سکته مغزی در جوانان ۷ برابر میانگین

یک آمار تکان دهنده؛ جوانان ایرانی هفت برابر میانگین جهانی در معرض سکته مغزی‌اند. این هشدار را دبیر دهمین کنگره استروک ایران در حالی اعلام کرده است که دلایل مختلفی برای افزایش انواع سکته در ایران مطرح می‌شود. در این میان عوامل محیطی نظیر آلودگی، غذای مصرفی، استرس و اضطراب و مواردی از این قبیل می‌توانند تا حد زیادی بر سکته‌ها موثر باشند. سبک زندگی ایرانیان و محیطی که در آن زندگی می کنند می‌تواند با افزایش شمار سکته‌ها امید به زندگی را کاهش یا حداقل امید به زندگی مفید در ایران را کمتر کند.

«سن سکته مغزی در کشور بسیار پایین آمده و سالانه ۱۰۰ هزار نفر در ایران به سکته مغزی دچار می‌شوند و این موضوع بسیار خطرناکی است.» این اظهارنظر مرداد‌امسال توسط الهه‌ تقوایی ‌زحمتکش، نماینده انجمن سکته مغزی ایران انجام شد. اگر روزگاری میانسالان و سالمندان زخم خورده سکته مغزی بودند، اینک جوانان هم قربانی شده اند. جوانانی که گرفتار سبک غذایی و شیوه نادرست زندگی هستند. آن چنان که طی مدت اخیر کم نمی شویم که جوانانی بر اثر سکته مغزی رهسپار دیار باقی شده اند. اگر زمانی سوالمان این بود که چرا جوانان سکته مغزی می‌کنند؟ اکنون تا حدودی این مساله عادی شده است. گرچه سکته قلبی به راحتی با اصلاح سبک زندگی، ورزش، جلوگیری از چاقی، دیابت و فشار خون قابل پیشگیری است، اما باید گفت که در میان پنج عامل اول مرگ و میر در دنیا قرار دارد. حال در این میان نسخه‌‌هایی که برای فشار خون بالا پیچیده می شود مزید بر علت است، چرا ناآگاهی به درمان فشار خون بالا و تجویز روش سنتی امکان دارد که فرد را به مرز سکته مغزی بکشاند.

بنابراین باید گفت که آمار سکته مغزی در میان جوانان به مرز هشدار رسیده و باید با تغییر سبک زندگی مانع بروز آن شد. پزشکان ایرانی می ‌گویند افراد در ایران ۱۰سال زودتر از سایر کشورها به سکته مغزی مبتلا می ‌شوند. براساس آمار میدانی سکته‌ های مغزی در مردان ایرانی ۲۵‌درصد بیشتر از زنان است. از سوی دیگر، پژوهش ‌ها نشان می ‌دهند افرادی که در سخن گفتن به دو زبان مهارت دارند، احتمال بهبودی و درمان آنها در صورت بروز سکته مغزی، دو برابر دیگران است.

جوانان قربانی سکته

دبیر دهمین کنگره استروک ایران با اشاره به اینکه در هر ۱۰ دقیقه بعد از سکته مغزی فرد دو میلیون سلول عصبی از دست می‌دهد، گفت که تشخیص درمان به موقع این بیماری در نجات جان بیمار بسیار حائز اهمیت است. شهرام اویس‌قرن اظهار کرد: شیوع سکته مغزی در ایران طی چندین مطالعه که انجام گرفته به صورتی بوده که مشخص شده جوانان ایرانی بیشتر مبتلا به سکته مغزی می‌شوند؛ البته منظور از جوانان افراد کمتر از ۵۰ سال است. او ادامه داد: طی مطالعه‌ای که در اصفهان انجام گرفت بروز سکته مغزی در جوانان هفت برابر میانگین جهانی بود. بنابراین پیشگیری از این بیماری بسیار حائز اهمیت است. همچنین ۹۰ درصد سکته‌ها مربوط به ۱۰ عامل فشار خون، چربی بالا، دیابت، استعمال سیگار، وزن زیاد، عدم تحرک، بیماری قلبی، استرس، مصرف الکل و رژیم غذایی نادرست در جوانان است. او با تاکید بر اینکه فردی که دچار سکته مغزی می ‌شود در هر دقیقه ۱۲ کیلومتر راه عصبی آن و یا به عبارتی دو میلیون سلول عصبی‌ اش از بین می ‌رود، گفت: بنابراین درمان به موقع بیمار سکته مغزی بسیار حائز اهمیت است و باید همه این افراد قبل از چهار ساعت ونیم طلایی اقدامات لازم برایشان انجام گیرد.

