نظام پرستاری تهران: در مورد مهاجرت پرستاران در یک سال اول کرونا آمار وحشتناکی داشتیم

به گزارش ایسنا، دکتر آرمین زارعیان _ رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری استان تهران در نشست خبری با خبرنگاران، گفت: در حرفه پرستاری از دو سال گذشته بخصوص در ایام کرونا به واسطه اینکه ماهیت این حرفه ایجاد می‌کند که مراقبت را کامل انجام دهند، نقش پرستاران بیش از گذشته پررنگ شد و ذات بیماری کرونا به گونه‌ای است که بیش از آنکه درمان‌های پزشکی بتواند مشکل را رفع کند، مراقبت‌های پرستاری ۲۴ ساعته جان بیمار را نجات می‌دهد. بحث اصلی در کرونا عنوان مراقبتی به خود می‌گیرد. در این فاصله دو ساله تمام اهتمام همکاران من در مراکز درمانی معطوف به این بود که بهترین خدمات به شهروندان ارائه شود. نگرانی اصلی ما به واسطه رسالت پرستاران این است که باید حتما شهروندان بهترین مراقبت و بالاترین کیفیت خدمت را دریافت کنند.

وی افزود: اگر درخواستی را به عنوان نظام صنفی مطرح می‌کنیم تا به گوش مسئولین برسد، بیش از پرستاران نگران خود مردم و خدماتی که دریافت می‌کنند، هستیم. اگر می‌گوییم که استاندارد تعداد پرستاران مطلوب نیست، نتیجه آن این است که تعداد کافی پرستار برای ارائه خدمات وجود ندارد و بیماری که به بیمارستان می‌آید با کیفیت مراقبت پایین مواجه شده و ناراضی از بیمارستان می‌رود و این موضوع ممکن است سبب افزایش عوارض یا افزایش مدت بستری در بیمارستان شود.

وی با تاکید بر لزوم حفظ بحث منزلت اجتماعی پرستاران، اظهار کرد: باید شان پرستار حفظ شود. بعضا در بیمارستان‌ها خشونت رفتاری و کلامی با پرستاران را مشاهده می‌کنیم که سبب آسیب جسمی یا روانی برای پرستار می‌شود. در نهایت ما با پرستارانی با فرسودگی شغلی و کوتاه شدن مدت خدمت، مواجه می‌شویم و پس از ۲۰ سال خدمت دیگر امکان ارائه خدمت نخواهند داشت. اگر بحث می‌شود در مورد معیشت پرستاران، صحبت این است که پرستار متناسب با تلاشش دریافتی داشته باشد.

او با اشاره به افزایش مهاجرت پرستاران، تصریح کرد: در اپیدمی کرونا مهاجرت پرستاران به شکل فزاینده افزایش یافت. بخشی از این ماجرا به این دلیل است که پرستاری به عنوان شغل حاکمیتی دیده نمی‌شود و این یعنی امنیت شغلی وجود ندارد و از طرفی کشورهایی هستند که با کمترین سختگیری‌ها با توجه به نیاز شدید به پرستار و اطمینانی که به مهارت پرستاران ما داشتند آنها را جذب کردند. ما به لحاظ توانایی علمی و مهارتی و آموزش پرستاران خود جزو ۱۰ کشور برتر دنیا هستیم و این امر را شورای بین المللی پرستاری اذعان کرده است و این انسان‌ها با درآمد مکفی و امنیت شغلی جذب سایر کشورها شدند.

زارعیان بیان کرد: در مورد مهاجرت پرستاران در یک ساله اول کرونا آمار وحشتناکی داشتیم و مجوز خروج از کشور پرستاران در تهران در سال‌های قبل به طور میانگین ماهانه پنج نفر بود که این عدد در ایام کرونا در تهران به ماهی ۵۰۰ درخواست خروج از کشور رسید. اما اینکه همه این افراد مهاجرت کردند یا خیر بحث دیگری است و ممکن است همه این افراد هم مهاجرت نکرده باشند؛ اما آمار درخواست به شدت افزایش یافته است. این اعداد بسیار بالا است. تعداد خروج از کشور را نمی‌دانیم ولی برآورد من این است که در یک سال اول کرونا حدود ۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰ مهاجرت پرستاران از کل کشور رخ داده است. در سال دوم که فوق العاده ویژه برقرار شد و وعده‌های مساعد دیگری داده شد، این آمار در سال دوم کرونا کاهش یافت. اکنون نگران سال بعد هستیم که اگر وعده‌ها محقق نشود مجددا آمار مهاجرت پرستاران افزایش یابد.

رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری استان تهران در ادامه، بیان کرد: از طرفی در ایران امنیت شغلی برای پرستار وجود ندارند و مباحث غلطی مانند قرارداد ۸۹ روزه وجود دارد. در این شرایط کشورهای خارجی در باغ سبز به پرستاران نشان می‌دهند. این کاهش امنیت شغلی در بیمارستان‌های خصوصی بیشتر دیده می‌شود که با کاهش درآمد بیمارستان به سرعت عذر پرستار را می‌خواهند، چون تصور می‌کنند پرستاران بار مالی ایجاد می‌کنند؛ درحالی که اگر پرستار خوب داشته باشند، آمار مراجعه به بیمارستان افزایش می‌یابد و عوارض بیماران هم کاسته خواهد شد.

وی افزود: پرستاران اذعان کردند پای کار هستند و از اواسط کرونا که به لزوم مراقبت‌های پرستاری اشاره شد، میزان مهاجرت اندکی کاسته شد و وعده‌هایی داده شد که فوق‌العاده ویژه و تعرفه گذاری و ... برقرار می‌شود. مقام معظم رهبری نیز به مواردی صراحتا اشاره کردند و دستوراتی دادند که تعرفه گذاری خدمات پرستاری و استخدام نیروی پرستاری باید انجام شود.

رییس هیات مدیره نظام پرستاری استان تهران با انتقاد از عدم اجرایی شدن تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری و پرداخت فوق‌العاده خاص پرستاران، گفت: چرا سازمان برنامه و بودجه یک هفته قبل به وزارت بهداشت نامه می‌زند و قید می‌کند بودجه برای تامین افزایش فوق العاده خاص و تعرفه گذاری خدمات، ندارد؟ اما در موضوع افزایش حقوق رزیدنت‌های رشته پزشکی و دستیاران، در اوج بی پولی که ادعا می‌کنند، نامه‌ای به تمام دانشگاه‌ها ابلاغ شد که رزیدنت‌های مجرد ۶ میلیون و رزیدنت‌های متاهل ۸ میلیون افزایش حقوق داشته باشند. اگر پول نیست که برای همه نباید باشد. نمی‌گویم این مبلغ حق رزیدنت ها نیست بلکه می‌گویم اگر قرار است اقدامی صورت گیرد باید تعارض منافع کنار گذاشته شود.

زارعیان تاکید کرد: وقتی گفته می‌شود پرستاران در کنترل کرونا موثر بودند، پس چرا برای رسیدن به درخواست‌هایشان کاری نمی‌شود؟ نگاه ما رو به جلو است و فقط هم به پرستار نگاه نمی‌کنیم، بلکه فردا اگر بیمار به بیمارستان رفت با شرایط مطلوبی مواجه شود. یک پرستار دارد ۲۴ ساعت می‌دود. در ایام پیک کرونا در بخش، راهروها و همه جا بیمار بود و پرستار با اینکه مدام در حال دویدن بود اما تنها چند لحظه می‌توانست به هر بیمار برسد و طبیعی است که بیمار ناراضی باشد و پرستار خسته و بدخلق شود. در رسانه‌ها و تلویزیون هم مدام پرستاران را بداخلاق‌ نشان می‌دهند که البته چهره واقعی پرستار نیست. ۱۴ ساعت کار مداوم و سرپایی به دلیل کمبود نیرو واقعا سخت است.

او تاکید کرد: درحال افزایش تعداد تخت‌های بیمارستانی هستیم و این افزایش، نیاز به نیرو دارد. نیروهای طرحی می‌توانند بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۱ قانون خدمات مشمولان پزشکی و پیراپزشکی مستقیما استخدام شوند؛ اما این پرستار جوان که طرح گذرانده است را می‌فرستیم برود درحالی که حدود یک میلیارد برای تربیت هر پرستار هزینه کرده‌ایم و چون نمی‌توانیم یا نمی‌خواهیم استخدام‌ کنیم، او را از دست می‌دهیم و دو دستی تقدیم به کشورهای دیگر می‌کنیم.

