امروز محتاج اندیشه امام موسی صدر هستیم

به گزارش ایسنا، محسن اسماعیلی در نشست "کرامت ذاتی بشر در اندیشه امام موسی صدر" که توسط انجمن اسلامی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: امام موسی صدر یک سرمایه فراموش شده برای کشور ما بود، سرمایه‌ای که توانست در جهان عرب منشا تحولات بزرگ باشد که امروز شاهد همان تغییرات هستیم، امام موسی صدر جلوی نقشه‌ای که برای مسلمانان کشیده بودند گرفت، این سرمایه نیاز به شناخت و تکثیر دارد و ما باید به عنوان سرمایه ملی و دینی به تکثیر چنین اندیشه و اندیشمندانی بپردازیم.

وی افزود: جدا از ثمرات کار وی، اندیشه‌های وی جذاب است، ما به اندیشه‌های ایشان محتاجیم، از دو سو اندیشه‌های دینی مورد تهاجم است، از یک سو بیگانگان و دشمنان اسلام در تلاشند کاری کنند که گرایش به اسلام کمرنگ شود و از اسلام چهره‌ای وحشتناک نشان دهند که همان اسلام هراسی است. وقتی شیعه و اسلام را در فضای مجازی جستجو کنید اغلب نتایج تنفرآمیز را شاهد هستید، این کاری است که دشمنان می‌کنند، اما در سوی دیگر که مایه تاسف است، دوستان اسلام حضور دارند که نوعی اسلام را تبلیغ می‌کنند که کمک به دشمنان است. این مشکلی است که امروز در ناحیه مبلغان و متفکران داریم که در نوع تبلیغ دین دچار مشکل هستیم. با اینکه مبلغ دینی کلمه‌ای زشت می‌گوید در سراسر جهان منتشر می‌شود و تمام خوبی‌ها فدای این اشتباه می‌شود.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان افزود: اندیشه‌های امام موسی صدر از این جهت هم شایسته الگوبرداری است، اندیشه‌های ایشان هم اشتباهات خودی را می‌تواند تصحیح کند و هم از رفتار بیگانگان جلوگیری کند، البته تمام مشکلات ما فقط با اندیشه امام موسی صدر برطرف نمی‌شود بلکه باید اندیشه ایشان تکثیر شود.

اسماعیلی بیان کرد: برای شناخت دین به منابع صحیح رجوع کنید، باید اندیشه‌های دینی را از اندیشمندان مطمئن گرفت که امام موسی صدر از این نوع اندیشمندان است.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح کرد: دنیای امروز ما بر محور مسائل حقوق بشری است. ادعا می‌شود مسائل حقوق بشری به عنوان مبنای تبادل و گفت‌وگو میان جهانیان است، البته تمام این‌ها که در مقدمه اعلامیه حقوق بشر هم مورد تاکید است مبنی بر کرامت ذاتی بشر است، معنی کرامت ذاتی هم این است که انسان‌ها فارغ از دین و ملیت و جنس و مسایل دیگر. به ما هو انسان دارای حقوقی است که بر هر شکل قابل انتقال و زوال و قابل اسقاط نیست.

وی اضافه کرد: برخی اندیشمندان ما در این موضوع یا به راه افراط و برخی به راه تفریط رفتند، برخی گفتند مسائلی مانند کرامت ذاتی و حقوق بشر مفهوم‌های یک‌پارحه فلسفی هستند که یا رد می‌شوند یا پذیرفته می‌شوند. اگر هم رد شود باید منتظر عواقب آن باشیم، در واقع در متون اسلامی نیستند و مولود غرب هستند یا باید آن‌ها را بپذیریم یا رد کنیم. در مقابل دسته‌ای دیگر منکر این صحبت‌ها هستند می‌گویند این‌ها مفاهیمی هست که ما نداریم و منکر این مسائل هستیم، این‌ها مسائلی است که ما از ‌آن‌ها بی‌نیازیم.

