توقف اجرای طرح اتوبوس ایدز به بهانه ترویج بی‌بندو باری!

مینو محرز (رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران) در گفت‌وگو با ایلنا در رابطه با اینکه با توجه به کمبود داروهای برخی بیماری ها عفونی در بازار، داروی بیماران مبتلا به ایدز نیز دچار کمبود شده است یا خیر بیان داشت: دارو در بازار به مساله ارز و مشکلات واردات وابسته است، اما داروهای مخصوص بیماران مبتلا به ایدز با کمبود مواجه نشده است.

محرز در ادامه با اشاره به اینکه داروهای درمان هپاتیت ب با کمبود مواجه شده است، گفت: این داروها از طریق واردات تامین می‌شود و چون تولیدکننده ایرانی ندارد با کمبود شدید در بازار مواجه شده و موجودی آن به صفر رسیده است. این دارو از آلمان وارد می‌شد و به هیچ عنوان تولیدکننده داخلی قادر به تامین آن نیست. از این به بعد هم مشکل تامین برخی داروها بیشتر می‌شود.

توقف تحقیقات مربوط به تولید داروی بیماری ایدز

او در رابطه با تولید داروهای مخصوص بیماران مبتلا به ایدز در داخل کشور از جمله آیمود که موجب تقویت سیستم ایمنی بدن بیماران می‌شد و وارد چرخه درمان نشد، بیان داشت: این دارو در داخل جایگزین نداشت، بیماران مبتلا به ایدز علاوه بر داروهای صنعتی و شیمیایی مثل آنتی بیوتیک‌ها که برای درمان مصرف می‌کنند باید دارویی داشته باشند که سیستم ایمنی آنها را تقویت کند، آیمود یک داروی بدون عارضه بود که ترکیب گیاهی دارد و این کار را برای بیماران ایدزی به خوبی انجام می‌داد. اگر مطالعات بیشتر در رابطه با این دارو صورت می گرفت نتایج بهتری برای بیماران مبتلا به ایدز داشت. متاسفانه بودجه به این دارو تعلق نگرفت و تمام تحقیقات مربوط به این دارو و همچنین تولید آن متوقف شد.

برخی اعتقاد دارند در کشور بیماری ایدز وجود ندارد

محرز در رابطه با علت توقف طرح اتوبوس ایدز گفت: متاسفانه برخی اقدامات برای کنترل و پیشگیری بیماری ایدز با مخالفت‌هایی مواجه می‌شود و برای برخی خوشایند نیست. بعد از اجرای طرح اتوبوس ایدز برخی گفتند که این کار شما ترویج بی‌بندوباری است. متاسفانه این تفکر افرادی است که اعتقاد دارند در کشور بیماری ایدز وجود ندارد و همه چیز رو به راه است. این افراد مثل کبک سرشان را زیر برف کردند و مسائل، مشکلات و واقعیت‌های جامعه را نمی‌دانند و از قبول آن امتناع می‌کنند.

محرز گفت: یکی از مشکلاتی که در حوزه بیماری‌های ایدز وجود دارد، عدم آگاهی از رفتارهای پرخطر است، افراد در بسیاری مواقع از بیماری خود اطلاع ندارند و مشاهده شده که بعد از ازدواج متوجه بیماری خود می‌شوند؛ بنابراین باید اقداماتی صورت گیرد که قبل از ازدواج متوجه بیماری خود شوند و ایجاد موانع شناسایی بیمارها این کار را با مشکل مواجه می‌کند.

