خدمات پزشکی گرفتار بدهی‌هاست/ بیمه توان پرداخت ندارد

تغییرات ارزش پول ایران، افزایش قیمت دلار و نوسانات ارزی روی زندگی هر فردی تاثیر خود را گذاشت. از خورد و خوراک تا هزینه استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، از قیمت مسکن و اجاره تا دارو و هزینه‌های درمان. به گفته مسئولان در کشور هنوز با کمبود دارو مواجه نشدیم چون در انبار برای چند ماه دارو داریم این در حالی است که بسیاری از بیماران خاص از بالا رفتن هزینه‌های دارو و دشواری دسترسی به آن گله دارند. تجهیزات پزشکی و دارو مانند غذا نیست که بتوان مواد پروتئینی را از آن حذف کرد و دوام آورد یا مانند مسکن که روز به روز کوچکتر می‌شود.

در ادامه روند شکایات از کمبود امکانات برای سلامت شهروندان، رئیس امور سلامت و رفاه اجتماعی سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام کرد:‌ اعتبارات بودجه عمومی سلامت در قوانین بودجه کشور از رقم ۱۶ هزار میلیارد تومان در ۱۳۹۱ به رقم ۷۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان در ۱۳۹۸ رسیده که بیش از چهار برابر رشد داشته است. حمید پوراصغری ادامه داد:‌ در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸، اعتبارات وزارت بهداشت و درمان ۱۲ درصد رشد دارد در حالی‌که رشد بودجه عمومی کشور در سال ۱۳۹۸ حدود هشت درصد است.

در لایحه مذکور، اعتبارات منابع عمومی دانشگاه‌های علوم پزشکی بالغ‌ بر ۲۱ درصد رشد داشته‌ است. به گزارش ایسنا، رئیس امور سلامت و رفاه اجتماعی سازمان برنامه و بودجه کشور همچنین با اشاره به اهمیت تامین هزینه‌های مربوط به بیماران خاص و صعب‌العلاج تاکید کرد:‌ اعتبار در نظر گرفته شده برای این منظور با حدود ۷۰ درصد رشد به رقم ۳۶۶۰ میلیارد ریال در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ رسیده است. در همین زمینه سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه ضمن تشریح جزئیات بودجه ۳۶ هزار میلیارد تومانی طرح تحول سلامت در سال ۹۸ گفت: سه و نیم میلیارد دلار از ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی مختص کالاهای اساسی در سال آینده، به دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص می‌یابد. به گزارش فارس، مژگان خانلو، با اشاره به جهت‌گیری‌های دولت در بخش سلامت و وضعیت بودجه این بخش، ادامه داد: یکی از جهت‌گیری‌ها مربوط به تداوم رویکرد و سیاست دولت‌های یازدهم و دوازدهم نسبت به بهداشت است و دستاوردهای مثبتی در این زمینه وجود دارد.

کاهش بودجه درمانی بیماران خاص

مدیر عامل کانون هموفیلی ایران درباره این افزایش بودجه با اشاره به یک نکته در بحث افزایش بودجه بیماران خاص به «آرمان» می‌گوید: نکته‌ای در بحث‌های بودجه بیماران خاص این است که درباره خیلی از آنها از همین امروز اطلاعات به‌دست آوردیم. یعنی هیچ وقت این بودجه‌ها را سازمان مدیریت و برنامه ریزی شفاف نکرده بود که بدانیم چه مشکلاتی وجود دارد؟ به گفته احمد قویدل اطلاعاتی که سازمان مدیریت و برنامه ریزی ارائه می‌دهد همواره بخش تاریکی دارد. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی توضیحاتی بعد از اظهار نظر وزیر ارائه دادند.

در اصل باید بگویند ردیف بودجه بیماران خاص در سال ۹۶ که ۲۴۰ میلیارد بود در حالی که در آن سال سه بیماری خاص معرفی شده بود و در سال ۹۷ بیماری‌های خاص از سه به هفت افزایش یافت. پیش از این بیماران هموفیلی، تالاسمی و دیالیزی بیماران خاص بودند بعد از آن مجلس، چهار بیماری اوتیسم، بیماری‌های متابولیک، ام.اس و بیماری ای.بی را به حوزه بیماری‌های خاص افزود و بودجه بیماری‌های خاص را به ۲۱۶ میلیارد تومان رسانده است. قیمت فاکتور ۸ ۵۰۰ یونیتی از ۳۵۰ هزار تومان به ۷۰۰ هزار تومان افزایش یافت. او ادامه می‌دهد: سازمان مدیریت برنامه ریزی در اینجا متوجه کاهش بودجه خواهد شد. البته این بودجه در سال ۹۸ به عدد باور نکردنی ۱۵۰ میلیارد می‌رسد کدام وزیر می‌تواند این روند را اداره کند؟ اگر واقعا یکی از سال‌های عادی بود می‌توانستیم بگوییم که حسابرسی مشکلاتی دارد، در صورتی که این اتفاق در سال‌هایی رخ می‌دهد که در کشور بحران‌های زیادی وجود دارد.

