کشف مولکولی جدید که توانایی تجزیه ژن رایج سرطان‌زا را دارد

یک مولکول جدید کشف شده است که با موفقیت میتواند آران ای یک ژن سرطان زای رایج را که تصور می شود غیر قابل درمان است، تجزیه کند.

به گزارش ایسنا به نقل از نیو اطلس، ژنی به نام MYC در بروز اکثر سرطان ها دخیل است، اما متأسفانه اغلب آن را «غیر قابل درمان » می دانند. اکنون در مطالعه ای جدید، دانشمندان موفق به ایجاد مولکولی شده اند که آران ای (RNA) این ژن را خُرد می کند و به طور موثر سرطان (cancer) را در موش ها از بین برده است.

ژن MYC نقشی کلیدی در تنظیم تکثیر سلولی، متابولیسم و مرگ کنترل شده سلولی دارد، ولی همیشه مفید نیست. در واقع ، این ژن در ۷۰ درصد از سرطان های انسان نقش دارد و طیف گسترده ای از انواع این بیماری را پوشش می دهد و بیان بیش از حد آن با پیامدهای بدتری برای بیماران همراه است.

همین موضوع، آنرا به یک هدف جذاب برای درمان سرطان تبدیل کرده است، اما متأسفانه رسیدگی به آن به این سادگی نیست. پروتئین مرتبط با MYC شکل عجیبی دارد که چسبیدن مولکول های دارو به آن را سخت می کند و باعث می شود آن را عمدتاً غیر قابل درمان در نظر بگیرند.

اما یک مطالعه جدید گامی برای تغییر این روند برداشته است. پژوهشگران موسسه Wertheim UF Scripps، موسسه مکس پلانک و دانشگاه مونستر آلمان راهی برای دور زدن این پروتئین (Protein) پیچیده و خاموش کردن ژن با هدف قرار دادن آران ای پیام رسان آن (mRNA) ایجاد کرده اند.

این مولکول ها دی ان ای را برای تولید پروتئین رونویسی می کنند، بنابراین قطع این فرآیند می تواند به جای غیرفعال کردن پروتئین هایی که قبلاً تولید شده اند، از ساخته شدن پروتئین ها جلوگیری کند.

پژوهشگران ابتدا ترکیبات ساخته شده از ایمیدازول (imidazole) را طراحی کردند که خیلی قوی به mRNA ژن MYC و همچنین دو RNA دیگر مرتبط با سرطان موسوم به JUN و microRNA- ۱۵۵ متصل می شوند.

به نظر نمی رسید که این اتصال به تنهایی کمک زیادی کند، بنابراین پژوهشگران ساختاری افزودنی را به مولکول های خود اضافه کردند. این مولکول به گونه ای طراحی شده بود که مانند یک قلاب ماهیگیری برای گرفتن آنزیم هایی که آران ای را بازیافت می کنند، کار کند و آنها را به سمت تجزیه آران ای متصل هدایت کند و مطمئناً، نتایج اولیه امیدوارکننده به نظر می رسید.

متیو دیزنی، نویسنده اصلی این مطالعه گفت: با اضافه شدن تجزیه کننده، شاهد کاهش آران ای های سرطانی غیر قابل درمان به میزان ۳۵، ۴۰، ۵۰ درصد یا بیشتر بودیم. این امر باعث شد سلول های سرطانی بمیرند و تومورها را در مطالعات مبتنی بر موش ها در مورد سرطان سینه که به ریه ها سرایت می کرد ، پاکسازی کرد.

البته هنوز روزهای اولیه توسعه این روش درمانی است و پژوهشگران می گویند هنوز یک ماراتن را پیش از رسیدن به آزمایشات بالینی انسانی در پیش دارند. اما امید جدیدی برای درمان های آینده بسیاری از انواع سرطان های انسانی و سایر بیماریها پیدا شده است.

دیزنی می گوید: این ترکیبات، نقطه شروع خوبی هستند و به ما نشان می دهند برای ساختن مولکول های کوچک و داروهای هدف دار آران ای به کجا برویم که در نهایت می توانند بیماران مبتلا به بیماری هایی مانند سرطان های تهاجمی را که در حال حاضر امید ضعیفی دارند یا هیچ امیدی ندارند، درمان کنند. این داده های جدید همچنین به ما نشان می‌دهند که این رویکرد می تواند کاربردهایی برای بیماری های دیگر نیز داشته باشد.

گفتنی است که دانشمندان دیگر در درمان این ژن سرطانی غیر قابل درمان با دنبال کردن اهداف مختلف از جمله پروتئین های پایین دست یا سرکوب خود ژن MYC موفقیت هایی کسب کرده اند.

این پژوهش جدید در مجله «نیچر» (Nature) منتشر شده است.