به گزارش ایسنا، دکتر نیراعظم خوش خلق سیما، رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در نشست با دکتر حمیدرضا طهوری، مدیر گروه تولید، تجاری‌سازی و بازار ستاد توسعه زیست فناوری که با حضور معاونان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مدیران بخش‌های مختلف تحقیقاتی در محل این پژوهشگاه برگزار شد، با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری و توسعه پژوهشگاه گفت: مفتخریم که پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با قدمتی کمتر از ۲۰ سال زاده انقلاب اسلامی و ثمره تلاش فرزندان انقلاب است. پایه اولیه این پژوهشگاه با توسعه بخش فیزیولوژی مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر و تشکیل مؤسسه تحقیقات بیوتکنولوژی کشاورزی شکل گرفته و به فاصله سه، چهار سال بعد از شکل‌گیری مؤسسه به تدریج علاوه بر ستاد مرکزی مستقر در کرج که شامل بخش‌های مختلف تحقیقاتی است، مدیریت‌های تخصصی در حوزه‌های صنایع غذایی، بیوتکنولوژی جانوری، متابولیت‌های ثانویه و گیاهان دارویی هم در تبریز، رشت و اصفهان شکل گرفته‌اند که با ارتقای مؤسسه به پژوهشکده و نهایتاً پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، مدیریت‌های منطقه‌ای به پژوهشکده ارتقا پیدا کرده‌اند. در کنار این پژوهشکده‌ها مدیریت تحقیقاتی دیگری در مشهد دایر شده که در حوزه منابع طبیعی فعالیت دارد.
وی خاطرنشان کرد: فعالیت‌های پژوهشگاه بر رفع چالش‌های عمده بخش کشاورزی متمرکز شده است. در این راستا، مأموریت پژوهشگاه، تأمین امنیت غذایی و توسعه پایدار کشاورزی کشور با غلبه بر چالش‌هایی چون تنش‌های محیطی، هزینه‌های تولید، آلودگی محیط زیست و ارتقای کمیت و کیفیت محصولات است.
خوش خلق سیما تصریح کرد: هدف‌گذاری پژوهشگاه این است که تا سال ۱۴۰۰ حداقل به ۴۰ محصول قابل تجاری‌سازی، ۱۵ قرارداد انتقال دانش فنی، ۴۶ لاین و ژنوتیپ امیدبخش، ۴۷ دانش فنی، ۱۹۸ مقاله Q1، ثبت ۲۰ گونه جدید میکروبی و ارائه ۱۰ دستورالعمل ترویجی برسیم. رویکرد اصلی تحقیقات پژوهشگاه، اثربخشی در GDP کشور و عرضه دستاوردهای قابل تجاری‌سازی است و در این راستا به اثربخشی پژوهش‌ها توجه ویژه داریم.
وی خاطرنشان کرد: بر این اساس، طبق بررسی صورت گرفته، تنها یکی از پروژه‌های پژوهشگاه که طرح خودکفایی در تولید "غده بذری عاری از ویروس ارقام سیب زمینی به روش کشت بافت" است، با عرضه به بخش خصوصی و تجاری‌سازی بالغ بر ۲۹ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی در پی داشته است. طرح دیگر ما که "تکثیر انبوه پایه‌های سیب مالینگ مرتون" است، با صرف تنها ۸۸ میلیون تومان بودجه اجرا شده که تاکنون ۷۸ میلیارد تومان اثربخشی داشته است.
رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی افزود: رویکرد محوری ما در تصویب طرح‌های تحقیقاتی، امکان جلب مشارکت بخش خصوصی است و هر یک از تحقیقات ما حداقل یک مشتری دارند. مشارکت بخش خصوصی می‌تواند به صورت پرداخت هزینه‌ها یا در اختیار قرار دادن زمین، تجهیزات یا نیروی انسانی برای اجرای پایلوت باشد. در مورد برخی طرح‌ها هم تا مرحله رسیدن به دانش فنی، کار را در پژوهشگاه انجام می‌دهیم و دانش فنی را به شرکت‌های متقاضی بخش خصوصی واگذار می‌کنیم. در مورد برخی طرح‌ها هم سرمایه‌گذاری کامل توسط پژوهشگاه انجام می‌شود و پس از رسیدن به دانش فنی با ایجاد شرکت دانش‌بنیان، آن را به بازار عرضه می‌کنیم.
خوش خلق سیما در ادامه با اشاره به گسترش فزاینده سطح زیرکشت محصولات تراریخته در دنیا که به بیش از ۱۸۰ میلیون هکتار رسیده است، اظهار کرد: گردش مالی بازار جهانی بذر تراریخته بالغ بر ۱۷ میلیارد دلار است که تنها نصیب ما از این بازار هنگفت، واردات است! در حالی که سال ۱۳۸۲ به دانش فنی تولید محصولات تراریخته نسل اول دست یافتیم و قرار بود سال ۱۳۸۴ اولین محصول برنج تراریخته را برداشت کنیم.