یک سوم بیماران مبتلا به ایدز هنوز شناسایی نشده‌اند

او در ادامه گفت: آماری که در رابطه با ایدز ارائه می شود آماری است که وزارت بهداشت منتشر می‌کند؛ اما همیشه در کنار آمار یک تخمین نیز وجود دارد، تخمین ما این است که یک سوم بیماران مبتلا به ایدز هنوز شناسایی نشده‌اند و تنها راه کشف تعداد دقیق تست‌هایی است که باید از افرادی که احتمال مبتلا شدن دارند، گرفته شود. اتوبوس‌ ایدز یکی از راه‌هایی بود که می‌توانست در این مسیر به ما کمک کند، به این افراد مشاوره داده می‌شد و تست‌ها نیز مجانی بود از این طریق می‌شد افراد را تحت درمان قرار داد تا جامعه را درگیر بیماری نکنند؛ اما عده‌ای سروصدا کردند و سعی آنها این بود که جلوی این طرح را بگیرند در نتیجه این طرح متوقف شد. متاسفانه از ابتدای اپیدمی پیشروی ایدز به علت فعالیت افرادی که با عدم آگاهی و قبول واقعیت‌ها مانع شناسایی شدند، نتوانستیم کاری انجام دهیم و این طرح متوقف شد در صورتی که بزرگترین متخصصان حوزه بیماری ایدز در جهان در مقاله‌های خود از این کار تعریف کردند.

عدم تمایل پزشکان برای معالجه بیماران مبتلا به ایدز

محرز در رابطه با آمار سن مبتلایان به ایدز بیان داشت: از بیماران می‌خواهیم که در زمان مراجعه به پزشک معالج خود او را نسبت به بیماری آگاه کنند؛ اما متاسفانه از طرف پزشکان برای درمان این افراد ممانعت به عمل می‌آید و این به علت عدم آگاهی و نگرش منفی پزشکان است، این مساله در تمام دنیا وجود داشت و با قانون عدم تبعیض جلوی مساله گرفته شد؛ اما متاسفانه هنوز در کشور ما وجود دارد.

او افزود: پزشکان به علت عدم آگاهی و ترس نابجا از پذیرش بیماران مبتلا به ایدز امتناع می‌کنند در صورتی که بارها به پزشکان اعلام شده است که خطر ابتلا به این بیماری در جراحی‌ها بسیار نادر است و جراح تنها نیاز به دو دستکش و کمی احتیاط دارد تا فرد را درمان کند؛ اما متاسفانه هنوز هم تبعیض در درمان این افراد وجود دارد؛ در حالی که هیچ کس حق ندارد فرد اچ آی وی مثبت را به دلیل بیماری از کار اخراج کند یا در رابطه با او اقدام پزشکی انجام ندهد این عدم آگاهی و نگرش منفی موجب تبعیض شده است.

متوسط سن ابتلا  ۲۵ سال است

محرز با اشاره به اینکه سن ابتلا به بیماری ایدز بین ۲۵ تا ۴۵ است و متوسط سن ابتلا نیز ۲۵ سال است، بیان داشت: سن ابتلا به ایدز در ایران کاهش پیدا نکرده، اما متاسفانه ابتلا به دلیل تماس‌های جنسی افزایش پیدا کرده است؛ بنابراین بعید نیست سن ابتلا نیز کاهش پیدا کرده باشد. تمام زنان بارداری که به مراکز دولتی مراجعه می‌کنند تست ایدز می‌دهند و خوشبختانه در بین درصد پایینی از زنان باردار جواب مثبت بوده است.

او در ادامه گفت: در رابطه با آموزش به کودکان و نوجوانان در مدارس نیز بعد از اپیدمی با آموزش و پرورش صحبت شد و قرار شد که به افراد آگاهی داده شود؛ اما به دلیل نگرش منفی مسئولان هنوز این وزارتخانه در رابطه با آگاهی دادن به سنین زیر ۱۸ سال و به خصوص آگاهی آنها در رابطه با تماس جنسی اقدامی نشده است. همه چیز در مدارس آموزش داده می‌شود اما قسمت دستگاه تناسلی حذف می‌شود در صورتی که این یک مساله طبیعی است و باید به افراد آموزش داده شود تا آنها آگاهی پیدا کنند که در جامعه بی‌بندوباری نکنند. بیش از ۳۰ سال از اپیدمی ایدز می‌گذرد و آن طور که باید آموزش در مدارس وجود ندارد، این کمبودهایی است که موجب ناآگاهی جوانان شده و وقتی به جامعه می‌آیند یاد نمی‌گیرند که در مقابل آسیب‌ها نه بگویند. این آگاهی بخشی می‌تواند مانع از کاهش سن ابتلا به ایدز شود.