زارعیان ادامه داد: یک مقدار بودجه در اختیار سازمان نظام پرستاری قرار گرفت و برای هیئت مدیره نظام پرستاری در رقم بودجه اساسا عددی دیده نشده است و ما خودگردان اداره می‌شویم. ساختمانی برای ما خریداری نشده است. چگونگی هزینه کرد این مبلغ در اختیار سازمان مرکزی نظام پرستاری است که باید پاسخگوی نحوه هزینه کرد مبلغ باشند. ۵۰ میلیون تومان از ۲۰ میلیاردی که از محل سازمان برنامه بودجه دریافت شده است، به کل هیئت مدیره‌های پرستاری داده شده است. که حتی ما در تهران گفتیم این مبلغ را نمی‌خواهیم چون عددی محسوب نمی‌شود. سعی می‌کنیم اگر بودجه‌ای هم می‌گیریم کار اساسی برای پرستاران حداقل در تهران انجام دهیم.

وی افزود: تعرفه گذاری خدمات پرستاری به بودجه دولتی مربوط است و با چند ۱۰ میلیاد قابل رفع نیست و باید ارقام بالاتر باشد. اگر بحث فوق العاده خاص با ضریب ۳ در نظر گرفته شود، موضوع غیرقانونی نیست؛ چون شرایط خاصی بر این شغل حاکم است.

وی افزود: شرکت‌ تعاونی‌هایی تحت عنوان شرکت تعاونی‌های نظام سلامت آمدند به عهده گرفتند و واسطه‌ای درست شده است که پرستار پیدا می‌کند و با بیمارستان قرارداد می‌بندد و پرستاری که حقوق کمی دارد حالا باید درصدی از حقوق را هم به شرکت بدهد و در شرایطی که پرستار بیکار است، به این امر تن می‌دهد. نباید هیچ واسطه‌ای برای استخدام پرستار داشته باشیم.

رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری استان تهران درباره مسائل بازنشستگی پرستاران تامین اجتماعی، تصریح کرد: این عزیزان سالیان متمادی است که تحت قانون کار هستند و مشکلات بیشتری هم دارند. برخی ذیل دانشگاه‌های علوم پزشکی هستند و برخی ذیل بخش خصوصی و برخی تحت نیروهای مسلح هستند که این پرستاران واقعا مظلوم واقع شدند. برای بازنشستگی این عزیزان به دیوان عدالت اداری شکایت کردند و رای هم به نفعشان صادر شد، اما متاسفانه سازمان تامین اجتماعی زیربار نمی‌رود. چندین جلسه با تامین اجتماعی داشتند و امیدهایی داده شده است که هیچ کدام میسر نشده است و همه حرف‌ها در حد وعده و شعار پوچ است که فقط زمان می‌خرند تا التهاب و داغی ماجرا را کم کنند. ما به جدیت پیگیر این امر هستیم.

وی تاکید کرد: در مورد پرستاران طرحی هیچ دلیلی ندارد پرستار جوانی که دو سال طرح خود را در شرایط کرونا گذرانده است و یک فرد با تجربه شده است را شامل مباحث استخدام نکینم؛ اگر می‌گوییم ۱۰۰ هزار نفر کمبود پرستار داریم، خب مسئول عزیز، این پرستاران را استخدام کنید. به همین تعدای که پرستار نیاز است تقریبا پرستار بیکار داریم. ۵۵ هزار نفر سهمیه آزمون استخدامی می‌دهند که از این تعداد ۲۰ هزار نفر استخدام می‌شوند و هنوز هم با گذشت یک سال، سر کار نرفتند. ۳۵ هزار سهمیه دیگر استخدام در سال ۱۴۰۰ دارند که هنوز آزمون استخدامی آن را برگزار نکرده‌اند. با وزارت بهداشت صحبت می‌کنیم می‌گوید سهمیه ندارد آن‌وقت سازمان اداری استخدامی می‌گوید ۵۵ هزار سهمیه استخدامی داده است. من فکر می‌کنم وزارت بهداشت مجوز دارد ولی چون فکر می‌کند بودجه ندارد، می‌گوید مجوز ندارد.