وزیر خارجه آلمان در مصاحبه با روزنامه «بیلد» گفته است تا زمانی که اردوغان بر ترکیه حکومت می‌کند، این کشور هرگز عضو اتحادیه اروپا نخواهد شد. گابریل، دولت اردوغان را متهم کرد که مسئول شکست گفتگوهای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپاست.
تنش در روابط اتحادیه اروپا و ترکیه از زمانی که اردوغان قدرت را در دست گرفت آغاز شد و با توجه به اقداماتی که وی داشته این تنش‌ها تشدید شده و بر ابعاد و دامنه‌های آن افزوده شده است. آخرین تنش در روابط دو طرف به همه‌پرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه و تبدیل نظام پارلمانی به ریاستی برمی‌گردد.
زمانی که اردوغان در آستانه انتخابات خواست که با سفر به چند کشور اروپایی برای جذب آرای ترک‌های مقیم این کشورها تلاش کند، مقامات اروپایی مانع این سفر شدند و این موضوع تا حدود زیادی موجب تحقیر اردوغان و عصبانیت بیشتر او شد. با اقداماتی که رئیس‌جمهور ترکیه در پیش گرفته، تنش‌هایی که از قبل بین اتحادیه اروپا و این کشور وجود داشت تشدید شده است.
در گذشته، اتحادیه اروپا شرط‌هایی برای ترکیه به منظور عضویت در این اتحادیه گذاشته بود و ترکیه را ملزم کرده بود
که این شروط را محقق سازد. یکی از این شروط، ارتقای استانداردهای دموکراسی در این کشور و بهبود شرایط کردهای این کشور بود.
با توجه به نگرش منفی اتحادیه اروپا به همه‌پرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه، مقامات این اتحادیه به این نتیجه رسیدند که این کشور به نسبت گذشته، از استانداردهای دموکراتیک دورتر شده است و نه تنها برای ارتقای این معیارها اقدامی صورت نداده، بلکه در جهت عکس آن حرکت کرده است.
به هر حال ترکیه خود نیز می‌داند که شانسی برای ورود به اتحادیه اروپا ندارد و به همین دلیل رویکرد تقابلی با این اتحادیه را اتخاذ کرده است. در واقع این کشور می‌خواهد از اهرم مهاجران ساکن استفاده کند. ضمن اینکه یک استراتژی جدید را در پیش گرفته و می‌خواهد از جمعیت ترک‌های مقیم اروپا در فرآیندهای انتخاباتی استفاده نماید.
اظهارات اخیر اردوغان و درخواست او از ترک‌های مقیم آلمان برای رای ندادن به حزب خانم مرکل در راستای همین سیاست ترکیه است. به هر حال جمعیت زیادی از ترک‌ها که بیشتر کارگر هستند در کشورهای اروپایی و
به ویژه در آلمان زندگی می‌کنند. الان اردوغان به این نتیجه رسیده که از این جمعیت در فرآیندهای دموکراتیک برای فشار به رهبران اروپایی استفاده کند.
البته فکر نمی‌کنم که او بتواند از این سیاست خود نتیجه‌ای بگیرد. بعید است که کشورهای اروپایی از خواسته‌های خودشان کوتاه آمده و تسلیم خواسته‌های ترکیه شوند. باید ببینیم اردوغان این توانایی را دارد که ترک‌های مقیم اروپا را با سیاست‌های خود همراه کند و یا اینکه از این سیاست خود نتیجه عکس خواهد گرفت؟
من معتقدم که این سیاست اردوغان جنبه تبلیغاتی دارد و او می‌خواهد اهرم چانه‌زنی با اتحادیه اروپا داشته باشد و رهبران اروپایی را تهدید کند که از جمعیت ترک‌های مقیم اروپا بر علیه آنها استفاده خواهد کرد.
این آخرین حربه اردوغان است اما همان طور که اشاره کردم اردوغان از این حربه به نتیجه‌ای نخواهد رسید و تنش‌ها با اتحادیه اروپا را بیشتر خواهد کرد.
داریوش قنبری-عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس
- 14
- 5
