مصونیت بالا در برابر کووید با تک دُز واکسن «جانسون اند جانسون»

بر اساس نتایج مرحله سوم آزمایش ها، واکسن تک دُز تولیدی شرکت« جانسون اند جانسون»، در برابر ویروس کرونا میزان بالایی مصونیت ایجاد می کند.

در مطالعه روی بیش از ۴۴ هزار داوطلب، این واکسن بیش از ۶۶ درصد در جلوگیری از ابتلا به موارد ملایم یا وخیم کووید- ۱۹ موثر بوده است. این شرکت آمریکایی اعلام کرد :« هیچ موردی از بستری در بیمارستان یا مرگ در میان داوطلبانی که این واکسن را دریافت کرده اند وجود نداشت.»

نرخ تاثیر واکسن تولیدی« جانسون اند جانسون» از نرخ تاثیر واکسن های رقیب، یعنی واکسن های فایزر- بایون تک، مدرنا، و آکسفورد- آسترازنکا، کمتر است ولی تک دُز بودن آن باعث علاقه دولت ها به استفاده از آن می شود تا بتوانند جمعیت خود را هر چه زودتر واکسینه کنند؛ وقتی این بیماری در حال شیوع سریع در سراسر جهان است.

ماتهای مامن، رئیس تحقیقات جهانی و تولیدات واحد داروسازی شرکت« جانسون اند جانسون» گفت:« این یک واکسن تک دُز است که به راحتی می تواند تزریق شود و به طور کامل از افراد در برابر آنچه ما از آن هراس داریم، محافظت می کند تا کار بیماران به اورژانس یا بیمارستان کشیده نشود. این واکسن باعث تغییر ماهیت بیماری خواهد شد.»

بریتانیا ۳۰ میلیون دُز از این واکسن را پیش خرید کرده است و خبر واکسن جدید تک دُز بعد از آن منتشر شد که نواواکس اعلام کرد واکسن دو دُزی آن ها ، ۸۹ درصد موثر است.

جانسون اند جانسون که بزرگترین شرکت محصولات بهداشتی دنیا است، آزمایش واکسن های خود را به عنوان بخشی از آزمایشی گسترده در چند کشور انجام داد که نتایج آزمایش ها در آن ها کمی با هم متفاوت بود. در حالی که نرخ تاثیر این واکسن در آفریقای جنوبی ۵۷ درصد است اما در آمریکای لاتین با ۶۲ درصد کمی بیشتر بوده و در ایالات متحده با ۷۲ درصد به بیشترین نرخ رسیده است. این بدان معنی است که این واکسن می تواند تا حدی علیه نوع جدید کووید- ۱۹ که ۵۰۱ وی۲ نام گرفته و اولین بار در آفریقای جنوبی ظاهر شده است، مصونیت ایجاد کند؛ در حالی که نواواکس تنها چند ساعت قبل از اعلام این خبر، با انتشار نتایج آزمایش های خود اظهار داشت که واکسن این شرکت به اندازه کافی در برابر گونه جدید که سرعت سرایت بالاتری دارد، موثر نیست.

در موردی که این شرکت آن را آزمایشی کوچک در آفریقای جنوبی خوانده، نرخ تاثیر نواواکس به زیر ۵۰ درصد رسیده است که باعث شد تا اعلام کند برنامه هایی برای آزمایش واکسن هایی که اختصاصا برای مقابله با گونه جدید ۵۰۱ وی ۲ طراحی شده، ترتیب داده اند ولی در طرف دیگر، شرکت جانسون اند جانسون از چنین برنامه هایی خبر نداده است.

الکس گورسکی، مدیرعامل جانسون اند جانسون، این نتایج را« دستاوردی مهم» نامید و گفت که این شرکت بنا دارد برای دریافت مجوز استفاده اضطراری در اوایل ماه فوریه در ایالات متحده اقدام کند و اگر درخواست آن ها با موفقیت مواجه شود، بلافاصله به ارسال محموله های واکسن خواهد پرداخت.

جانسون اند جانسون اعلام کرده است که انتظار دارد بتواند یک میلیارد دُز از این واکسن را سالانه تولید کند که برای واکسینه کردن یک میلیارد نفر کافی است. واحد« عملیات برق آسای» ایالات متحده ، پیش تر خبر داده بود که به زودی و تا ماه آوریل ، میزان قابل توجهی از واکسن ها در ایالات متحده در دسترس خواهند بود.

آقای گورسکی روز جمعه گفت:« هدف ما از اول این بود که راه حل کارآمد و ساده ای را برای بیشترین افراد ممکن فراهم آوریم تا بتوانیم بیشترین تاثیر را برای کمک به کنترل این بیماری عالم گیر داشته باشیم.»

آماری دیگر در این آزمایش ها نشان داد که واکسن مذکور در مقایسه با موارد« ملایم تا وخیم» در جلوگیری از ابتلای وخیم به کووید- ۱۹ تا ۸۵ درصد موثر است. جانسون اند جانسون گفت که این واکسن در برابر بستری شدن در بیمارستان و مرگ در اثر ابتلا، از ۲۸ روز بعد از دریافت واکسن« محافظت کامل»( ۱۰۰ درصدی) ایجاد می کند و این مصونیت در میان افراد گروه های سنی مختلف، از جمله افراد بالای ۶۰ سال یکسان بوده است.

علاوه بر تک دُز بودن، عامل دیگری که باعث کاربردی بودن بیشتر واکسن جانسون اند جانسون می شود این است که نیازی به نگهداری در دمای خیلی سرد برای حمل ونقل و ذخیره کردن ندارد بلکه می توان آن را در دمای دو تا هشت درجه سانتیگراد تا سه ماه نگه داشت. این واکسن همچنین خیلی ارزان است و هر دُز آن حدود ۱۰ دلار هزینه دارد که بارقه امیدی برای ملل فقیرتر است که اکنون امکان تامین واکسن های گران موجود را ندارند.

پال استوفلز، دبیر ارشد پزشکی جانسون اند جانسون، با تعریف از این واکسن گفت:« سازمان جهانی بهداشت، واکسنی تک دُز را به عنوان بهترین گزینه برای مقابله با بیماری عالم گیر جاری معرفی کرده است چرا که دسترسی، توزیع و تزریق آن ها راحت تر است.»

دکتر آنتونی فاوچی، متخصص ارشد بیماری های مسری در کشور آمریکا ، روز جمعه خاطرنشان کرد که تلاش خواهد کرد« واکسنی ساخته شده از فناوری پیام رسان آر ان ای»، مانند واکسن فایزر یا مدرنا دریافت کند تا این که واکسن جانسون اند جانسون را بزند؛ ولی البته از فواید این واکسن تازه هم صحبت کرد. او به سی ان ان گفت:« واکسنی که گران نباشد، تک دُز باشد و به نگهداری در هوای خیلی سرد نیازی نداشته باشد واقعا گزینه خوبی است.»

خبر واکسن جانسون اند جانسون در حالی منتشر شد که بابت کمبود واکسن کرونای ساخت آکسفورد- آسترازنکا، نزاعی بین اتحادیه اروپا و بریتانیا و شرکت داروسازی آسترازنکا در گرفته است. اتحادیه اروپا می خواهد دُزهایی که از کارخانه های مستقر در بریتانیا فرستاده می شوند ، میزان« قابل توجهی » از کمبود آن ها را جبران کنند ولی این شرکت عظیم داروسازی می گوید که بر اساس قرارداد، به تامین میزان موردنیاز اتحادیه اروپا« به بهترین نحو ممکن» متعهد شده و اکنون هم در حال انجام آن است.