احتمال درمان پارکینسون با محصول جانبی یک داروی سرطان

به گزارش ایسنا به نقل از نیو اطلس، یک مطالعه جدید نشان داده است ترکیبی که در اثر تجزیه یک داروی سرطان در بدن ایجاد می شود، خواص درمانی دارد.

نتایج نشان داد زمانی که این محصول جانبی با داروی اصلی ترکیب شد، یک اثر هم افزایی برای مهار سلول های سرطان پروستات (Prostate cancer) ایجاد کرد و هنگامی که به تنهایی استفاده شد، تجمع پروتئین سمی در مغز مرتبط با بیماری پارکینسون را کاهش داد.

پس از اینکه داروها مصرف میشوند، در بدن جذب و در سراسر آن پخش می شوند. زمانی که آن ها اثر درمانی خود را ایجاد کردند، توسط اندام های مختلف تجزیه یا متابولیزه میشوند و به محصولات جانبی به نام متابولیت ها، یعنی ترکیباتی که راحت تر از بدن حذف می شوند ، تبدیل می شوند.

اثرات درمانی بالقوه متابولیت های دارو اغلب نادیده گرفته می شود، حتی اگر آنها در غلظت های بالا در پلاسما وجود داشته باشند و بتوانند از نظر دارویی فعال باشند. با این حال، یک مطالعه جدید توسط شورای تحقیقات ملی اسپانیا (CSIC) نشان داده است که متابولیت تولید شده در اثر تجزیه یک داروی سرطان میتواند به تنهایی به عنوان یک عامل درمانی ارزش داشته باشد.

روکاپاریب (Rucaparib)، دارویی که برای درمان سرطان های تخمدان، پستان و اخیراً سرطان پروستات استفاده می شود، به متابولیت اصلی آن یعنی M۳۲۴ تجزیه می شود که میتواند در چندین گونه از جمله موش و انسان شناسایی شود.

متابولیت M۳۲۴ می تواند در حیوانات به غلظت های بالاتری نسبت به داروی مادر برسد و می تواند وارد سلول های تومور شود. در انسان، غلظت پلاسمایی متابولیت حدود ۴۰ درصد غلظت روکاپاریب است.

پژوهشگران با استفاده از چهار رویکرد محاسباتی مختلف به طور جامع مشخصات M۳۲۴ را مشخص کردند که آن ها را قادر ساخت تا خارج از اهداف بالقوه، روکاپاریب و متابولیت آن را پیش بینی کنند. آنها اهدافی را شناسایی کردند که توسط این جفت به اشتراک گذاشته شده بود و اهدافی که منحصر به هر یک بودند.

پژوهشگران با انجام آزمایش ها بر روی خطوط سلولی آزمایشگاهی برای تأیید یافته های محاسباتی خود، سنجیدند که آیا M۳۲۴ خاصیت ضد سرطانی دارد یا خیر. آن ها روکاپاریب و نسخه سنتز شده M۳۲۴ را در پنل ۲۰ رده سلولی سرطانی انسانی که شامل سرطان پروستات ، پستان، تخمدان و پانکراس می شد، غربالگری کردند.

در ۹ رده سلولی، ترکیب داروی اصلی و متابولیت آن، مهار سلول های سرطانی را بیشتر از استفاده از هر یک از این ترکیبات به تنهایی افزایش داد. بیشترین تفاوت در رده سلولی سرطان پروستات با تفاوت در مهار بیش از ۳۰ درصدی مشاهده شد.

پژوهشگران با مشاهده هم افزایی این دو ترکیب و نه فعالیت مستقل آنها در مدل های سلولی سرطان پروستات به این فکر افتادند که آیا متابولیت به خودی خود میتواند در بافت سلولی دیگری فعالیت داشته باشد؟ آنها با تمایز نورون های دوپامین بیماری پارکینسون از سلول های بنیادی پرتوان تحریک شده (iPSCs) که از یک بیمار مبتلا به این بیماری به دست آمده بودند، نورون ها را با M۳۲۴ درمان کردند.

پژوهشگران دریافتند که این متابولیت به طور موثری تجمع آلفا- سینوکلئین (⍺- synuclein) را کاهش می دهد که پروتئینی است که وقتی به اشتباه به صورت توده هایی انباشته می شود، باعث التهاب عصبی، تخریب عصبی و مرگ سلولی می شود و از نظر ژنتیکی و عصبی با بیماری پارکینسون مرتبط است.

پژوهشگران می گویند، یافته های آنها می تواند تأثیر بالینی قابل توجهی داشته باشد. اول، اثر هم افزایی مشاهده شده روکاپاریب و M۳۲۴ میتواند بر آزمایشات بالینی برای مراحل پیشرفته سرطان پروستات تأثیر بگذارد، زیرا ترکیب هر دو می تواند در مقایسه با سایر داروهای سرطان مورد استفاده در این محیط مفید باشد. همچنین می تواند پیامدهایی برای ایمنی و اثربخشی دارو داشته باشد و تحقیقات بیشتر را ایجاب می کند.

در مورد پارکینسون، این مطالعه نشان داد که این متابولیت از نظر دارویی فعال است و پتانسیل استفاده مجدد را دارد که نشان دهنده راه جدیدی برای درمان این بیماری است.

پژوهشگران می گویند، ما بطور کلی نشان دادیم که متابولیت های دارویی می توانند پلی فارماکولوژی متفاوتی نسبت به داروهای اصلی خود داشته باشند که بر اهمیت عرضه متابولیت های دارویی به صورت تجاری، ترکیب آن ها در مطالعات پیش بالینی و مشخص کردن دقیق تر آنها در طول کشف و توسعه دارو برای درک جامع اثر داروها در کلینیک و پزشکی دقیق برای بیماران تأکید می کند.

این مطالعه در مجله Cell Chemical Biology منتشر شده است.