در حالیکه هفته گذشته بیانیه مطبوعاتی پژوهشی از پژوهشگران دانشگاه" گریفیث" منتشر شد مبنی بر اینکه انگشت کردن در بینی میتواند انسان را در معرض خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل قرار دهد، اکنون با پرسش مستقیم از پژوهشگران این مطالعه و همچنین دیگر کارشناسان این حوزه مشخص شده است که نباید نگران بود، چرا‌که هیچ شواهد علمی هنوز این ادعا را تایید نمی کند.
به گزارش ایسنا به نقل از نیو اطلس، هفته گذشته برای برخی افراد در سراسر جهان که عادت دارند بینی خود را با انگشت تخلیه کنند، هفته سختی بود، چرا که سیل تیترهای خبری روانه شده بود که اعلام می کردند شواهد ترسناکی پیدا شده است مبنی بر اینکه ابتلا به بیماری آلزایمر (Alzheimer's disease) و زوال عقل با این کار مرتبط است.
اکنون مشخص شده است که این برداشت از آن پژوهش تنها یک حدس و گمان بوده است و به گفته چندین عصب شناس که پایگاه نیو اطلس با آنها تماس گرفته،" بسیار بعید" است.
همان طور که در بسياري از این دسته از اخبار علمی رخ می دهد، داستان از یک بیانیه مطبوعاتی منشأ گرفته است که در این مورد ، بیانیه ای از دانشگاه گریفیث استرالیا است که روز جمعه ۲۸ اکتبر منتشر شد. این خبر با عنوان "پژوهش های جدید نشان می دهد که انگشت کردن در بینی می تواند خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل را افزایش دهد" منتشر شد و به پژوهشی که در مجله Scientific Reports منتشر شده بود، اشاره می کرد.
این پژوهش روی موش ها نشان داد که یک باکتری به نام کلامیدیا پنومونی (Chlamydia pneumoniae) می تواند قسمت هایی از مغز را هنگام قرارگیری در بینی حیوان آلوده کند. علاوه بر این ، این مطالعه نشان داد زمانی که آن باکتری خاص وارد مغز موش می شود، می تواند موجب ایجاد تغییرات پاتولوژیک شود که مشابه آنچه در بیماری آلزایمر دیده می شود، است.
این پژوهش در واقع ۱۰ ماه پیش در ماه فوریه منتشر شده بوده، ولی به تازگی خبررسانی شده است و هنگامی که منتشر شده با یک بیانیه مطبوعاتی همراه شده که در آن اعلام شده باکتری های موجود در بینی ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهند.
بنابراین منطقی بنظر میرسد که بپرسیم چرا یک مطالعه که ۱۰ ماه پیش منتشر شده، بار دیگر بعنوان یک پژوهش جدید با یک نتیجه کاملاً جدید تبلیغ می شود که ناگهان نشان می دهد انگشت کردن در بینی می تواند با خطر آلزایمر مرتبط باشد؟
نیو اطلس برای تلاش و درک چگونگی شکل گیری این پیوند جدید در مورد ارتباط با انگشت کردن در بینی با چندین کارشناس صحبت کرده است.
پروفسور جیمز سنت جان (James St John) یکی از نویسندگان همکار در این مطالعه اولین نفر است. او گفت که احساس می کند این مطالعه با داستان های دیگر ترکیب شده است و از زمانی که این مطالعه برای اولین بار منتشر شد، تعدادی از متخصصان گوش، حلق و بینی که از یافته های آن هیجان زده بودند، با او تماس گرفته اند و از او خواسته اند که این رابطه بین عفونت های بینی و زوال عقل را بیشتر بررسی کند.
او با اشاره به بازخوردی که از محققان گوش و حلق و بینی در مورد این مطالعه دریافت کرده، به نیو اطلس گفت: این موضوع باید بررسی شود. ما هرگز به این فکر نکرده ایم که به تاریخچه عفونت ها یا آسیب به بینی نگاه کنیم. از زمانی که بیانیه رسانه ای را منتشر کردیم، افراد زیادی با من تماس گرفتند. یکی گفت، همسرم به بیماری آلزایمر مبتلا شده و عفونت های بد بینی داشته و در زمانی که اولین علائم و مواردی از این قبیل داشت، بینی اش را زیاد با انگشت تخلیه می کرد. بنابراین ما از این رابطه مطمئن نیستیم، اما باید بررسی کنیم.
ارتباط تخلیه بینی با انگشت با ابتلا به آلزایمر و زوال عقل که به نظر میرسد کانون این موج جدید پوشش رسانه ای باشد، ناشی از بخش کوچکی از این مطالعه است که نشان می دهد آسیب های عمدی به اپیتلیوم موش منجر به افزایش نفوذ باکتری در اعصاب محیطی و پیاز بویایی می شود. اپیتلیوم بینی لایه نازکی از بافت است که داخل بینی را می پوشاند و در این مطالعه پژوهشگران از یک ماده شیمیایی برای آسیب رساندن به آن بافت به عنوان مدلی شبیه به آسیب های طبیعی بینی در انسان استفاده کردند.
