در بازار سیاه واکسن موجود هست ولی معلوم نیست که این واکسن واقعی است یا نه، باید مشتری اعتماد کند و هزار یورو برای واکسن روسی پرداخت کند. دارو فروشان ناصر خسرو می گویند:« از ۱۰ روز دیگر واکسن چینی هم می آید.» ایران دارای ۸ هزار و ۵۷۴ کیلومتر مرز مشترک با ۷ کشور است و همین امر سبب شده هر چیزی که به بازار اروپا، آمریکا و یا حتی شرق دور ارائه شود در نهایت ۴۸ساعت بعد در بازار ایران نیز موجود باشد. امروز شاید یکی از ارزشمند ترین کالا ها در دنیا واکسن کرونا است که تا این لحظه مدل های روسی، چینی، انگلیسی، آلمانی و آمریکایی آن توانسته تائیدیه های لازم را بگیرد و در کشورهای مختلف عرضه شود به طوریکه در کشور امارات و ترکیه نسخه چینی و در عربستان و قطر نسخه آمریکایی و آلمانی تاکنون بین گروه های پرخطر توزیع شده است. از سوی دیگر نبود برنامه مشخص برای خرید واکسن با توجه به شرایط سخت نقل و انتقال ارز و تأکید بعضی مدیران بر استفاده از واکسن داخلی باعث شده که از همین الان آن دسته از افرادی که از شرایط مالی خوبی برخوردار هستند به دنبال خرید واکسن از بازار سیاه باشند.
هزار یوروی ناقابل
مطابق مشاهدات میدانی خبرنگار« دنیای اقتصاد» مقدار محدودی واکسن روسی اسپوتنیک ساخت شرکت گاما روسیه در بازار موجود هست که برای خرید آن باید حداقل ۲ هفته در صف ماند. طبق اظهارات فروشنده این واکسن نمونه ضعیف شده ویروس است و برای همین احتیاج به نگهداری در دمای خاص ندارد. واکسن های غربی چون طبق فرمول ژنتیکی ساخته شده اند باید در دمای منفی ۲۰ تا منفی ۷۰ درجه نگهداری شوند ولی نمونه های چینی و روسی فقط باید در جای خشک و خنک و به دور از آفتاب باشند.
قیمت دو دز این واکسن هزار یورو است و معادل ریالی آن را قبول نمی کنند، هیچگونه ضمانتی هم در مورد اینکه آیا این واکسن اصل است یا خیر وجود ندارد. با توجه به بسته بودن مرزها بنظر میرسد این واکسن از طریق مسافران پروازی وارد کشور می شود و تعداد آن بسیار محدود است به طوریکه فروشنده می گوید« من چند تا محدود داشتم و قیمت هزار یورو تعیین کردم ولی یک دفعه شخصی آمد و برای خانواده خود کل بار موجود را به قیمت واحدی ۴۵ میلیون تومان خرید، البته این قیمت های نجومی نهایتا تا ۱۰ روز دیگر باشد. وقتی بار چینی که از کشورهای خلیج فارس می آید به بازار برسد قیمت ها شکسته خواهد شد.»
روسیه
فروشنده در مورد قیمت واکسن در روسیه می گوید:« برای اتباع روس و خارجی هایی که مقیم روسیه هستند واکسن رایگان است ولی برای مسافران قیمت آن ۸یورو است که دز اول را همانجا تزریق می کنی و د ز بعدی را که باید ۸ هفته بعد بزنی به شما تحویل میدهند ، البته می توانی د ز اول را هم نزنی و هیچ اجباری در آن نیست.»
براساس اعلام رسمی وزارت بهداشت روسیه واکسن برای همه و حتی مسافران رایگان است ولی اجازه خروج دارو را ندارند. اتباع روسی بر اساس کد شناسایی( کد ملی) و مسافران بر اساس شماره پاسپورت در سیستم وزارت بهداشت ثبت خواهند شد.این اظهارت در حالیست که بلیت رفت و برگشت ترکیش ایر تهران- استانبول- مسکو ۱۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است و در نهایت با عوارض خروج و هزینه ویزا هزینه هر نفر نزدیک به ۲۰ میلیون تومان می شود، اما مشکل اصلی این است که روسیه نزدیک به یک سال است به ایرانی ها ویزا نمی دهد و فقط دیپلمات ها و افرادی که اقامت روسیه را دارند، میتوانند به این کشور سفر کنند، اما اتباع سایر کشورها مشکلی ندارند و همین امر است که قیمت را اندکی افزایش داده.
ناصر خسرو
ولی در ناصر خسرو قلب تپنده داروی کشور هنوز واکسن کرونا عرض اندام نکرده است. امید از دارو فروشان قدیمی که پاتوق او کنار کانکس هلال احمر است، می گوید:« هنوز چیزی به اسم واکسن کرونا در بازار نیست و بورس هنوز رمدسیور و سایر داروهای درمانی کرونا است، اگرچه این روزها فروش آن کاهش قابل ملاحظه ای داشته ولی همه منتظر هستند واکسن برسد.»
