رحمان قهرمان‌پور در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند اینستکس همان برنامه نفت در برابر غذاست و حتی بدتر از آن، درباره این استدلال اظهار کرد: اساساً در سال‌های اخیر ماهیت تحریم‌ها متفاوت شده است. برنامه "نفت در برابر غذا" برنامه‌ای با تأیید شورای امنیت سازمان ملل بود و در آن زمان تحریم‌های مالی هوشمند فعلی وجود نداشت. یعنی تحریم‌ها عمدتاً اقتصادی بود تا مالی. عراق تحت نظارت سازمان ملل نفت خود را می‌فروخت و پول آن صرف خرید مواد غذای و دارویی می‌شد.
وی ادامه داد: ما الان گرفتار تحریم‌های مالی هوشمند هستیم و ماهیت اینستکس بر این اساس است که پولی در شبکه مالی جهانی رد و بدل نشود تا شامل تحریم نشود. از طرف دیگر اینستکس بر اساس فصل ۷ منشور سازمان ملل نیست و ربطی به سازمان ملل هم ندارد. عمده گرفتاری ما در حال حاضر تحریم‌های ثانویه آمریکاست. یعنی به زبان خیلی ساده واشنگتن می‌گوید هر کشوری یا شرکتی تحریم‌های او درباره ایران را رعایت نکند آمریکا آن را تحریم می‌کند یا اجازه نمی‌دهد در خاک آمریکا فعالیت تجاری و مالی داشته باشد. چون لندن و واشنگتن دو مرکز مالی عمده جهان هستند هر شرکت یا کشوری که تحت تحریم مالی این دو و مخصوصاً آمریکا باشد به یک معنا از نظام مالی جهانی محروم می‌شود.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به پدیده‌ای که بعد از ۱۱ سپتامبر اتفاق افتاد و آن امنیتی کردن نظام مالی جهان بود، اظهار کرد: آمریکا بعد از ۱۱ سپتامبر گفت معیار ورود یک کشور به نظام مالی جهان این است که تهدیدی برای امنیت بین‌المللی و حامی تروریسم یا تروریسم هسته‌ای نباشد. این را نیز می‌توان به وضوح در عملکرد FATF دید.
وی تاکید کرد: زمینه یا بستر اعمال تحریم‌ها نسبت به دهه ۱۹۹۰ بسیار فرق کرده است. نظام مالی و تجاری، جهانی‌تر و یکپارچه‌تر از هر زمانی شده و لذا شیوه اعمال و اجرای تحریم‌ها هم عوض شده است از این رو اینستکس را باید در بستر جدید فهمید.
قهرمان‌پور خاطرنشان کرد: اینستکس نفت در برابر غذا نیست چون فعلاً نفتی در آن فروخته نمی‌شود که پولش به غذا یا چیز دیگر تبدیل شود. ساز و کاری است برای وارد نکردن پول در شبکه مالی جهانی. واردکننده‌ها و صادرکننده‌ها در ایران و اروپا به جای اینکه با طرف خارجی کار کنند با شرکت اینستکس کار می‌کنند البته نمی‌توانند فعلاً جز کالاهای بشردوستانه در این شرکت کالای دیگری معامله کنند.
- 13
- 5