وی تصریح کرد: به رغم مخالفت‌ها با کشت محصولات تراریخته در ایران مهندسی ژنتیک و تولید محصولات تراریخته در دنیا روز به روز در حال پیشرفت است و از بحث انتقال یک ژن و ایجاد محصولی با یک صفت برتر به تدریج به انتقال چند ژن توسعه یافته است.
رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی خاطرنشان کرد: پژوهشگاه علاوه بر برنج تراریخته روی پنبه، سیب‌زمینی، کلزا، سویا و چغندرقند تراریخته هم کار کرده است.
وی با بیان اینکه با توجه به خشکی و کمبود فزاینده آب در ایران برای تداوم کشاورزی چاره‌ای جز استفاده از فناوری‌های نو نداریم، اظهار کرد: یکی از طرح‌های تحقیقاتی پژوهشگاه در این راستا، "مهندسی ریشه برنج با انتقال ژن از خویشاوندان وحشی این گیاه" است که به ایجاد "رقم جدید برنج متحمل به خشکی و کم آبی" منجر می‌شود. از دستاوردهای دیگر پژوهشگاه که در بخش مهندسی بافت حاصل شده، "تولید بذور هیبرید فلفل و خیار با روش هاپلوئیدی و اصلاح معکوس" است.
خوش خلق سیما خاطرنشان کرد: یکی دیگر از دستاوردهای پژوهشگاه "شناسایی تنوع ژنتیکی زعفران ایران به روش بارکدینگ" است که در اصلاح این گیاه خصوصاً افزایش سنتز رنگدانه‌ها مؤثر است. "شناسایی نقاط پراکنش و محل‌های مناسب برای کشت گیاه شورپسند سالیکورنیا و تشخیص گونه‌های مختلف این گیاه در کشور به روش بارکدینگ" از دیگر طرح‌های پژوهشگاه است.
به گفته وی، گیاه سالیکورنیا در خاک‌های بسیار شور و با آب شور قابل کشت است و می‌تواند به عنوان منبع تولید نمک پتاسیم، علوفه و … استفاده شود.
رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، "تولید آنزیم‌های مورد استفاده در صنعت شوینده و خوراک دام با استفاده از باکتری‌های استخراج شده از شکمبه شتر" و "تولید آنزیم‌های نوترکیب دارویی در سلول هویج (بتاگلوکوسربروزیداز) "، "تولید بیوراکتور ارزان برای کشت سلول‌ها و بافت‌های گیاهی" و "تولید انواع متابولیت های ثانویه"، "طرح تکثیر خرمای مجول به روش جنین‌زایی غیرجنسی"، "تولید و تأمین استوک ریزجلبک‌های مورد نیاز صنعت آبزی‌پروری از جمله واحدهای پرورش میگو"، "تولید شیر تخمیری فراسودمند پروبیوتیک و آنزیم بری جوانه گندم به روش پلاسمای سرد" را از دیگر طرح‌های تجاری‌سازی شده یا واگذار شده به بخش خصوصی عنوان کرد و گفت: "طرح سالم‌سازی پایه‌ها و ارقام باغی" نیز طی تفاهم‌نامه‌ای چهارجانبه با مؤسسه باغبانی، معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی و مؤسسه ثبت و گواهی نهال و بذر در حال اجراست.
خوش خلق سیما، "تدوین برنامه منسجم وزارت جهاد کشاورزی در حوزه نانوفناوری کشاورزی"، "تولید نانوکود آهسته رهش"، "تولید نانوسیلیکا از کاه و کلش برنج و پوشش‌های نانویی افزایش دهنده ماندگاری مواد" را نیز از دستاوردهای بخش نانوفناوری پژوهشگاه عنوان کرد.
دکتر طهوری، مدیر گروه تولید، تجاری‌سازی و بازار ستاد توسعه زیست فناوری در پایان این نشست با تقدیر از دستاوردها و فعالیت‌های پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که با حداقل نیروی انسانی و با بهره‌وری بالا حاصل شده است، تصریح کرد: گروه ما در راستای برقراری ارتباط نزدیک‌تر بین این پژوهشگاه و سایر مراکز پژوهشی زیست فناوری با شرکت‌های دانش‌بنیان درصدد است نقشه‌ای از شرکت‌های فعال در این حوزه را تدوین کند. ستاد همچنین از هرگونه تعامل و همکاری بین پژوهشگاه و شرکت‌های دانش بنیان حمایت می‌کند. همچنان که برنامه‌های وسیعی برای حمایت مالی از اشتغال دانش‌آموختگان در شرکت‌ها و واحدهای صنعتی فعال در حوزه زیست‌فناوری دارد.
بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، طهوری و هیأت همراه در پایان با حضور در بخش‌های مختلف تحقیقاتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و گفت‌وگو با اعضای هیأت علمی و محققان هر بخش از پروژه‌های در حال اجرا و دستاوردهای آنها مطلع شد.
- 14
- 3
