التهاب میتواند از منابع مختلفی ناشی شود. ابتدا، نگاهی به نقش سیستم ایمنی در سلامت انسان داریم: سیستم ایمنی از بدن در برابر مهاجمان خارجی که به نام آنتیژنها شناخته میشوند، محافظت میکند. این مهاجمان میتوانند به عنوان گرده که آلرژیهای شما را تحریک میکنند، باکتریهای موجود در ناخن که موجب تورم و درد میشوند، یا غذایی که نسبت به آن حساس هستید و موجب کهیر و خارش میشود، شکل بگیرند.
واکنش به هر آنتیژن از سیستم ایمنی بدن ما ناشی میشود که دقیقا وظیفه خود را انجام میدهد. سیستم ایمنی به ماده خارجی حمله میکند و شما را در یک حالت هموستاز (عادی) حفظ میکند. سیستم ایمنی با ترشح سیتوکینها، که التهاب و واکنش به عفونتها را موجب میشود، این کار را انجام میدهد. به عنوان مثال، تورم یکی از مکانیزمهای بدن برای منزوی ساختن یک جراحت و حفظ سلولهای دیگر در اطراف آن است.
بنابراین اساسا، در طول فرآیند التهاب، مکانیزمهای دفاعی توسعه مییابند. جراحت بهبود مییابد و التهاب نیز در نهایت از بین میرود. ما همچنین دارای آنتیژنهایی هستیم که داخل بدن ساکن هستند و به نام آنتیژنهای لکوسیت انسانی (HLA) شناخته میشوند. آنها دوست سیستم ایمنی بدن هستند و مورد حمله قرار نمیگیرند.
چه زمانی التهاب برای بدن بد محسوب میشود؟
گاهی اوقات، سیستم ایمنی بدن انسان عملکرد درستی ارائه نمیکند و واکنشی بیش از اندازه زیاد یا بیش از اندازه کم نشان میدهد، یا مواد بیضرر را به عنوان تهدیدی مرگبار شناسایی میکند. در این مرحله، التهاب عادی بدن ما میتواند به یک نسخه سیستمیک یا مزمن تبدیل شود.
التهاب شکل میگیرد، حتی در شرایطی که الزاما نیازی به آن نبوده است، و ممکن است سیگنالی از بدن برای توقف دریافت نکند. نتیجه این شرایط ابتلا به بیماری مزمن است. این بیماری میتواند در مغز، شریانها، دستگاه گوارش و مفاصل شکل بگیرد. بیماریهای خودایمنی ممکن است زمانی که آنتیژنهای HLA به عنوان دشمن شناسایی میشوند و بدن حمله به بافتهای خود را آغاز میکند، شکل بگیرند. شاید بر همین اساس است که افراد در وهله نخست به دنبال روشی برای از بین بردن التهاب، خلاص شدن از شر آن و پیشگیری از آن هستند.
ورود به رژیم غذایی ضد التهابی
پیش از آنکه به یک جریان تبدیل شود، بسیاری از ما محصولات ضد التهابی را با داروهایی مانند اسید استیل سالیسیلیک (آسپرین) یکسان فرض میکردیم. این قبیل داروها با مسدود کردن مکانیزمهای بدن که موجب التهاب میشوند، کار میکنند. مواد غذایی وجود دارند که میتوانند اثری مشابه داشته باشند.
التهاب چگونه اندازه گیری میشود؟
آزمایش خون از طریق اندازهگیری پروتئینهای فاز حاد در خون که توسط سیتوکینها تحریک شدهاند، به دنبال نشانگرهای التهابی میگردد. به عنوان مثال، پروتئین واکنشگر C (CRP)، سرعت رسوب (ESR) و ویسکوزیته پلاسما (PV) تستهای رایج هستند. همگی آنها ممکن است وجود التهاب را نشان دهند. با این وجود، آنها این مساله را مشخص نمیکنند که به شرایط یا بیمای خاصی مبتلا هستید یا خیر.
چه چیزی بخوریم؟
به گفته بقراط، اجازه دهید غذا داروی شما باشد. بدون تردید، حق با او بوده است. نتایج مطالعات مختلف نشان دادهاند که انتخابهای غذایی ما میتوانند بر وضعیت التهاب تاثیرگذار باشند. از جمله مواد غذایی با بیشترین میزان فواید ضد التهابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
میوهها و سبزیجات (به ویژه سبزیجات برگدار تیره)
مغزهای خوراکی
ریشهها و گیاهان دارویی رنگارنگ (از جمله زنجبیل و زردچوبه)
اسیدهای چرب امگا-۳ ( به عنوان مثال، در ماهیهای چرب و دانههای چیا یافت میشوند)
چربیهای سالم، از جمله روغن زیتون
غلات کامل با محتوای فیبر بالا
این قبیل مواد غذایی رشد باکتریهای سالم در دستگاه گوارش را تحریک میکنند و اثر ضد التهابی دارند.
از چه چیزهای پرهیز کنیم؟
در مقابل، مواد غذایی نیز وجود دارند که میتوانند به افزایش التهاب کمک کنند و از مصرف آنها باید پرهیز کرد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قند، که نتایج یک مطالعه نشان داده است مسیرهای التهابی را فعال میکند و ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
مصرف گوشت قرمز، غلات پالایش شده و دریافت زیاد چربیهای اشباع نشان دادهاند که موجب التهاب میشوند.
گلوتن، زیرا مطالعات نشان دادهاند هنگامی که افراد مبتلا به بیماری سلیاک (یک بیماری خودایمنی) یا افرادی مبتلا به حساسیت به گلوتن غیر سلیاکی آن را مصرف میکنند میتواند اثر جانبی التهابی را موجب شود.
- 10
- 3