دانشمندان گزارش کرده اند پپتید جدید ایجاد شده توسط دانشمندان، مکانیسم طبیعی مغز را برای کمک به پیشگیری از تشنج و محافظت از نورون ها در مدل های تحقیقاتی آلزایمر و صرع تقویت می کند.
به گزارش ایسنا به نقل از یورکالرت، کوین وانگ، نورو فارماکولوژیست و مدیر موسس برنامه کشف درمان آلزایمر در کالج پزشکی جورجیا در دانشگاه آگوستا آمریکا می گوید: پپتید A۱R- CT که توسط دانشمندان به تازگی تولید شده است (پپتیدها زنجیرهایی از اسیدهای آمینه است که موجب ساخت پروتئین می شود) این قابلیت را دارد که از طریق اسپری بینی مورد استفاده قرار گیرد.
این دارو نویدبخش کاهش فعالیت الکتریکی کنترل نشده پس از آسیب یا سکته مغزی است که بیش از نیمی از افراد مبتلا به آلزایمر را تحت‌تأثیر قرار می دهد.
او بیان می کند: این واقعیت که پپتید میتواند از طریق بینی منتقل شود، نشان دهنده ظرفیت این محصول به عنوان دارویی نجات بخش برای مقابله با تشنج است.
وانگ توضیح می دهد: پپتید A۱R- CT با مهار نورابین، پروتئینی که مکانیسم محافظت از خود را تضمین می کند، تحریک پذیری بیش از حد نورون ها که مختل کننده ارتباط عادی بین نورون هاست و موجب تشنج می شود را کاهش می دهد. پپتید جدید تولید شده توسط آدنوزین فعال می شود که یک ماده شیمیایی است و بیشتر در مغز توسط سلول های گلیال حامی نورون در پاسخ به تحریک پذیری بیش از حد ساخته می شود.
وانگ می گوید: این دارو یک گیرنده قوی برای متوقف کردن نورون هاست و فعالیت الکتریکی را که میتواند منجر به ضربان قلب نامنظم شود، مسدود می کند.
بیماری آلزایمر (Alzheimer's disease) اغلب با تشنج همراه است زیرا تجمع خاص پروتئینهای آمیلوئید و تاو در مغز ارتباط بین نورون ها را مختل می کند و باعث افزایش استرس اکسیداتیو و التهاب ناشی از آن می شود. در پاسخ به این تغییر نورون های مغز میتوانند بیش از حد برانگیخته شوند. در آلزایمر بخش های زيادي از مغز معیوب می شود همچنین تشنج میتواند قبل از زوال شناختی در آلزایمر رخ دهد و به طور قطع در ابتلا به این بیماری دخیل است.
به نظر میرسد فعال سازی این گیرنده توسط پپتید جدید یک هدف درمانی منطقی برای تشنج باشد ولی از آنجایی که این فعال سازی در سراسر بدن بسیار فراگیر است، احتمال بروز عوارض جانبی در قلب، ریه ها و کلیه ها در صورت مصرف آن وجود دارد.
وانگ اظهار‌کرد: این واقعیت که نورابین بیشتر در مغز وجود دارد ، به این معنی است که تغییر فعالیت آن نباید تاثیر بالقوه ای برای تغییر مستقیم فعالیت گیرنده A۱ در بدن داشته باشد. نورابین یک ترمز است بنابراین کار زیادی انجام نمی دهد اما اکنون باید آن را حذف کنیم تا قدرت A۱ آزاد شود به همین دلیل محققان شروع به ایجاد پپتیدی کردند که میتواند با گیرنده A۱ و تعامل نورابین تداخل داشته باشد و از این طریق مزایای محافظتی طبیعی و کاهش تشنج را بیشتر کند.
فعال سازی گیرنده A۱ با تعدیل کانال های یونی حالت برانگیختگی نورون ها را کاهش می دهد همچنین باعث کاهش انتشار گلوتامات، یک انتقال دهنده عصبی تولید شده توسط نورون ها و محرک نورون ها می شود. علاوه‌براین، با ایجاد مقداری محافظت در برابر اکسیژن و ذخایر خون ناکافی که ممکن است در صورت آسیب رخ دهد، مزایای بیشتری برای نورون ها فراهم می کند.
اکنون دانشمندان نشان داده اند که مهار نورابین با کاهش مستقیم آن یا با پپتید آن، باعث افزایش فعالیت A۱ برای کاهش فعالیت الکتریکی بیش از حد در مغز می شود. محققان نشان دادند که این پپتید هم در مدل موش مبتلا به صرع شدید و هم در مدل موش مبتلا به آلزایمر در تشنج تاثیر دارد و زمانی مؤثر است که بطور مستقیم به مغز یا از طریق اسپری بینی تزریق شود.
دانشمندان تصمیم گرفتند برای بررسی کامل فواید بالینی پپتید، به ارائه اسپری بینی فکر کنند. آنان پاسخ قوی مشابهی را در هر دو مدل تشنج (seizure) و آلزایمر پیدا کردند.
با نگاهی بیشتر به تاثیر هدف قرار دادن نورابین، محققان دریافتند که موش های مبتلا به کمبود نورابین به طور قابل توجهی تشنج کوتاه تر با شدت کمتر داشتند و همه آن ها زنده ماندند. آنهایی که سطح نورابین طبیعی داشتند، تشنج هایی را تجربه کردند که تا ۳۰ دقیقه طول کشید و حدود ۱۰ درصد از موش ها مدت کوتاهی پس از آن از بین رفتند. مسدود کردن گیرنده A۱ منجر به تشنج شدیدتر در موش های فاقد نورابین شد و میزان مرگ ومیر را به بیش از ۵۰ درصد افزایش داد.
تشنج های صرع (epilepsy) پس از یک آسیب مغزی تروماتیک، سکته مغزی که یک آسیب مغزی اکتسابی در نظر گرفته می شود با بیماری های عصبی مزمن از جمله آلزایمر شایع هستند.
دانشمندان خاطر نشان کردند: ۶۴ درصد از حدود ۵۰ میلیون فرد مبتلا به آلزایمر تشنج را تجربه می کنند. تشنج تقریباً در ۴۰ درصد از افراد کنترل نشده و نشان دهنده نیاز فوري به درمانهای جدید است و درمان های فعلی در افراد مبتلا به آلزایمر کمتر موثر هستند. اگر تشنج ها کنترل نشوند میتوانند باعث آسیب مغزی و اختلال شناختی شوند.
یافته های این تحقیق در مجله JCI Insight منتشر شده است.
- 11
- 5