این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه تزریق وریدی و کشیدن لخته از رگ دو روش مهم برای نجات جان بیماران دچار سکته مغزی در زمان طلایی است، گفت که‌ متاسفانه در همه بیمارستان‌های کشور این مساله برای بیماران انجام نمی ‌گیرد و هیچ کدام از بیمارستان‌های خصوصی تهران نیز درمان وریدی سکته مغزی را ندارد و در حال حاضر دو بیمارستان شریعتی و فیروزگر در حوزه کمک به بیماران سکته مغزی بسیار موفق بودند. به گزارش ایلنا، او با بیان اینکه به رغم احترام به طب سنتی باید بگویم که نمی‌توان از این طریق سکته مغزی را درمان کرد، گفت: برخی به دلیل فشار خون بالا به جای استفاده از قرص، آبغوره مصرف می‌کنند و این سبب می‌ شود که به دلیل کاهش نیافتن فشار‌خون دچار سکته مغزی شوند. بنابراین پیشگیری و درمان به موقع فشار خون بسیار حائز اهمیت است.

این آمار درست نیست

عضو کمیسیون بهداشت در مجلس درباره اینکه گفته شده جوانان ایرانی هفت برابر بیشتر از میانگین در معرض سکته مغزی هستند، در گفت و گو با «آرمان» می‌گوید: من این آمار را درست نمی دانم. علل سکته مغزی از جمله چاقی، عدم تحرک، مصرف الکل، استعمال سیگار، رژیم غذایی نادرست و .... فقط مختص کشور ما نیست. بنابراین من فکر می کنم که این آمار از بیخ و بن درست نباشد. اصغر سلیمی ادامه می دهد: باید وزارت بهداشت و درمان در این زمینه اظهارنظر کند و ببینیم که آیا این آمار را تایید می کند یا نه. این عضو کمیسیون بهداشت در مجلس عنوان می کند: قطعا باید وزارت بهداشت و درمان برای بیمارانی که نشانه های سکته مغزی را دارند، پرسشنامه‌ای تنظیم و بررسی کند که این افراد چه زمینه‌هایی دارند تا علل بروز سکته‌های مغزی مشخص شود. آن گاه براساس آمار صحیح قضاوت کنیم، اما اینکه بیماری را به معضلات اجتماعی ربط دهیم، به نظر من درست نیست.

سلیمی عنوان می کند: از سوی دیگر، باید متخصصان و مراکز هم با دقت نظر بیشتری و با پژوهش روی بیماران به صورت ریشه ‌ای علل بیماری سکته مغزی را دریابند و برای درمان آن پیشنهادات و راهکارهای مناسب خود را ارائه دهند. این عضو کمیسیون بهداشت در مجلس اضافه می کند: اینکه افراد برای خود دارو تجویز کنند، اصلا کار درستی نیست. هر فردی بیماری شرایط مختص خود را دارد و باید داروی خاص خود را که پزشک تجویز می کند، مصرف کند. او ادامه می دهد: قطعا افراد باید خودمراقبتی علمی داشته باشند، یعنی به صورت دوره ای هر شش ماه یک بار به درمانگاه ها و پزشک خانواده مراجعه کرده و وضعیت فشار خون، قند، وزن و قد خود را بررسی کنند. سلیمی بیان می کند: باید از طریق پیشگیری خودمراقبی کنیم، چرا که احتمال دارد به دلیل سبک غلط زندگی بیماری هایی به وجود آیند. او خاطرنشان می کند: حتما بیماران باید با پزشک خانواده یا متخصص مربوطه مشاوره کنند و براساس دستور آن افراد از خودشان مراقبت به عمل آورند.

این در حالی است که نباید دائما پزشک خود را عوض کنیم. توصیه ما این است که درمان را با پزشکی که به آن اعتماد داریم ادامه دهیم. این عضو کمیسیون بهداشت در مجلس اظهار می‌ کند: اگر افرادی فشار خون بالایی دارند، باید به صورت مرتب فشار خون خودشان را بررسی کنند. این افراد باید داروهایی را براساس نظر پزشک بخورند و از تجویز دیگران اجتناب کنند. او درباره درمان وریدی سکته مغزی بیان می کند: تکنولوژی های جدیدی در دنیا است که طول می کشد در کشور ما نهادینه شوند. همچنین قیمت دستگاه‌ های این شیوه درمانی بالاست. از سوی دیگر، باید متخصصان در این زمینه آموزش ببینند. من فکر می‌کنم که این خدمات به‌طور کامل در کشورهای پیشرفته هم وجود ندارد.

نگین باقری