به گزارش ایسنا به نقل از اس ای، دانشمندانی که با سانتریفیوژ (Centrifuge) قطر بزرگ رصدخانه فضایی اروپا کار می کنند، اکنون در حال آزمایش هستند که آیا یک پرتاب فضایی بزرگ میتواند غشای سلول های خونی فضانورد را ضعیف کند و آن ها را در معرض خطر ترکیدن قرار دهد؟
اگر چنین چیزی رخ دهد و درست باشد، میتواند به توضیح این که چرا فضانوردان از «کم خونی فضایی» رنج می برند، کمک کند.
مطالعات نشان می‌دهند که بدن انسان وقتی به فضا سفر می کند، حدود ۵۴ درصد بیشتر از میزانی که معمولا روی زمین انجام می شود، گلبول های قرمز خون را از بین می برد و میزان ناقل های آهن را در جریان خون کاهش می دهد.
پژوهشگران فکر می کنند به همین دلیل است که فضانوردان اغلب با بازگشت به شرایط گرانش طبیعی دچار خستگی، ضعف یا سرگیجه می شوند. زیرا سلول های خونی آنها هنوز در حال تنظیم و سازگاری مجدد با زندگی در شرایط گرانش معمولی زمین است.
جورجینا چاوز، رهبر این تیم تحقیقاتی از دانشگاه کاتولیکا بولیویانا سان پابلو در بولیوی (Bolivia) توضیح می دهد: اغلب مطالعات موجود در شرایط ریزگرانش انجام شده است. ما فکر کردیم، در واقع فضانوردان در طول پرواز فضایی دو تغییر بدنی بزرگ را تجربه می کنند. آن ها برای رسیدن به شرایط ریزگرانش، ابتدا یک دوره کوتاه، اما شدید از گرانش شدید را تجربه می کنند. بنابراین تصمیم گرفتیم اثراتی را که این مرحله اولیه ممکن است از نظر تحلیل هموگلوبین در فضا داشته باشد، بررسی کنیم.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ الهام بخش این پژوهش جدید بود؛ زمانی که تیم دیگری از دانشمندان دریافتند که سلول های خونی می توانند در اثر قرار گرفتن در شرایط ریزگرانش، پاره شوند و احتمالاً به کم خونی فضایی کمک کنند.
چاوز و تیمش به این فکر می کردند که آیا ممکن است اتفاقی مشابه در شرایط جاذبه شدید نیز رخ دهد یا خیر. بنابراین تصمیم گرفتند این موضوع را کشف کنند.
آزمایشات آن ها شامل یک سانتریفیوژ ۸ متری است که متعلق به آژانس فضایی اروپا است و در هلند قرار دارد. این سانتریفیوژ میتواند گرانشی به میزان بیش از ۲۰ برابر گرانش زمین را شبیه سازی کند.
چاوز و همکارانش برای شبيه سازي چنین تجربه ای، گلبول های قرمز خون انسان را که در محلول های رقیق غوطه ور شده اند، روی سانتریفیوژ می بندند. سپس دستگاه به سرعت هایی می چرخد که گرانش طبیعی روی زمین و همچنین گرانش ۷.۵ و ۱۵ برابر زمین را شبیه سازی می کند.
هر آزمون ۱۰ دقیقه، ۳۰ دقیقه یا ۶۰ دقیقه به طول می انجامد. سپس سلول های خونی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند تا ببینند چگونه عمل می کنند.
این تحقیقات در حال انجام است، بنابراین ما هنوز نمی دانیم که پس از سوار شدن بر سانتریفیوژ چه اتفاقی برای سلول های خونی می افتد. با این وجود، پژوهشگران قطعا منتظر مشاهده تغییرات در آنها هستند.
مطالعات قبلی روی موش ها نشان داده اند که گلبول های سفید خون ممکن است تحت شرایط جاذبه بیش از حد از بین بروند. همچنین گرانش شدید نشانه هایی از تضعیف سلولی را نشان می دهد که مانعی بین جریان خون و مغز در موش ها ایجاد می کنند.
سطح درونی رگ های خونی که به کنترل بقا، تکثیر، مرگ و مهاجرت سلولی کمک می کند، نشانه هایی از استرس ناشی از نیروی جاذبه را نشان می دهد.
دانشمندان هنوز به طور شگفت آوری در مورد اینکه چگونه تغییر گرانش بر بدن انسان تأثیر می گذارد، اطلاعات کمی دارند و این تیم پژوهشی میتواند این نقص را برطرف کند.
- 15
- 2