تعداد زنان مبتلا به ایدز رو به افزایش است

محرز گفت: بعد از اینکه ابتلا به ایدز از طریق سرنگ‌های مشترک معتادان به صورت یک ایپدمی در کشور به وجود آمد، آمارها بسیار بالا رفت. اکنون در کشورمان راه اصلی انتقال بیماری ایدز تماس جنسی است و هرساله به تعداد زنان مبتلا به ایدز افزوده می شود و حتی طی ۲-۱ سال اخیر تعداد زنان مبتلا به ایدز در کشورمان تا ۱۰ برابر افزایش پیدا کرده است. در حال حاضر تعداد خانم‌هایی که مبتلا به ایدز هستند رو به افزایش است بنابراین تماس جنسی راه اصلی انتقال است. برنامه کاهش آسیب در ابتدا به درستی اجرا شد؛ اما در حال حاضر کمرنگ شده است و بودجه را بیشتر به ماده ۱۶ اختصاص داده اند و ماده ۱۵ کمرنگ شده است. باز نگران هستیم که ابتلا در افرادی که سرنگ مشترک استفاده می‌کنند افزایش پیدا کند اما در حال حاضر بیشترین راه ابتلا همان تماس جنسی است.

  فعالیت ۱۸۰ کلینیک بیماری‌های رفتاری

او افزود: بیش از ۱۸۰ کلینیک در سراسر کشور به نام کلینیک بیماری‌های رفتاری وجود دارد اگر کسی به این کلینیک‌ها مراجعه کند مشاوره تست رایگان است و اگر نتیجه تست مثبت شد نیز تمامی اقدامات برنامه و مراقبت برای این افراد مجانی است که باید توسط وزارت بهداشت تامین شود.

باید حضور کارگران جنسی در کشور را بپذیریم

محرز با تاکید بر اینکه باید حضور کارگران جنسی در کشور را بپذیریم و در جهت سلامت آنها قدم برداریم تا بتوانیم جامعه را سالم نگه داریم، بیان داشت: در یک طرح به سراغ کارتن‌خواب‌ها و زنان کارگر جنسی رفتیم، در ابتدا می‌ترسیدند، اما بعد که متوجه شدند مساله فقط خدمات رسانی به آنها است به اندازه‌ای استقبال کردند که تا پاسی از شب این افراد در ون ها معاینه می‌شدند، این کار توسط پزشکان و با یک ون به صورت کلینیک انجام می‌شد که بسیار مفید بوده است، این زنان مراجعه می‌کردند؛ هم درمان می‌شدند و هم تست مجانی برای ایدز داشتند و اگر مثبت بود آنها را به کلینیک‌های مشاوره برای درمان معرفی می‌کردند.

رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران تاکید کرد: امیدوارم که این کار دوباره اجرایی شود، این افراد فرصت مراجعه به مراکز درمانی عمومی را ندارند، برای همین می‌توانند به این ون‌ها مراجعه کنند، در بین این افراد هستند کسانی که اعتیاد دارند و فقط به فکر کسب درآمد برای تامین مواد مخدر هستند؛ بنابراین اگر ما به سراغ آنها برویم و به آنها خدمات حوزه سلامت را ارائه دهیم برای آنها قابل قبول‌تر است. این افراد حتما باید در رابطه با بیماری‌های مقاربتی تحت درمان قرار گیرند تا جامعه نیز سالم بماند.