داستان خارجی ایران به شرایط تازه رخ داده در سوریه مربوط می‌شود. ایران به همراه روسیه و کمی دیرتر ترکیه به مرور بازیگران اصلی فعال در ماجرای بزرگ سوریه شدند و هر کشور با توجه به راهبردها و هدف‌های بلند مدت خود راهی را رفت که برآیند آن ماندگاری رژیم بشار اسد در سوریه شده است. این روزها و هفته ها اما هر بازیگر یاد شده دنبال حداکثرکردن سود خود از سرمایه‌گذاری در سوریه است و راه‌های آنها از هم جدا شده است.
در راه‌های تازه اما روسیه و ترکیه به هم برخورده و هر کدام به دیگری فرمان می‌دهد که از سر راه ما کنار برو. ایران اما هنوز به این مرحله نرسیده و ترجیح می‌دهد راهی را برود که منافع بلندمدتش مصون بماند و با هیچ کدام از دو همسایه خود نیز به بن‌بست و برخورد نرسد. واقعیت این است که روس‌ها تمایل دارند هر طور شده پای ایران را به راهی باز کنند که با ترکیه درگیر شود. این تمایل روسیه را می‌توان در تحلیل‌ها و خبرهایی که خبرگزاری روسی اسپوتنیک منتشر می‌کند به خوبی دید.
خبرگزاری اسپوتنیک چند روز پیش تحلیل کرد ایران می‌خواهد از ترکیه انتقام بگیرد چون ترکیه نیروهای هوادار ایران را زیر ضربه قرار داده است.
هنوز این خبر در اسپوتنیک داغ بود که یک خبر مشکوک دیگر از سوی این خبرگزاری روسی منتشر شد که «خودروی زرهی نیروهای مرزی ترکیه در نزدیکی مرز مشترک با ایران هدف یک راکت از منبعی ناشناس قرار گرفت. مقامات رسمی ترکیه در این ارتباط مدعی شده‌اند که در این حادثه یک نفر کشته و تعدادی دیگر نیز زخمی شده‌اند. سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه صبح روز دوشنبه در حساب توئیتری خود خبر این حمله را اعلام کرد، اما گفته شده حادثه یادشده روز جمعه به وقوع پیوسته است.» این خبر از سوی رسانه‌های ایرانی و نیز رسانه‌های فارسی‌زبان مورد توجه قرار نگرفت اما جوری تنظیم شده که گویی ایران در حال انتقام‌گیری از ترکیه است.این در حالی است که مقام‌های سیاسی ایران در این روزها با بردباری و مدارا داستان زیر ضربه قرار گرفتن نیروهای هوادار خود در سوریه را مدیریت کرده‌اند.
به نظر می‌رسد روس‌ها علاقه قابل اعتنایی دارند که ایران را درگیر ماجرایی کنند که پیامدهای آن سخت است.واقعیت این است که ایران در شرایط تحریم‌های گسترده و فزاینده و در وضعیت تازه‌ای که با بسته شدن مرزهایش با کشورهای همسایه به ویژه افغانستان و عراق بیش از پیش به تجارت با ترکیه نیاز دارد هرگز نباید در هیچ شرایطی و در وضعیت‌های خاص احتمالی روسیه را بر ترکیه ترجیح دهد.
ترکیه با ایران تجارت گسترده کالا دارد و با توجه به مرزهایی که دارد بخشی از نیازهای ارزی ایران را به شکل ویژه تامین می‌کند. این در حالی است که روسیه هرگز نمی‌تواند با ایران به یک شریک تجاری مطمئن تبدیل شود. روسیه در بازار نفت و گاز رقیب اصلی ایران است و همان‌طور که از نبودن ایران در بازار گاز اروپا شادمان است بدش نمی‌آید ایران را از بازار گاز ترکیه نیز دور نگه دارد.
از سوی دیگر روس‌ها جز محصولات جنگی، کالایی برای دادوستد با ایران ندارند و در داستان تحریم روسیه در محصولات کشاورزی نیز روی خوش به بازرگانان ایرانی نشان ندادند. منطق و خرد سیاسی و اقتصادی فرمان می‌دهد به بهانه ادلب که برای ایران منطقه راهبردی نیز به حساب نمی‌آید راه تجارت با ترکیه را مسدود نکنیم.
محمدصادق جنان‌صفت – روزنامه جهان صنعت
- 18
- 3
