انتقاد اگر با نیتی سالم و با کلماتی بجا انجام شود و اگر در حد متعادل باشد میتواند به رشد و کمال ما کمک کند. تا اینجای قضیه مشکلی وجود نخواهد داشت ولی اگر انتقاد به یک عادت و رویه ارتباطی تبدیل شده باشد طوری که به خاطر هر اتفاق کوچکی از دیگران انتقاد کنیم خیلی زود از چرخه روابط اجتماعی کنار گذاشته خواهیم شد.
دلیل آن هم مشخص است؛ آدمها از شخصیت های انتقادی خوششان نمیآید چون این افراد فقط از دیگران انتقاد میکنند و آنقدر خودشان را قبول دارند که اجازه هیچ نقد و نظر متقابلی را به بقیه نمیدهند. در این مقاله درباره گروههای مختلف این افراد و راههای کنار آمدن با آنها صحبت میکنیم.سبک رفتاری انتقادی بودن و در عین حال انتقاد پذیر نبودن، اغلب در افرادی دیده میشود که در یک یا چند تا از گروههای زیر قرار میگیرند:
گروه خودبرتربینها
این گروه آنقدر در خیال موفقیت، قدرت و کاردُرُستی خودشان غرق شده اند که نمیتوانند ایرادهایشان را ببینند. این افراد وقتی در موقعیت ارزیابی خودشان قرار میگیرند نسبت به وقتی که میخواهند دیگران را ارزیابی کنند از معیارهای مطلوبتری استفاده میکنند و درنتیجه حاضر نیستند همانقدر که از دیگران انتقاد میکنند مورد انتقاد واقع بشوند.
گروه بدبینها
این آدمها چون به دیگران اعتماد ندارند همیشه آمادهاند تا از هر کاهی کوه بسازند و در نتیجه مدام در حال انتقاد کردن و زیر سوال بردن رفتارهای بقیه هستند. آنها حتی به خاطر هر مشکلی که برای خودشان پیش میآید هم دیگران را سرزنش میکنند و در مقابل زیر بار پذیرش هیچ سرزنش یا مسئولیت و شکستی نمیروند.
گروه کنترلگرها
این افراد تمایل زیادی برای کنترل کردن رفتار دیگران دارند و از انتقاد کردن به عنوان ابزاری برای کنترل استفاده میکنند. مانند دو گروه قبل این اشخاص تمایلی برای پذیرفتن انتقادات دیگران ندارند.
رفتارهای انتقادی افراطی
عده دیگری هم هستند که دیگران را مورد هجمه بی امان انتقادات خودشان قرار میدهند تا فرصت انتقاد کردن را از آنها بگیرند. افرادی که از این تاکتیک که نوعی فرار رو به جلو تلقی میشود استفاده میکنند، مانند گروههای قبل، عزت نفس پایینی دارند و برای محافظت از همین مقدار کم عزت نفس، دست به رفتارهای انتقادی افراطی میزنند.
با آدم های انتقادی چطور کنار بیاییم؟
حساس نشوید:
وقتی با یک آدم انتقادی مراوده میکنید این احتمال به مقدار زیاد وجود دارد که بعد از مدتی از کوره در بروید و بخواهید با یک جمله حسابی جواب انتقادهای پایان ناپذیر او را بدهید. شاید این کار به طور موقت حالتان را بهتر کند اما یادتان باشد که این فرد انتقاد گر کسی است که شما ناگزیرید برای مدتی نامعلوم با او سر و کار داشته باشید پس سعی کنید به جای اینکه به فکر تلافی باشید آرامش خودتان را حفظ کنید.
بحث نکنید:
اشخاص انتقادی افراد سرسختی هستند و هر قدر هم که شما برای متقاعد کردنشان تلاش کنید باز هم آنها از مواضع خودشان کوتاه نمیآیند که هیچ، بیشتر در لاک دفاعی فرو میروند و انتقادی تر هم میشوند. البته این به معنای آن نیست که شما هر انتقادی که آنها کردند بپذیرید، شما میتوانید با قاطعیت و متانت توضیحاتی به آنها بدهید ولی باید مراقب باشید که در لاک دفاعی فرو رفتن آنها به شما هم سرایت نکند.
با احترام برخورد کنید:
مهم نیست دیگران چه رفتاری میکنند مهم آن است که شما با برخورد محترمانه تان، شان خودتان را حفظ کنید.
- 14
- 6