درباره چرا و چگونگی اکسیژن درمانی

آیا به راستی ضایعه مغزی کودک را اکسیژن درمانی مرتفع ساخت؟ متخصصان شبهاتی در این خصوص مطرح کرده‌اند.

ادن کارسن هنگام شنا در آستانه غرق‌شدن بود که دچار عارضه مغزی شد، بعد از آن گزارشی جنجالی مدعی شد اکسیژن‌درمانی صدمه مغزی او را درمان کرده است، اما متخصصان به این موضوع بسیار مشکوک هستند.

دونفر ازپزشکان ادعایی جنجالی مطرح کردند که از روش بحث‌برانگیز اکسیژن درمانی برای بهبود ضایعه مغزی کودک ٢ساله در آراکانزاس که در آستانه مرگ به‌علت غرق‌شدگی در استخر آب سرد قرارداشت، استفاده کرده‌اند.

دکتر یان میلر متخصص مغز و اعصاب و مدیر بخش برنامه بیهوشی بیمارستان کودکان نیکولاس در میامی، که هیچ نوع ارتباطی با این گزارش نداشت، گفت: «این گزارش مشکوک است و من واقعا نگران افراد دیگری هستم که در این مورد در اینترنت مطالعه  و فکر می‌کنند که این یک روش درمان صحیح و مرسوم برای افرادی با ضایعه مغزی است درحالی‌که مدرکی در این خصوص وجود ندارد.»

 درگزارشی جدید، نویسندگان، مورد ادن کارسن ٢ساله که‌ سال گذشته در استخر خانوادگی سقوط کرد و حدود ١٥دقیقه در آب ٤١درجه فارنهایت (٥درجه سانتیگراد) غوطه‌ور بود را شرح دادند. در مجموع او ٢ساعت بدون تپش قلب بود و امیدی به زنده ماندن او نبود. خانواده او این مطلب را در فیلمی در یوتیوب اعلام کردند. پزشکان موفق شدند او را احیا کنند اما او دچار ضایعه مغزی شده بود. پس از یک‌ماه بستری شدن در بیمارستان، او قادر به تکلم، حرکت یا پاسخ به فرامین نیز نبود.

ام‌آرآی نشان داد که ماده سفید و خاکستری مغز وی، دچار ضایعه شده بود.

٥٥روز پس از غرق شدگی ادن، دکتر پل‌هارچ پروفسور بالینی و مدیر بخش پزشکی‌ هایپرباریک در مرکز علوم سلامت دانشگاه ایالتی لویزیانا، شروع به اکسیژن درمانی بر روی او کرد و درمان را با اکسیژن دهی بافشاری برابر فشار هوا در سطح دریا، به‌مدت ٤٥دقیقه و ٢بار در روزانجام داد. پس از این درمان، طبق گزارش پرونده، سطح هوشیاری ادن بیشتر شد و شروع به صحبت کرد و حتی دوباره خندید.

٧٨روز پس از حادثه، پزشکان اکسیژن درمانی به روش ‌هایپرباریک (١) را با افزایش فشار اکسیژن اتاق، بر روی ادن آغاز کردند.

گزارش‌ هارچ می‌گوید: پس از حدود ٤٠جلسه درمان، ادن توانست دوباره با کمک راه برود و حواس طبیعی‌اش راه به‌دست آورد.

هارچ و همکارانش گفتند: پس از درمان به روش‌ هایپرباریک، گزارش ام‌آر‌آی نشان داد که ضایعه مغزی به‌طور کامل بهبود یافته (معکوس شده است). گزارش در مجله پزشکی گس ریسرچ در نسخه جولای منتشر شد.

اما دیگر متخصصان به‌صورت جدی نگران گزارش بودند. اظهارنظر نویسندگان، موجب جلب‌نظر حضار درباره اکسیژن درمانی و کمک به بهبود ادن نشد. حتی متخصصان اعلام کردند که این روش درمان، بدون اکسیژن درمانی خاص، نیز می‌تواند اتفاق بیفتد.

میلر ادامه داد: هرکس می‌تواند از بهبود ادن سپاسگزار باشد، با این حال اعلام کرد که گزارشی یافته که می‌توانسته به لحاظ شواهد او را واقعا تحت‌تأثیر قرار دهد. گزارش نتوانست شواهدی مبنی بر مرگ سلول‌های مغزی ارایه کند، یا این‌که سلول‌های مغزی به‌وسیله اکسیژن درمانی احیا شده‌اند.

وی گفت: معیاری برای این‌که اکسیژن بتواند سلول‌های مرده مغزی را بهبود دهد، وجود ندارد. تاکنون مشخص نشده که به محض این‌که مرگ عصبی اتفاق می‌افتد، مغز چگونه به آسیب وارده و اکسیژن، پاسخ می‌دهد.

دکتر دیوید کیفو، پروفسور و رئیس دپارتمان طب فیزیکی و توانبخشی انجمن پزشکی دانشگاه ایالت ویرجینیا، به همین ترتیب نگران گزارش بود.

او گفت، بهبود می‌تواند به سبب نرمی و انعطاف‌پذیری مغز اتفاق بیفتد به این معنی که قسمت‌های دیگر مغز می‌تواند مسئولیت قسمت‌های صدمه‌دیده را به‌عهده بگیرد. اکسیژن درمانی‌هایپرباریک مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا، برای درمان بیماری‌هایی شامل مسمومیت منوکسیدکربن و بیماری کاهش فشار (٢) و سوختگی‌هایی که به سبب حرارت یا آتش به‌وجود آمده ، تأیید شده است.

در شرایط تحت‌فشار هوای داخل محفظه اکسیژن‌درمانی‌ هایپرباریک، ریه‌ها می‌تواند اکسیژن بیشتری نسبت به زمانی که در حالت نرمال تنفس می‌کند، دریافت کند. طبق نظریه سازمان غذا و داروی آمریکا (٣)، افزایش اکسیژن در خون می‌تواند فرآیند تحویل اکسیژن به بافت‌ها را بهبود بخشیده و به حداقل رساندن صدمات سلول‌ها کمک کند.

هشداری را برای استفاده‌کنندگان روش اکسیژن درمانی‌ هایپرباریک صادر کرد که این روش برای بسیاری از بیماری‌ها رایج شده است، درحالی که معالجه آنها با این روش مورد تأیید نیست. این سازمان توضیح داد که روش اکسیژن درمانی‌ هایپرباریک برای بیمارهایی نظیر: ضایعات مغزی، آلزایمر، اوتیسم، دیابت‌ها و بسیاری از بیماری‌ها مورد تأیید نیست.