کشف شواهدی از نقش سلول‌های «زامبی» در پیری

به گزارش ایسنا به نقل از ادونسد ساینس نیوز، پژوهش جدید پژوهشگران «دانشگاه بیرمنگام»(University of Birmingham) نشان می‌دهد که سلول‌های زامبی ممکن است در التهاب مزمن مرتبط با افزایش سن نقش داشته باشند. یافته‌های این پژوهش می‌توانند به دانشمندان کمک کنند تا اطلاعاتی بیشتری را درباره روند پیری و دلیل کاهش کارآیی سیستم ایمنی همراه با بالا رفتن سن به دست بیاورند.

سلول‌های زامبی به سلول‌های آسیب‌دیده گفته می‌شود که دیگر نمی‌توانند تقسیم شوند و مانند سلول‌های طبیعی رشد کنند. دانشمندان معتقدند که تجمع این سلول‌ها در بدن می‌تواند به بروز مشکلات مزمن منجر شود. در افراد جوان‌تر، سیستم ایمنی طی فرآیندی به نام «آپوپتوز»(Apoptosis) به پاکسازی موثر سلول‌های پیر از بدن می‌پردازد اما با افزایش سن، کارآیی این فرآیند کاهش می‌یابد.

پژوهشگران در مقاله پژوهش خود نوشتند: با افزایش سن، سلول‌های پیر در اندام‌های بدن جمع می‌شوند. تجمع آنها از طریق افزایش تولید یا کاهش پاکسازی توسط سیستم ایمنی صورت می‌گیرد.

پژوهش‌های پیشین نشان داده‌اند که سلول‌های زامبی می‌توانند رفتار خود را به سلول‌های مجاور القا کنند. سلول‌های زامبی تقسیم نمی‌شوند اما همچنان از انرژی بدن بهره می‌برند و می‌توانند مواد شیمیایی عامل بروز التهاب را ترشح کنند. اگرچه التهاب، پاسخ کوتاه‌مدت طبیعی بدن به آسیب یا بیماری است اما التهابی که برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، می‌تواند به سلول‌های سالم آسیب برساند و به بروز بیماری‌های مزمن منجر شود.

التهاب ناشی از پیری، اصطلاحی است که برای توصیف التهاب درجه کم یا مزمن در افراد مسن استفاده می‌شود و یک عامل مهم برای بیماری‌های مرتبط با سن مانند بیماری‌های کلیوی و قلبی، دیابت، سرطان و زوال عقل به شمار می‌رود. اعتقاد بر این است که تجمع بیش از حد سلول‌های پیر به این امر دامن می‌زند. پژوهشگران در ادامه نوشتند: التهاب ناشی از پیری با اختلالات سیستم ایمنی ارتباط دارد و یکی از ویژگی‌های کلیدی التهاب است.

پژوهشگران در این پروژه، بر ساختارهای کوچک متصل به غشاء به نام «وزیکول‌های خارج سلولی» تمرکز کردند که به طور طبیعی از بیشتر سلول‌ها منتشر می‌شوند. وزیکول‌های خارج سلولی حاوی پروتئین‌ها، متابولیت‌ها و اسیدهای نوکلئیک هستند که توسط سلول‌های همسایه جذب می‌شوند. مواد شیمیایی که توسط وزیکول‌های خارج سلولی زامبی حمل می‌شوند، با موادی که وزیکول‌های خارج سلولی طبیعی آنها را حمل می‌کنند، متفاوت هستند. این تفاوت‌ها می‌توانند به توضیح دادن چگونگی تأثیر سلول‌های زامبی بر سیستم ایمنی و تاثیر بر فرآیند پیری کمک کنند.

برای مثال، پژوهشگران دریافتند که سلول‌های ایمنی به احتمال زیاد وزیکول‌های خارج سلولی منتشرشده از سلول‌های زامبی را جذب می‌کنند. هنگامی که سلول‌های ایمنی با مولکول عامل التهاب تحریک شدند، پروتئین بیشتری را ترشح کردند که فرآیندهای التهابی را تنظیم می‌کند و با بیماری‌های التهابی و خودایمنی خاصی مانند بیماری کرون و روماتیسم مفصلی مرتبط است.

«مرت اروگل»(Mert Erogul) پژوهشگر «مرکز پزشکی میمونیدس»(Maimonides Medical Center) که در این پژوهش شرکت نداشت، گفت: در کل، این یک پژوهش بسیار جامع است. این پژوهش نشان می‌دهد که پیری [وزیکول‌های خارج سلولی] سیستم ایمنی را برای التهاب زیاد آماده می‌کند و مسیرهایی را درباره این موضوع نشان می‌دهد که چرا ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد. این پژوهش، افزایش التهاب و اختلالات ایمنی ناشی از پیری را به ویژه در واکنش به یک محرک ایمنی آشکار می‌سازد.

اگرچه پیشگیری از التهاب، یک راهبرد امیدوارکننده برای کاهش بروز بیماری‌های مزمن و افزایش طول عمر سالم است اما پیش از این که دانشمندان بتوانند درمان‌هایی را برای کند کردن روند پیری و کاهش احتمال ابتلای افراد مسن به بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و و سایر بیماری‌های مرتبط با افزایش سن توسعه دهند، باید بررسی‌های بیشتری انجام شود.

این پژوهش در مجله «Advanced Biology» به چاپ رسید.