شکست طرح تحول سلامت شایعه است

در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر بازنگری در اجرای طرح تحول سلامت منتشر شد. پس از انتشار این اخبار، برخی مخالفان و منتقدان دولت و طرح تحول سلامت، این خبر را آغازی برای متوقف‌کردن و شکست این طرح قلمداد کردند. بااین‌حال قائم‌مقام وزارت بهداشت روز گذشته در گفت‌وگو با «شرق» بازنگری در طرح تحول سلامت را صرفا تغییراتی مثبت و رو به جلو اعلام کرد و گفت این طرح همچنان ادامه خواهد داشت. 

خبر اول در این زمینه به‌ نقل از اکبر ترکی، عضو کمیسیون اصل ٩٠ مجلس شورای اسلامی، منتشر شد. او در سفری به آذربایجان‌شرقی، دراین‌باره با اعلام خبر احتمال بازنگری در طرح تحول سلامت، گفته بود: گزارش‌ها و شکایت‌هایی از تخلفات صورت‌گرفته در حوزه بهداشتی و اجرای طرح تحول سلامت این استان به کمیسیون اصل ٩٠ واصل شده است.

او با اشاره به محور‌های گزارش‌ها و تخلف‌‌های واصل‌شده در بخش سلامت و اجرای طرح تحول سلامت به کمیسیون، اظهار کرد: نحوه اجرای این طرح، نحوه درآمد و هزینه‌کرد طرح یادشده، بحث تعرفه‌های پزشکی و همچنین مشکلات به‌وجود‌آمده در پرداختی بیمارستان‌ها به پرسنل و مشکلات به‌وجودآمده در بخش پرداخت بیمه‌ها به پزشکان و بیمارستان‌ها، از محور‌های این گزارش‌ها و تخلف‌‌ها است. ترکی با بیان اینکه گزارش نهایی کمیته‌های تخصصی کمیسیون درباره تخلفات صورت‌گرفته در طرح تحول سلامت تقریبا رو به پایان است، گفت: این گزارش به کمیسیون اصل ٩٠ و بهداشت مجلس ارائه خواهد شد و در صورت نیاز در صحن علنی مجلس نیز قرائت می‌شود. همچنین قرار است گزارش گفته‌شده در اختیار مسئولان وزارت بهداشت و درمان نیز قرار بگیرد. در جلساتی که با وزیر بهداشت و معاونان‌ او داشتیم، نتایج بازدید‌های میدانی را به آنها منتقل کردیم که در نهایت مسئولان وزارت بهداشت به این نتیجه رسیدند باید در این طرح بازنگری ایجاد شود تا مشکلات پیش‌روی طرح تحول سلامت برطرف شود. بر اساس اعلام این نماینده مجلس، «سیستم ارجاع که باید طبق برنامه ششم توسعه اجرائی شود، هدایت‌های بالینی، هزینه و درآمد طرح تحول سلامت، تعرفه‌ها و سطح‌بندی در ارائه خدمات سلامت به مردم و همچنین تجدیدنظر در سطح پرداختی مردم، از محور‌های مدنظر در بازنگری طرح تحول سلامت هستند».

پس از انتشار این خبر و آغاز گمانه‌زنی‌ها در رابطه با سرانجام طرح تحول سلامت، سراغ ایرج حریرچی، قائم‌مقام وزیر و سخنگوی وزارت بهداشت، رفتیم و آخرین تصمیمات و تغییر و تحول‌ها پیرامون این طرح را از او جویا شدیم. حریرچی در گفت‌وگو با «شرق» بازنگری در طرح تحول نظام سلامت را در راستای ارتقای این طرح دانست و گفت: «در حین اجرای این طرح، درس‌هایی آموختیم و تغییراتی ایجاد کردیم که این به معنای بازگشت به عقب نیست؛ بلکه این تغییرات در راستای تکامل و ارتقای طرح است. برخی از افراد به ‌دلیل برخی مسائل، بازنگری در این طرح را بازگشت به عقب و شکست آن تفسیر کردند؛ این در حالی است که آقای روحانی در ابتدای شروع به کار دولت دوازدهم، بر ادامه این طرح تأکید کرد و وزیر بهداشت نیز دراین‌باره برنامه تداوم، ارتقا و نهادینه‌سازی آن را به مجلس ارائه داد. مسئولان رده‌بالا اجازه توقف این طرح را ندادند و مردم نیز تمایلی به توقف آن ندارند».

حریرچی با بیان اینکه بر اساس قانون، طرح تحول نظام سلامت مکلف است افرادی را که توانایی مالی پرداخت حق بیمه ندارند تحت پوشش قرار دهد، گفت: «افرادی که به صورت رایگان بیمه‌ شده‌اند و توانایی پرداخت حق بیمه را ندارند، برای ارائه خدمات درمانی باید به مراکز دولتی مراجعه کنند». سخنگوی وزارت بهداشت همچنین با اعلام اینکه بزرگ‌ترین نقص این طرح، همکاری شرکای آن با وزارت بهداشت بود، افزود:

بر اساس این طرح، برای وزارت بهداشت مقرر شده بود در سه تا چهار ماه به تعهدات مالی خود نسبت به پزشکان، پرستاران و سایر کادر بهداشتی عمل کند؛ اما به ‌دلیل نقص همکاری بین شرکای این طرح و وزارت بهداشت، این تعهدات دچار تأخیر شد. هرچند حقوق این افراد به‌‌موقع پرداخت شد؛ اما متأسفانه نتوانستیم کارانه و قسمتی از تعهدات مالی را به آنها پرداخت کنیم. بااین‌حال، باید گفت درست است که از نظر بودجه دچار مشکل شده‌ایم؛ اما همان‌طور که وزیر بهداشت اعلام کرد، تراز ما مثبت است و نزدیک به ١٨‌میلیارد مطالبات داریم. این در حالی است که بدهی ما ١٥ میلیارد تومان است که اگر شرکای ما به‌موقع آن را پرداخت کنند، مشکلی در زمینه بودجه نخواهیم داشت».

طرح تحول سلامت یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت یازدهم بود که حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دوازدهم با بیان اینکه این طرح را در دولت جدید نیز ادامه خواهیم داد، گفت: در زمینه بیمه همگانی و طرح سلامت، خوشبختانه پیش مردم روسفید شدیم و توانستیم از هزینه‌‌های سنگین در فرایند درمان مقادیر قابل توجهی را بکاهیم». طرح تحول نظام سلامت از ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ در بیمارستان‌های وزارت بهداشت برای تحول در نظام سلامت با سه رویکرد حفاظت مالی از مردم، ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و ارتقای کیفیت خدمات، شروع به کار کرد. گرچه در ابتدا این طرح با رضایت مردم و گروهی از کارشناسان حوزه سلامت همراه بود؛ اما در ادامه با چالش‌هایی روبه‌رو شد که موجب اعتراض برخی از کارشناسان در این زمینه شد.  با این ‌همه، به باور بسیاری از ناظران، یکی از نقاط قوت کمپین حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دوازدهم که اردیبهشت امسال برگزار شد، تکیه بر اجرای همین طرح در سراسر کشور بود که نتایج آن را بخش زیادی از مردم به صورت ملموس احساس کرده بودند. 

در روزهای اخیر نیز که بحث و گمانه‌زنی‌ها پیرامون احتمال شکست این طرح مطرح شده بود، برخی منتقدان دولت در شبکه‌های اجتماعی با اشاره به همین موضوع، به طعنه نوشتند روحانی با تبلیغ و مانور روی طرح تحول سلامت رأی آورد؛ اما حالا قصد تعطیلی آن را دارد. 

سمیرا حسینی