نوزادان محروم از درمان

رئیس بیمارستان پاستور بم، از مرگ ٦ نوزاد تنها در یک‌ماه خبر داده و علت را نبود بخش «NICU» یا مراقبت‌های ویژه نوزادان اعلام کرده است. علی صدیقی، از کمبود امکانات درمانی در شهرستان بم گلایه کرده و گفته که نبود بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، جان نوزادان نارس را به خطر انداخته است: «با توجه به تولد تعداد زیادی نوزاد که نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند، به علت نبود بخش NICU  در شرق استان این نوزادان در جلوی چشم مادرانشان جان می‌دهند.» به گفته او، ماهانه، ٤٠٠ تولد در شرق استان و بم انجام می‌شود که در ماه ١٥ نوزاد نارس نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند. از این تعداد هرماه چهار نوزاد به دلیل نبود این بخش، جانشان را از دست می‌دهند: «ماه قبل ٦ نوزاد به همین علت جانشان را از دست دادند.» رئیس بیمارستان پاستور بم این را هم گفته که، نوزادان بدحال به جیرفت، کرمان، یزد و رفسنجان اعزام می‌شوند اما به دلیل کمبود تخت، پذیرش نمی‌شوند: «ساختمان بخش نوزادان NICU بم، برای بهره‌برداری نیاز به کمک دانشگاه علوم پزشکی استان دارد که به صورت ویژه نوزادان بم و شرق استان را پذیرش کند تا شاهد مرگ نوزادان نباشیم.» رئیس بیمارستان پاستور بم، این موضوع را درجلسه شورای اداری بم که وزیر اقتصاد هم در آن حضور داشت، اعلام کرد.

راه‌اندازی بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان تا فروردین ‌سال آینده

مرگ ٦ نوزاد تنها در یک‌ماه، زمانی نگران‌کننده می‌شود که این اتفاق در یک شهرستان با ١٢٠‌هزار نفر رخ داده است. مسئول بیمارستان پاستور بم، از نبود امکانات مراقب‌های ویژه نوزادان در این شهرستان گلایه می‌کند و محمدرضا عرب، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهرستان بم می‌گوید که قرار است ساخت بخش مراقبت‌های ویژه در قالب یک ساختمان، تا پایان امسال تمام و فروردین‌ سال آینده افتتاح شود. او مرگ این نوزادان را تأیید می‌کند: «تا هفته گذشته من آمار مرگ ٤ نوزاد را داشتم. دو نوزاد، بیست‌و‌هشت هفته بودند که بالغ به شمار نمی‌رفتند و احتمال زنده‌ماندن آنها پایین بود. یکی دیگر از این نوزادان، معتاد به دنیا آمده بود، چراکه مادر اعتیاد شدید داشت و باید سم‌زدایی می‌شد. نوزاد دیگر، مبتلا به یرقان شدید بود، به همین دلیل همکاران ما پلاسما فرز را شروع کردند اما درنهایت نوزاد از دست رفت. گاهی پیش می‌آید که در چندماه یک نوزاد هم فوت نمی‌کند اما در یک‌ماه، چندین نوزاد جانشان را از دست می‌دهند.»

رئیس بیمارستان پاستور بم، گفته بود که بیمارستان‌های کرمان، جیرفت، یزد و کرمانشاه، نوزادان بدحال را به دلیل کمبود تخت، پذیرش نمی‌کنند. معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اما توضیح دیگری می‌دهد: «مرکز قطب‌درمانی ما، کرمان است، درصورتی که نوزادی بدحال باشد، معمولا به این استان منتقل می‌شود، اگر آنها تخت خالی داشته باشند، حتما پذیرش می‌کنند، اگر هم به دلایل غیرمنطقی نوزاد را پذیرش نکنند، قطعا تمام مکالمات ضبط شده و می‌توان موضوع را پیگیری کرد. این‌طور نیست که پزشکی بدون دلیل این نوزادان را پذیرش نکند.» براساس اعلام عرب، میزان مرگ‌ومیر نوزادان در شهرستان بم بالا نیست: «ما هرماه آمارهایمان را رصد می‌کنیم، اگر آمار ما خیلی بالا بود، قطعا وزارت بهداشت ورود پیدا می‌کرد.

این موضوع هم تنها مختص بم نیست، گاهی به یک‌باره میزان مرگ‌ومیرها بالا می‌رود.» حالا این مسئول در دانشگاه علوم پزشکی شهرستان بم می‌گوید که با راه‌اندازی بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، آمار مرگ‌ومیرها کم می‌شود: «برنامه ما این بود که این بخش، ٢٢ بهمن‌ماه افتتاح شود که به دلیل مشکلاتی که در بهره‌برداری داشتیم، این اتفاق به فروردین‌ سال آینده موکول شد. بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان ١٨ تخت خواهد داشت. تاکنون ٧٠، ٨٠‌درصد ساختمان، تمام شده و تنها ٢٠‌درصد باقی مانده است.» به گفته عرب، ساختمانی که قرار است راه‌اندازی شود، دو طبقه است که دارای بخش اطفال و داخلی کودکان دارد: «وزارت بهداشت تمام دستگاه‌های مورد نیاز بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان را خریده، و به ‌زودی بارگیری می‌شود.» براساس اعلام عرب، راه‌اندازی این بخش، نزدیک به ١٩ تا ٢٠‌میلیارد تومان هزینه داشته است.