فرضیه ای که سنت جان ارائه می کند این است که انگشت کردن در بینی می تواند آسیب مشابهی به پوشش بینی شما وارد کند که احتمالاً می تواند منجر به حرکت حجم بیشتری از پاتوژن ها به مغز شود و آن پاتوژن ها در مغز می توانند مجموعه ای از وقایع را ایجاد کنند که منجر به ایجاد بیماری آلزایمر شود.
البته اینجا یک سوال کلیدی پیش می آید. اینکه ما در اینجا در مورد چه نوع آسیب به بینی با چه فشاری صحبت می کنیم؟
سنت جان می گوید احتمالاً انگشت کردن ملایم در بینی، آسیب زا نیست، اما اگر بینی (Nose) خود را تا زمانی که خونریزی کند دستکاری کنید، ممکن است این مشکل عارض شود.
نیو اطلس با تعدادی دیگر از دانشمندان علوم اعصاب و پژوهشگران زوال عقل تماس گرفت تا بازخورد آن ها را در مورد این ارتباط احتمالی میان انگشت کردن در بینی و بیماری آلزایمر دریافت کند.
چند نفر از این کارشناسان ابراز کردند که این پیشنهاد آنقدر مضحک است که ترجیح می دهند اصلا نامی از آنها آورده نشود و خود را دخیل نکنند، با این حال برخی دیگر از آنها پاسخ های سنجیده ای به این فرضیه دادند.
برایس ویسل (Bryce Vissel) عصب شناس دانشگاه نیو ساوث ولز که تمرکز تحقیقاتی خاصی بر بیماری های عصبی دارد، می گوید که یافته های اصلی این مطالعه جالب است. به گفته او، این ایده که عفونت های باکتریایی می توانند در زوال عقل نقش داشته باشند و این عفونت ها می توانند از بینی به مغز منتقل شوند، حوزه های تحقیقاتی قانع کننده ای هستند، اگرچه هنوز در حد حدس و گمانه هستند.
ویسل می گوید، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این رفتار (انگشت کردن در بینی) که رفتاری رایج میان انسانها است، در آلزایمر نقش دارد.
او ادامه داد: من هرگز در مورد آن چیزی نشنیده ام، شواهدی برای آن ندیده ام یا مبنایی برای بیان چنین اظهاراتی نداشته ام. من نگران هستم که مردم آنچه را که گفته اند اشتباه تعبیر کنند و از انجام کاری که انسان ها برای هزاران سال انجام داده اند، ترس داشته باشند.
نیکی- آن ویلسون (Nikki- Anne Wilson) پژوهشگر فوق دکتری در تحقیقات علوم اعصاب استرالیا نیز گفته های ویسل را تکرار می کند. او موافق است که شواهد فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهند برخی عوامل میتوانند بطور فرضی نقشی در برخی بیماری های تخریب کننده عصب داشته باشند، اما یافته بزرگ از نتایج این مطالعه جدید به این نکته که انگشت کردن در بینی یکی از عوامل مؤثر در ابتلا به آلزایمر است، اغراق آمیز است.
وی می گوید: این گمان که اختلال در اپیتلیوم بینی ممکن است احتمال چنین عفونتی را افزایش دهد، جدید است. با این حال، این مطالعه حیوانی به دور از شواهد علّی مبنی بر این است که انگشت کردن در بینی موجب ابتلا به بیماری آلزایمر می شود و با آن فاصله زیادی دارد.
پروفسور جیمز سنت جان اولین کسی است که اذعان می کند باید تحقیقات بیشتری انجام شود و در حال کار بر روی شروع یک مطالعه بزرگ در سال آینده است تا افرادی که در مراحل اولیه بیماری آلزایمر هستند، بررسی شوند.
این مطالعه حس بویایی شرکت کنندگان را بررسی می کند ، از باکتری ها در بینی آنها نمونه برداری می کند و سوابق پزشکی آن ها را برای شواهد عفونت بینی دنبال می کند.
پروفسور سنت جان در صحبت کردن در مورد این مطالعه جدید، هیچ اشاره ای به انگشت کردن در بینی به عنوان یک عامل خطر برای آلزایمر نکرد. وی می گوید پژوهش های پیشین نشان داده است که انگشت کردن در بینی یک عمل رایج تقریباً جهانی در میان بزرگسالان است و احتمالاً پیدا کردن کسی که بگوید هرگز تا به حال دست در بینی خود نکرده است، سخت خواهد بود.
در نهایت بنظر میرسد افرادی که بینی خود را با انگشت تخلیه می کنند نباید نگران ابتلا به آلزایمر و زوال عقل بر اثر انجام این رفتار باشند. ولی مطمئناً وقتی این کار را انجام می‌دهند، باید به شکل ملایم انجام دهند تا آسیبی به جداره داخلی بینی نرسانند.
- 14
- 1