امید درخصوص اینکه از کجا قرار است واکسن وارد شود خاطرنشان کرد:« خط اصلی واردات دارو، کشورهای جنوبی خلیج فارس و ترکیه است، هنگامی که اعلام شد امارات و قطر واکسیناسیون را شروع نموده اند ما هم به تامین کنندگان سفارش دادیم ولی به سبب حساسیت زیادی که وجود دارد احتمال دارد رسیدن آن یک هفته تا ۱۰ روز طول بکشد ولی در نهایت به دست ما خواهد رسید. ما همین الان هم مشتری دست به نقد داریم، هرچند هنوز قیمت مشخص نیست اما جان آدمیزاد که قیمت ندارد.»
رضا یکی دیگر از داروفروشان ناصر خسرو می گوید:« من هم در مورد واکسن روسی شنیدم که البته فقط به افراد خاص فروخته می شود و افراد عادی حتی اگر هم پول داشته باشند دسترسی به آن ندارند. ولی برای دیگران احتمالا واکسن چینی در دسترس باشد. در مورد قیمت هم هنوز چیزی مشخص نیست ولی با توجه صحبت های معاون وزیر بهداشت که گفت در بهترین حالت تعداد محدودی واکسن اردیبهشت ماه میرسد ، تامین کنندگان قیمت بالایی را در نظر بگیرند. وقتی قرار نباشد به این زودی ها واکسن وارد شود پس مشتری مجبور می شود پول بیشتری پرداخت کند و دیگر مهم نیست که قیمت اصلی آن چقدر باشد، از طرفی مرزها بسته است و آنهایی که باز هستند هم به سختی به ایرانی ها ویزا می دهند پس هر که واکسن می خواهد باید از بازار سیاه تامین کند.»
داوود یکی دیگر از دارو فروشان که پاتوق او بالاتر از کوچه مروی است با تائید صحبت های سایر همکاران خود بیان کرد:« ارزان ترین حالت هنگامی است که دارو وارد عراق شود و از طریق مرز کردستان وارد کشور شود، الان هم واکسنی که وجود دارد به تعداد محدود از طریق مهماندارها، دیپلمات ها یا ایرانی ها ی دو تابعیتی وارد شده که اصلاً به بازار ناصر خسرو نمی رسد. بهرحال امید ما به قاچاقچی ها است که واکسن را به تعداد بالا یا قیمتی پایین تر از قیمت امروز برسانند البته بعضی شرکت های واردکننده دارویی هم هستند که قرار است آنها نیز تعداد محدودی واردات داشته باشند البته نه به صورت رسمی.» به گفته داروفروشان ناصر خسرو احتمالا قیمت واکسن چینی نزدیک به ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان خواهد بود اما هنوز هیچ چیز قطعی نیست.
عوارض تزریق خودسرانه واکسن
این جنب و جوش برای تهیه واکسن در حالیست که کمتر فردی به فکر عواقب تزریق خودسرانه واکسن است. در کشورهایی که تاکنون واکسیناسیون را شروع نموده اند گزارش هایی مبنی بر حساسیت برخی افراد منتشر شده است و همین امر سبب شده برای آن دسته از افرادی که به دارو حساسیت دارند تدابیر خاصی در نظر گرفته شود. سیستم دفاعی افراد مسن بسیار ضعیف است و با توجه به اینکه واکسن چینی و روسی کرونا (corona) همان ویروس ضعیف شده است باید توانایی تحمل افراد مسن و حتی کودکان پیش از تزریق مورد ارزیابی قرار گیرد؛ این درحالیست که هیچ کشوری تزریق واکسن خارج از مراکز درمانی و به صورت میدانی را شروع نکرده و تمام افراد باید در نزدیک ترین مرکز درمانی محل سکونت خود واکسینه شوند تا در صورت وجود عوارض در کمترین زمان به یک مرکز درمانی مراجعه کنند. مشاهدات میدانی از بازار ناصر خسرو و خیابان جمهوری نشان از این دارد که هم فروشنده و هم خریدار تشنه واکسن هستند و با توجه به توزیع واکسن در ۴ کشور همسایه از هفته آینده یا ۱۰ روز دیگر بازار غیر رسمی داروی ایران نیز واکسن کرونا را خواهد داشت و در نهایت با افزایش کانال های ارتباطی قیمت آن کاهش پیدا خواهد کرد. باید منتظر ماند و دید قاچاقچی ها و بازار غیر رسمی چگونه و با چه کیفیتی با این بیماری مبارزه خواهند کرد.
- 15
- 2
