تصمیم‌گیریِ نهایی به‌عهده این وزارتخانه است نه وزارت علوم، اما اگر در ستاد تصمیم‌گیری به‌صورت شورایی انجام می‌شود، ولی قرار است مسئولیت تصمیم فقط به‌عهده وزارت بهداشت باشد، همین وضع موجود حادث می‌شود، طوری‌که وقتی از سخنگوی این وزارتخانه می‌پرسند چرا اجازه مسافرت در نوروز گذشته داده شد پاسخ می‌دهد مگر شما در ستاد کرونا بودید که بدانید نظر وزارت بهداشت چه بود؟

 در این موقعیت به آقای جهان‌پور باید گفت مگر وظیفه من(شهروند) است که بدانم هرکسی آن‌جا چه جوابی برای مجوز مسافرت نوروزی داشته، منِ شهروند، خبرنگار یا کارشناس با وزارت بهداشت سروکار دارم و افزایش موارد مرگ و میر. لذا نبود یک متولی مشخص در تصمیم‌گیری و آماج انتقادات به‌وزارتخانه‌ای که مدعی است کاره‌ای نیست سبب‌ساز بروز خشم در مسئولین این وزارتخانه شده است. دو-میل به قهرمان شدن: بخشی از این فشارها به‌‌دلیل ویژگی‌های وزیر این وزارتخانه است. 

فقط کافی‌ست ادبیات ایشان را در روزها و ماه‌های گذشته مرور کنیم و ببینیم چه وعده‌هایی را مطرح کرده است. درحالی که هنوز یک واکسن ایرانی در واکسیناسیون عمومی استفاده نشده و تنها بخش اندکی از مردم ایران واکسن زده‌اند، سعید نمکی از صادرات واکسن سخن می‌گوید. او از مین‌هایی حرف می‌زند که روی آن‌ها ایستاده است، از ترکش‌هایی حرف می‌زند که به‌سوی او روانه است. او جوری وانمود می‌کند که تنها سرباز ایستاده در برابر کرونا است و حاضر است جان خود را در این مسیر فدا کند. در خدمات ارائه شده بزرگ‌نمایی می‌کند و دائم وعده‌ می‌دهد. نکته دیگر این‌که او خودش دوست دارد سپر بلای تصمیمات گرفته شده‌ای باشد که شاید وزارت بهداشت در آن نقش زیادی نداشته است.

 اگر تمام تصمیمات ستاد مبارزه با کرونا مطابق میل ایشان نبود و دانش علمی ایشان می‌دانست که چنین تصمیمی یعنی افزایش موارد مرگ‌ومیر، باید صادقانه با مردم صحبت می‌کرد، و حتی اگر لازم بود از وزارت بهداشت کنار گذاشته می‌شد آن‌گاه می‌دید که مردم چگونه از او حمایت می‌کنند، اما او خودش علاقه داشت سپر تصمیم‌گیری‌ها (حتی تصمیم‌های اشتباه) شود تا اگر در نظر مردم قهرمان جلوه نکند، اما در برابر ساختار سیاسی فردی قهرمان و آماده فدا شدن به‌نظر برسد. مجموع این دو عامل سبب می‌شود که با تداوم انتقادات به عملکرد این وزارتخانه، تاب و توان مسئولان آن کم شود و آن‌گاه در لحظه‌ای خشونت کلامی در به‌کار بردن الفاظ رکیک ظهور و بروز کند. ضمن این‌که باید گفت ایشان با همان روحیه قهرمانی خودش می‌تواند از عملکردش دفاع کند، اما کارشناسان و منتقدان با آمار مرگ‌ومیرها، پیک‌های مداوم شیوع کرونا که یکی پس از دیگری می‌رسند و نبود واکسن وضع موجود را بررسی می‌کنند.