اسماعیلی گفت:ا ین دو تفکر از زمان مشروطه وجود داشته است؛ برخورد مسلمانان با مدرنیسم همیشه موجب این افراط و تفریط بوده، نوع سومی از برخورد هم این است که نه کاملا رد کنیم و نه کاملا تسلیم شویم. بلکه مواجه شویم ارزیابی و تحلیل کنیم، مثلا این قسمت را بپذیریم یا این قسمت را نپذیریم. شهید مطهری می‌گوید اعلامه حقوق بشر بی‌نقص نیست ولی جمله‌های طلایی در این اعلامیه وجود دارد.

وی ادامه داد: امام موسی صدر به عنوان عالم دینی از جمله کسانی است که در اندیشه و عمل در گروه سوم است که افرادی چون علامه طباطبایی در آن نحله هستند، آقای صدر معتقد است که بشر به ما هو بشر دارای حقوقی است. چرا امام موسی صدر در تبلیغ دین موفق است؟چون هیچ‌گاه به شعور افراد توهین نکرده و با استفاده از کلمات زشت نخواسته کسی را به طرف خود جذب کند. ایشان می‌گویند "راز کرامت و جایگاه انسان آگاهی و اختیار اوست، خداوند انسان مسوول می‌خواهد که در همان حالی که وظایف خود را انجام می‌دهد درگیر کشمکشی باشد،"، چون ارزش انسان به قدرت انتخاب اوست، رای انسان تقدس پیدا می‌کند، چون ثمره کرامت انسان اوست، ممکن است رای باطل بدهد ولی چون قدرت انتخاب دارد دارای ارزش است.

وی اضافه کرد: ایشان می‌فرمایند دعوت به توحید دعوت به استقلال و اراده انسان است، توحید یعنی ای انسان به هیچ انسانی غیر خودت تمکین نکن، توحید یعنی از ارباب‌های متعدد دست برداشتن و آزادانه انتخاب کردن. حتی پیامبران نمی‌توانند بگویند چشم بسته به سمت خدا رفت، ایشان می‌گویند ما یک دین داریم آن هم اسلام است. حال اسلام چیست؟ نه آن اسلامی که من و شما در شناسنامه داریم، اسلام یعنی تسلیم حق بودن.

اسماعیلی در بیان نظرات امام موسی صدر تصریح کرد: ایشان می‌گویند دیانت مساوی است با انسانیت، اگر دین باشد به کرامت انسان پشت نمی‌شود، کار جالبی که ایشان می‌کرد این بود که در جشن مسیحیان در کلیسا موعظه می‌کرد و از مسیحیان می‌خواست که در نماز جمعه مسلمانان حاضر شوند و موعظه کنند، ایشان می‌گوید انسان به ما هو انسان دارای ارزش است، وقتی چنین نگاهی دارند، خدمات‌شان هم منحصر به مسلمانان و شیعیان نیست، ایشان می‌گویند هر انسانی برای ما ارزش خدمت دارد. او در جاهای متعدد می‌گوید آنچه من به دنبالش هستم عدالت است نه عبادت. در سخنرانی که در کلیسایی دارند می‌گوید برای ما تفاوتی ندارد شما مسیحی هستید یا مسلمان چون هم مسیح درد بشر را داشت هم پیامبر اسلام.  پیام ایشان هیح اختصاصی به گروهی از انسان‌ها ندارد، موافق و مخالف را تحت چتر حمایتی خود قرار دادند که به ما هم همین توصیه را داشتند، ایشان همیشه سعی می‌کند از در تکریم افراد را به سمت دین دعوت کند که موفق بوده است. ایشان می‌گویند تخیل است بخواهیم با زور کسی را به سمت خود جذب کنیم.

وی تاکید کرد: نقطه موفقیت امام موسی صدر که امروز به درد ما می‌خورد، اعتقاد راسخی است که به حرمت و کرامت انسان داشته است و به هیچ بهانه‌ای نمی‌خواسته به این کرامت آسیب بزند. اندیشه ایشان به قدری زیباست که امروز شما نسبت به آن جذب شدید، اندیشه امام موسی صدر سازگار با کرامت و حرمت انسان است.

بر اساس این گزارش محسن اسماعیلی بر حسب یاد بود متنی را بر برگه پوستر این برنامه نوشت و امضا کرد.