امام خمینی در دوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی، رسماً تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را اعلام کردند. سپاه در ۳۹ سال اخیر در حفظ تمامیت ارضی، برقراری امنیت و حفظ ثبات و آرامش کشور نقش مهمی را ایفا کرد. به طوری که محمد اسماعیل کوثری جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله سپاه می گوید: اگر سپاه نبود قطعا کسی نبود که از دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع کند.
مشروح گفت‌وگوی خبرآنلاین با محمداسماعیل کوثری را در ادامه بخوانید.
****
چه ضرورتی به تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ماه های ابتدایی پیروزی انقلاب بود؟
نهضت مشروطه، چون بازوی قوی نداشت، روشنفکران غرب زده خودفروخته عامل پیروزی این نهضت یعنی شیخ فضل‌الله نوری را به دار کشیدند. پس تجربه تاریخی نشان می دهد که هر انقلابی باید بازوی قوی داشته باشد. این بازوی قوی نیز از همان مردمی که انقلاب را به پیروزی رساندند، باید درست شود. لذا انقلابیونی مثل آیت الله شهید بهشتی این مسئله را در مجلس خبرگان قانون اساسی مورد توجه قرار دادند و همین مسئله باعث شد که در نهایت تشکیل سپاه پاسداران تصویب شود تا دستاوردهای انقلاب اسلامی حفظ و نگهداری شود و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی تداوم پیدا کنند.
سپاه پاسداران در روزهایی تشکیل شد که برخی معتقد بودند نیازی به سازمانهای نظامی حتی ارتش نیست چراکه مصرفی و پرهزینه و مانعی بر سر راه توسعه هستند و با همین استدلال مصرانه انحلال ارتش را پیگیری می کردند. این ادعای آنها با چه استدلال هایی در آن روزها رد شد تا جایی که امام خمینی(ره) ۲۹ فروردین را در سال ۵۸ روز ارتش نامگذاری کردند و چهار روز پس از آن نیز در ۲ اردیبهشت ماه، سپاه پاسداران اعلام موجودیت کرد؟
کسانی که چنین تصوری داشتند، اصلا فاقد درک و فهم سیاسی بودند. مگر می شود کشوری نیروی مسلح نداشته باشد؟ دو روزه آن کشور را می خورند و یک آب هم روی آن می نوشند! شاید بگویند سوئد و سوئیس نیروی مسلح ندارند، باید به آنها یادآور شد، چنین کشورهای گرچه به ظاهر پیشرفته هستند، اما در واقع خنثی محسوب می شوند. در عوض کشوری مثل ایران که ضمن داشتن منابع زیرزمینی فراوان، حرف برای گفتن دارد، همیشه قدرت های دیگر مترصد هستند تا آن را برای خود کنند. پس کشورهایی مثل ایران باید توان نظامی داشته باشند تا بتوانند تمامیت ارضی و امنیت ملت خود را تأمین کنند.
استقلال سپاه از دولت، از همان سال ۵۸ مشهود و مشخص بود، رابطه بین دولت و سپاه در این ۴۰ سال چه طور تعریف شده است؟
قانون اساسی این رابطه را تعریف کرده، چون سپاه جایگاهش در قانون اساسی مشخص است و زیر نظر رهبر معظم انقلاب و ولی امر مسلمین سیاستگذاری و کارهایش را دنبال می کند. دولت، مجلس و قوه قضائیه نیز در سطحی دیگر زیر نظر رهبری عمل می کنند. ستاد کل، هماهنگ کننده نیروهای مسلح است که نیروهای مسلح و سپاه را با دولت هماهنگ می کند.
بنی صدر اخیرا مدعی شده که تشکیل سپاه در ابتدای انقلاب موقتی و با هدف فعالیت تا زمان استقرار ارکان حاکمیت بود. پاسخ شما چیست؟
خیر، مشروح مذاکرات مجلس خبرنگان قانون اساسی وجود دارد و ضبط شده است. لیبرال ها همچون بنی صدر و نهضت آزادی می گفتند «گارد ملی زیر نظر رئیس جمهور باشد»، از آن طرف شهید بزرگوار آیت الله بهشتی و کسانی که انقلاب و دستاوردهای آن را دنبال می کردند گفتند «باید از نیروهای انقلاب، گروهی تشکیل شود و زیر نظر رهبری فعالیت کند». این دیدگاه دوم به لحاظ قانونی در مجلس خبرگان قانون اساسی رأی آورد.