نرخ تورم به شدت افزایش پیدا کرده است. به گفته مدیرعامل کانون هموفیلی سازمان مدیریت بعد از اینکه وزیر این اعداد را افشا کرد، ارائه داد. او توضیح می‌دهد: در حالی که قبل از آن چیزی نگفته بودند. در سال ۹۸ اعتبار دیگری معادل ۲۱۶ میلیارتومان(علاوه برآن ۱۵۰ میلیارد تومان) از محل هدفمندی یارانه‌ها به بیماران اختصاص داده اند. این توضیح را سازمان مدیریت می‌دهد اما نمی‌گوید که ردیف اول با ردیف دوم چه تفاوتی دارد؟ ردیف اول پول موجود است و ردیف دومی در حقیقت باید پولش محقق شود. ردیف اول روی بودجه اصلی است و دیگری را باید از راه هدفمندی یارانه‌ها جمع کنیم و به وزارت بهداشت دهیم. به گفته قویدل از این ردیف در سال گذشته ۳۰ درصد تحقق پیدا کرده است یعنی برخی ردیف‌ها که سازمان مدیریت به عنوان بودجه اعلام می‌کند، ردیف‌هایی هستند که امکان محقق شدن ندارند. او می‌گوید: در رابطه با بزرگترین طرح وزارت بهداشت که یکی از مبنای بدهی کلان وزارت بهداشت است و موجب شد به شدت در بدهی‌های متفاوت غرق شود محقق نشدن بودجه طرح سلامت است. وزیر بهداشت در گزارشی که ارائه داد مشخص شد که کمتر از ۵۰ درصد این بودجه محقق شده است و باقی بدهی وزارت بهداشت شده است. تمام این عواقب منجر به این می‌شود که ساختارهای خرید دارو و تامین تجهیزات پزشکی و عرضه آنها به مردم دچار مشکل شود.

بیمه توان پرداخت ندارد

قویدل با اشاره به اینکه ما هنوز تاثیر تحریم‌ها را بر دسترسی به امکانات و دارو ندیده ایم، می‌گوید: از لحظه‌ای که ترامپ اعلام تحریم کرده تا الان هنوز باد تحریم در کشور نوزیده است، تقریبا به اندازه هفت یا هشت ماه موجودی دارویی در بازار داریم اما در ۶ یا هفت ماه گذشته با در دسترس نبودن دارو و امکانات پزشکی مواجه بودیم در حالی که دارو در کشور موجود بود. چرا این کمبودها وجود دارد چون داروخانه‌ها و شرکت‌های درمانی به شرکت‌های پخش و فروشنده وسایل و تجهیزات و دارو بدهکار و از سازمان‌های بیمه‌گر طلبکارند. این مطالبات شرکت‌های پخش منجر به این شد که این مراکز در لیست سیاه بروند تا جایی که دارو و تجهیزات پزشکی به آنها نمی‌دهند. او در ادامه با بیان اینکه در قلب تهران در بیمارستان مفید نزدیک دو ماه داروهای بیماران هموفیلی را به دانشگاه نمی‌دادند، می‌گوید: دانشگاه بدهکار است اما دانشگاه بدهکار مطالباتی از بیمه‌ها دارد، بیمه‌ها توان پرداخت ندارند.

این روند فضای وزارت بهداشت را سنگین کرده است. مجموعه فقدان رسیدگی به بدهی‌های سنوات قبلی و رشد نداشتن بودجه، وزارت بهداشت را در بدهی‌هایی غرق کرده است و اجازه نمی‌دهد خدمات پزشکی درستی به مردم ارائه شود. قویدل با اشاره به تقاضای دولت برای برداشت از صندوق ذخیره ارزی ادامه اداد: مقام معظم رهبری اجازه دادند از این صندوق که برای فعالیت‌های نیروهای دفاع مقدس از آن برداشته می‌شد، برای تامین بدهی‌های وزارت بهداشت و روان کردن مطالبات دارویی استفاده کنند، اما نزدیک یک ماه است که این پول برداشت شده و نه به بیمه‌ها رسیده و نه چرخه‌ توزیع دارو را روان کرده است.

قویدل ادامه می‌دهد: ما و سازمان‌های مردم نهاد دیگر، اعتقاد داریم که عملکرد وزیر بهداشت مثبت بود و نباید دولت استعفای او را بپذیرد و باید بتوانند بودجه را تامین کنند. دولت محل ارائه خدمات عمومی بدون چشمداشت است. ما ارزیابی و دیدگاهی نداریم و دائم دعا می‌کنیم که وزارت بهداشت دچار از هم گسیختگی نشود و تمرکز خود را از دست ندهد تا خدمات به مردم دچار مشکل نشود.