شرح بیماری
اسپوروتریکوز عبارت است از یک بیماری قارچی عفونی که باعث ایجاد زخم و آبسه در پوست، غدد لنفاوی و عروق لنفاوی میگردد. مزرعهداران و باغداران به ویژه افرادی که با گلسرخ، خزه مردابی و یا زرشک سر و کار دارند، بیشتر آلوده میشوند. اسپوروتریکوز سرایت فرد به فرد ندارد. در بزرگسالان از هر دو جنس ایجاد میشود ولی در مردان شایعتر است.
علایم شایع
مراحل اولیه: یک ندول کوچک، قابل حرکت و غیرحساس به درد در زیر پوست انگشتان ظاهر میشود. ندول به آهستگی بزرگ شده، صورتی و زخمی میگردد.
در عرض چند روز یا هفته:
ندولهای تیرهای در امتداد عروق لنفاوی تخلیهکننده ناحیه ظاهر میشود.
اگر قارچ عامل ایجادکننده به ریه برسد، سرفه همراه با خلط آغاز میگردد (نادر).
برخلاف سایر بیماریهای قارچی که باعث تب، لرز، احساس ناخوشی کلی و بیاشتهایی میشوند، معمولاً علایم دیگری وجود ندارد.
علل
عفونت با قارچی به نام اسپوروتریکوز شنکی که در خاک، خزه مردابی، علفهای هرزه و سبزیجات آلی در حال فساد زندگی میکند.
عوامل تشدید کننده بیماری
سابقه طبی سارکوئیدوز یا سل
شغلهایی که با گیاهان و خاک سر و کار دارند مثل کشاورزی و پرورش گل
سرکوب ایمنی ناشی از بیماری یا داروها
پیشگیری
در هنگام کار با خاک، دستکش بپوشید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با درمان در عرض ۲-۱ ماه پس از بهبود ضایعات قابل علاج است ولی ممکن است بهبودی ۷-۶ ماه طول بکشد. میزان کشندگی در صورت گسترش عفونت در بدن، بالا است.
عوارض احتمالی
گسترش قارچ در بدن که باعث عفونت سرتاسر و تهدیدکننده زندگی میگردد (نادر).
درمان
اصول کلی
آزمونهای تشخیصی میتوانند شامل کشت آزمایشگاهی چرک حاصل از ضایعات باشند. آزمون پوستی برای آن وجود ندارد. ممکن است برای رد سایر اختلالات از جمله سل،سارکوئیدوز، استئومیلیت باکتریایی و نئوپلازی، آزمونهای دیگری انجام گیرند.
ممکن است بتوان در منزل با دارو درمان کرد.
از آنجا که اسپوروتریکوز مسری نیست، لازم نیست شخص قرنطینه شود.
گرم کردن میتواند به کاهش درد کمک کند.
ضایعات را با بانداژهای شل بپوشانید تا از عفونت ثانویه با باکتریها جلوگیری کنید.
روزانه خود را وزن و آن را ثبت کنید.
در صورت بروز عوارض، بستری شوید. ممکن است برای بیماران مبتلا به بیماری استخوان و مفاصل یا ضایعات ریوی، جراحی توصیه گردد.
داروها
محلول اشباع شده یدید پتاسیم. آن را در آب، آب میوه یا سایر نوشیدنیها رقیق کند و هر روز ۳ بار بعد از غذا مصرف کنید. *برای جلوگیری از تغییر رنگ دندانها آن را با نی بنوشید.
داروهای ضد قارچ مثل فلوکونازول یا ایتراکونازول
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی لازم نیست مگر این که علایم عفونت منتشر ایجاد گردد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی ندارد.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم اسپوروتریکوز را داشته باشید.
اگر در طول درمان موارد زیر پیش بیایند:
کاهش وزن غیرقابل توجیه
تب ۳/۳۸ درجه سانتیگراد با دماسنج دهانی
اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شدهاید.
داروهای ضد قارچ مورد استفاده در درمان ممکن است عوارضی جانبی مثل بثور پوستی، تحریک زبان و دهان و سرفه ایجاد کنند.
- 14
- 2