دانشمندان گونه جدیدی از باکتریوفاژ به نام پاراید (Paride) را کشف کرده اند که می تواند به باکتری های خفته حمله کند.
به گزارش ایسنا به نقل از نیو اطلس، باکتری ها اغلب برای جلوگیری از نابود شدن توسط آنتی بیوتیک ها یا سایر تهدیدات، غیرفعال میشوند که همین موضوع، درمان آن ها را دشوار می کند. اکنون دانشمندان ویروسی را کشف کرده اند که می تواند به این دشمن های خفته حمله کند و در صورت همراه شدن با داروها، عفونت ها را بطور موثری از بین ببرد.
باکتری ها در محیط های خصمانه مانند هنگامی که در معرض آنتی بیوتیک ها قرار می گیرند، می توانند به نوعی خواب زمستانی بروند، جایی که رشد و تقسیم آنها متوقف می شود تا زمانی که همه چیز دوباره آرام شود. این موضوع، نابودی کامل آنها را دشوار می کند و به مشکل رو به رشد مقاومت آنتی بیوتیکی کمک می کند که در نهایت حتی عفونت های اساسی را نیز کشنده می کند.
شکل دیگری از درمان از ویروس های شکارچی باکتری به نام فاژ برای از بین بردن عفونت ها استفاده می کند، اما این روش نیز باز هم عمدتاً به دلیل توانایی باکتری ها در فرو رفتن به خواب زمستانی تا زمانی که خطر برطرف شود، با مشکلاتی در کارآیی مواجه شده است.
باکتریوفاژها (باکتری خوارها) یا به اختصار فاژها، ویروس هایی هستند که به باکتری ها حمله می کنند و آنها را از بین می برند. این ویروس ها برای باکتری ها اختصاصی هستند و نمی توانند به یوکاریوت ها حمله کنند.
حالا دانشمندان سوئیسی در موسسه ETH زوریخ این فرضیه را مطرح کرده اند که باید گونه های فاژی وجود داشته باشند که بتوانند در این حالت خفته به باکتری ها حمله کنند. اکنون پس از سالها جستجو، آنها دقیقاً چنین فاژی را شناسایی کرده اند که نام آنرا پاراید (Paride) گذاشته اند.
این تیم دریافت که پاراید قادر به آلوده کردن گونه باکتری Pseudomonas aeruginosa است که مسئول طیف وسیعی از عفونت های رایج مانند ذات الریه و عفونت های ادراری است و به طور فزاینده ای در برابر دارو مقاوم می شود.
نکته مهم این است که این فاژ می تواند این کار را حتی زمانی که باکتری خفته است نیز انجام دهد، اگرچه دانشمندان هنوز دقیقاً مطمئن نیستند که چگونه این کار را انجام می دهد.
در حال حاضر آن ها گمان می کنند که ابتدا از یک «کلید مولکولی» برای بیدار کردن آنها استفاده می کند، سپس با ربودن مکانیسم تکثیر باکتری ها، تکثیر می شود.
این تیم، عملکرد ضد باکتری پراید را در برابر کشت های باکتریایی ظروف آزمایشگاهی P. aeruginosa آزمایش کردند و مشاهده کردند که این فاژ به تنهایی قادر بود ۹۹ درصد از باکتری ها را حتی در حالت خفته از بین ببرد.
هر چند این فاژ ممکن است موثر به نظر برسد، اما یک درصد باقی مانده از باکتری ها می توانند دوباره جمع شوند و مشکلاتی ایجاد کنند. با این حال، هنگامی که این روش فاژدرمانی با آنتی بیوتیکی به نام مروپنم (meropenem) همراه شد، این ترکیب توانست تمام جمعیت باکتری ها را از بین ببرد.
مروپنم به تنهایی هیچ تاثیری بر باکتری های خفته ندارد، اما در حمله به باکتری های فعال موثر عمل می کند. بنابراین احتمالا پاراید همه باکتری ها را بیدار می کند و بیشتر آنها را می کشد ، در حالی که مروپنم بقیه را که حالا بیدار شده اند، نابود می کند.
پژوهشگران در آزمایش های بعدی، فاژ، آنتی بیوتیک یا هر دو را در موش های مبتلا به عفونت مزمن تجویز کردند. هیچ یک از درمان ها به تنهایی خوب عمل نکردند، ولی با هم اثر قابل توجهی در برابر باکتری ها داشتند.
اینیا مافی نویسنده این مطالعه گفت: این نشان می دهد که کشف ما فقط یک محصول مصنوعی آزمایشگاهی نیست، بلکه میتواند از نظر بالینی نیز مفید باشد. این اولین فاژ توصیف شده در ادبیات علمی است که نشان داده در حالت غیر فعال به باکتری ها حمله می کند.
این تیم می گوید که باید کار بیشتری انجام شود تا بررسی شود که پاراید دقیقاً چگونه قربانیان خواب آلود خود را از بین می برد، اما این یک گام امیدوارکننده برای بهبود اثربخشی فاژدرمانی و مقابله با بلای ابرمیکروب هاست.
این پژوهش در مجله Nature Communications منتشر شده است.
- 14
- 3