پس تشکیل سپاه به صورت موقت نبود، انقلاب به پیروزی رسید و خود نیروهای انقلاب نیز باید آن را حفظ می کردند. همان موقع خنّاس هایی با تفکر وابسته به غرب و چپ های کمونیست و سوسیالیست آمریکایی می گفتند «باید ارتش منحل شود» یا اینکه می گفتند «سپاه موقت است». آنها حرف هایشان به خاطر آن بود که ارتش و سپاه آمدند جلوی دشمن ایستادند و آنها که چنین حرف هایی می زنند به هدف خودشان نرسیدند. به هر حال تشکیل سپاه موقت بود یا هرچی، برای حفظ پیروزی انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن بود و بعد هم قانونی شد. امروز تکرار آن حرف ها بچگانه و غیرمنطقی است و اصلا ارزشی ندارد. ضمن آنکه غیر از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، حضرت امام در سال ۵۸ فرمان تشکیل بسیج مستضعفان را نیز قبل از همه پرسی قانون اساسی صادر کرد، پس همان ها که چنین صحبت هایی می کنند، باید بگویند چرا امام گفت بسیج باید تشکیل شود؟ در کل حرف های بی ربطی از این دست مطرح می شود تا فکر یکسری جوان ها را که اطلاع ندارند، مشغول کنند.
اکنون که در ۴۰ سالگی پیروزی انقلاب اسلامی قرار داریم بفرمایید اگر سپاه در سال ۵۸ تشکیل نمی شد چه اتفاقی می افتاد؟
قطعا کسی نبود که از دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع کند.
چرا هرازگاهی به فعالیت های اقتصادی و سیاسی سپاه پاسداران خرده گرفته می شود؟ ورود سپاه به فعالیت‌های اقتصادی و تجاری را چه طور ارزیابی می کنید؟
در قانون اساسی آمده که در زمان صلح و آرامش اگر دولت درخواست کرد و فرمانده کل قوا مجوز دهد، نیروهای مسلح باید از امکانات موجودشان برای پیشرفت کشور کمک کنند؛ در دولت سازندگی چنین سیری طی شد چون زمان بعد از جنگ بود، دولت خواست و سپاه هم فعالیت و کارکرد پروژه های بسیاری همچون سد کرخه و اتوبان تهران-ساوه را به سرانجام رساند.
پس از فرمان رهبری به وزیر دفاع برای اتمام فعالیت های اقتصادی نیروهای مسلح، سپاه پاسداران چه گامی در این راستا برداشت؟
الان که دستور دادند باید عین همان فرمایشات ایشان عملی شود.
اخیرا نماینده ولیفقیه در سپاه اعلام کردند که سپاه هیچ‌گاه خود را در دایره محدود جریان‌های سیاسی نپنداشته است؛ اما هرازگاهی سپاه در معرض این انتقاد قرار دارد که حامی یک جریان سیاسی خاص است. نمونه اخیرش فعالیت های جبهه مردمی نیروهای انقلاب در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم بود که حتی آقای میرسلیم هم از حمایت یک نیروی نظامی از تصمیمات این جبهه سخن گفت. این انتقادها را چگونه پاسخ می دهید؟
هیچ گاه اعضای سپاه در هیچ جناح و حزبی نبودند. سپاه در جناح انقلاب قرار می گیرد اما در هیچ حزب و جناحی قرار نمی گیرد.
پس تحلیلهایی دال بر اینکه سپاه دخیل در امور سیاسی شده است را رد می کنید؟
اعضای سپاه باید سیاست را بدانند، جناح ها را بشناسند اما عضو سپاه به هیچ وجه در حزب، جناح یا گروه سیاسی نمی توانند وارد شود. چون قانون اساسی مشخص کرده است اما باید بفهمند و درک کنند و باید با بصیرت همه جریان ها را بشناسند. نمونه اش هم همین است که حضرت آقا در چند روز پیش به نیروهای وزارت اطلاعات گفتند «کارکنان وزارت اطلاعات یک جناح دارند و آن جناح انقلاب است».
پاسخ شما به ادعاهایی نظیر اینکه سپاه اسکله غیرمجاز دارد یا با اجرای پروژه های عمرانی کلان بر دولت ها اعمال فشار می کند، چیست؟
دقیقا ستاد کل نیروهای مسلح بر همه نیروها اشراف دارد. اگر کسی دنبال پاسخ به این سوالها است می تواند از طریق ستادکل نیروهای مسلح پیگیری کند. همه اینها تعریف شده است و مسئله پنهانی وجود ندارد.
پس وجود اسلکه غیرمجاز در اختیار سپاه را رد می کنید؟
بعضی شاید بگویند «ما باید بر همین اسکله هایی که در اختیار نیروی دریایی سپاه یا نیروی دریایی ارتش است، نظارت داشته باشیم». خیر این طور نیست. ستادکل بر اسکله های در اختیار نیروهای مسلح اشرافیت دارد و نظارت می کند.
امید کرمانی‌ها
- 17
- 3