عرب، نبود بخش ان‌ای‌سی‌یو نوزادان و مشکلاتی که برای این افراد ایجاد می‌شود را تأیید می‌کند: «راه‌اندازی بخش مراقبت‌های ویژه، هزینه‌بر است، یعنی وزارت بهداشت نمی‌تواند همه جا این بخش‌ها را راه‌اندازی کند. دانشگاه علوم پزشکی بم هم دانشگاه مستقلی است و باید تمام این تجهیزات را خودش تأمین کند.» به گفته او، نبود این بخش، به‌ هرحال مشکلاتی برای نوزادان بدحال ایجاد می‌کند، اما نمی‌توان هم گفت که تمام نوزادانی که الان جانشان را از دست داده‌اند، درصورتی که این بخش وجود داشت، زنده می‌ماندند: «قطعا وجود بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان می‌تواند آمار مرگ‌ومیر را کم کند. به ‌هرحال این بخش، دستگاه‌های تنفسی و مانیتورینگ دارد که می‌تواند جان این نوزادان را نجات دهد. اگر غیر از این بود که دولت‌ها، این‌قدر برای راه‌اندازی بخش مراقبت‌های ویژه هزینه نمی‌کردند.»

براساس اعلام این مسئول در دانشگاه علوم پزشکی بم، نوزادانی که دچار بیماری‌های تنفسی هستند یا از زمانی که به دنیا می‌آیند، اختلالاتی دارند، می‌توانند در این بخش‌ها مورد مراقبت قرار گیرند: «این نوزادان از طریق دستگاه‌های مانیتورینگ، از نظر فشارخون و تنفس و... مورد بررسی قرار می‌گیرند.» معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی بم، می‌گوید که برای راه‌اندازی این بخش، متخصصان اطفال هم درنظر گرفته شده‌اند: «مافوق متخصصان نوزادان را در بم داریم که ‌سال آینده فارغ‌التحصیل می‌شوند. اینها می‌توانند در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان مشغول شوند.» عرب از راه‌اندازی بخش زایمان پیشرفته در شهرستان بم هم خبر می‌دهد: «ماه پیش این بخش که بسیار هم مجهز است، راه‌اندازی شد که برای زایمان‌های سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد.»

کرمان ٨٠ تخت NICU دارد؛ بیماران تمام شهرستان‌ها پوشش داده می‌شوند

حمیدرضا رشیدی‌نژاد، رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان هم درباره خبر اعلام‌شده از سوی رئیس بیمارستان پاستور بم، توضیح‌هایی می‌دهد. او می‌گوید؛ تاکنون این اتفاق نیفتاده که بیمار بدحالی به کرمان منتقل شود اما پذیرش نشود: «همه اینها در شرایطی رخ می‌دهد که ما گاهی با کمبود شدید تخت مواجه هستیم، با این حال پذیرش انجام می‌شود.» او می‌گوید که دانشگاه علوم پزشکی شهرستان بم زیرنظر دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیست و به صورت مستقل فعالیت می‌کند.

به گفته او، بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، تنها نیاز به دستگاه ندارد، باید نیروی فوق‌تخصص نوزاد هم در آن فعال باشد که شهرستان بم، این نیروها را ندارد: «ما در کرمان تا دو‌سال پیش، ٤٠ تخت NICU داشتیم که الان به ٨٠ تخت رساندیم، یعنی در این مدت تعداد تخت‌های بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان دوبرابر شده است. این مرکز، تمام استان را پوشش می‌دهد.» رشیدی‌نژاد می‌گوید که شهرستان‌های جیرفت، یزد و رفسنجان هم مجهز به این بخش هستند: «بخش مراقبت‌های ویژه کرمان کادر علمی و قوی‌تری دارد و می‌توان گفت بزرگترین بخش مراقبت‌های ویژه در کشور است، مرکز جیرفت هم دو‌سال پیش راه‌اندازی شد، بخش رفسنجان با تعداد تخت‌های کمتری فعال است، اما نبود این مرکز در شهرستانی، نمی‌تواند دلیلی باشد تا رسیدگی به‌طور کامل انجام نشود؛ چراکه به‌ هرحال متخصص اطفال می‌تواند رسیدگی‌های اولیه را انجام دهد.» به اعتقاد او، دانشگاه علوم پزشکی بم، باید تلاش کند تا هرچه زودتر بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان را راه‌اندازی کند: «ما پیش از این هم تأکید زیادی بر این موضوع کرده‌ایم.» او میزان مرگ‌ومیر نوزادان در استان کرمان را هم مورد توجه قرار می‌دهد: «میزان مرگ‌ومیر نوزادان در این استان، تفاوتی با استان‌های دیگر کشور ندارد. یعنی آمار بالایی نداریم.»