مطالعه ای جدید نشان می دهد بیماری های روانی بر اندازه مغز نیز تاثیر می گذارند.
به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، افسردگی، اسکیزوفرنی و بسیاری از بیماری های روانی دیگر حجم نواحی مختلف مغز را تغییر می دهند. دانشمندان میتوانند با شناسایی این تغییرات، روش درمانی موثری را طراحی کنند.
بر اساس این مطالعه جدید، بیماری های روانی نه تنها خلق وخو و احساسات فرد را تغییر میدهند، بلکه حجم و اندازه مغز را نیز دستخوش تغییر می کنند.
نویسندگان این مطالعه در دانشگاه موناش استرالیا از مغز ۱۳۰۰ فرد مبتلا به بیماری های روانی نقشه برداری کردند تا چگونگی تأثير بیماری های روانی مختلف بر حجم و اندازه نواحی مختلف مغز را بررسی کنند.
اطلاعات به دست آمده از این تحقیق، نواحی خاصی از مغز را که پزشکان میتوانند در طول درمان یک بیماری روانی خاص تحت نظر قرار دهند، نشان می دهد.
اشلی سگال (Ashlea Segal)، محقق ارشد و دانشجوی دکترای دانشگاه موناش می گوید: ما دریافتیم که مدارهای خاص مغز در برخی از اختلالات دخیل هستند که نشان می دهد آن ها اهداف درمانی بالقوه ای به حساب می آیند.
چگونه بیماری های روانی حجم مغز را تغییر می دهند؟
هر ۱۳۰۰ شرکت کننده دستکم از یکی از شش بیماری روانی بیماری افسردگی، اختلال کمبود توجه بیش فعالی، اختلال طیف اوتیسم، اسکیزوفرنی، اختلال وسواس فکری- اجباری و اختلال دوقطبی رنج می بردند.
در طول این مطالعه، محققان از یک روش آماری ویژه برای محاسبه ی میانگین اندازه ی مغز افراد باتوجه به سن و جنس استفاده کردند. آنها میانگین اندازه ی مورد انتظار برای مغز را با حجم واقعی مغز شرکت کنندگان مقایسه کردند.
الکس فورنیتو (Alex Fornito)، یکی از محققان و استاد روانشناسی در دانشگاه موناش، می گوید:ما می توانیم میزان تغییر حجم مغز یک فرد را دقیقا مانند نمودارهای رشد که معمولاً برای قد و وزن اطفال استفاده می شود، اندازه گیری کنیم.
با این حال، برخی از مطالعات پیشین که از رویکرد مشابهی استفاده کرده بودند، نتوانستند اهداف درمانی را شناسایی کنند، زیرا حجم نواحی مختلف مغز در بین افراد بطور قابل توجهی متفاوت است. علاوه بر این ، نتایج چنین مطالعاتی نشان می دهد که از هر ۱۰۰ نفر، تنها هفت نفر بیماری روانی مشابه انحراف در قسمت های مشابه مغز را نشان می دهند. این بدان معناست که تعیین اهداف درمانی تنها با تمرکز بر میانگین های گروهی دشوار است.
همچنین ممکن است توضیح دهد که چرا افراد با تشخیص بیماری یکسان تنوع گسترده ای در علایم و نتایج درمان نشان می دهند.
بنابراین، برای درک بهتر ارتباط بین بیماری های روانی و اندازه مغز، محققان نحوه ی گسترش تغییرات در حجم مغز از یک ناحیه به ناحیه دیگر مغز را بررسی کردند.
این تجزیه و تحلیل نشان داد که اگرچه تغییرات حجم در نواحی مختلف متفاوت است، ولی مناطقی در مغز وجود دارد که تغییر حجمی در آن ها تجمع می یابد، زیرا این نواحی خاص بعنوان نقاطی عمل می کنند که در آن دو یا چند ناحیه همپوشانی یا اتصال دارند.
این امکان وجود دارد که این همپوشانی اشتراکات میان افراد با تشخیص مشابه را توضیح دهد، مثلا اینکه چرا دو فرد مبتلا به اسکیزوفرنی علائم مشترک بیشتری نسبت به یک فرد مبتلا به اسکیزوفرنی و یک فرد مبتلا به افسردگی دارند.
این رویکرد پیشرفته به محققان این امکان را داد تا تغییرات ناشی از یک بیماری روانی خاص را در حجم مغز یک شرکت کننده در میان بیش از ۱۰۰۰ ناحیه مختلف در مغز آنها مطالعه کنند. به طورمثال ، مطالعه آن ها نشان می دهد که افسردگی را میتوان با تمرکز بر برخی از مدارهای مغز واقع در قسمت جلویی مغز درمان کرد.
یک محدودیت بزرگ وجود دارد
مطالعه حاضر یک قدم جلوتر از تحقیقات قبلی است و ارتباط عمیق بین بیماری های روانی و عملکرد مغز را نشان می دهد. همچنین توضیح می دهد که چگونه بیماری هایی مانند اسکیزوفرنی یا بیماری افسردگی برخی از نواحی مغز را تغییر می دهد و چگونه چنین تغییر کوچکی بر کل شبکه مغز تاثیر می گذارد.
با این حال، محققان پیشنهاد می کنند که رویکرد آن ها تنها میتواند برای شناسایی اهداف بالقوه ی درمانی مورد استفاده قرار گیرد، و بنابراین، برای همه ی افراد کار نمی کند، بلکه برای افراد معدودی کارساز خواهد بود.
به عنوان مثال، در بخش قبل ذکر شد که افسردگی را میتوان با تمرکز بر مدارهای مغز در قسمت جلویی درمان کرد. سگال می گوید: این مدارها معمولاً به عنوان اهدافی برای درمانهای غیرتهاجمی تحریک مغز استفاده میشوند، ولی داده های ما نشان می دهد که ممکن است فقط برای حدود یک سوم مردم هدف موثری باشند.
امیدواریم با تحقیقات بیشتر، دانشمندان بتوانند با استفاده از همین رویکرد، اهداف درمانی بسیار موثرتری را در آینده مشخص کنند.
این مطالعه در مجله «Nature Neuroscience» منتشر شده است.
- 10
- 3