بر اساس گزارش سازمان ملل که در اوایل ماه جاری منتشر شد، کره شمالی همچنان به دور زدن تحریم های بین المللی ادامه داده، برای پیشبرد فعالیت های نظامی و هسته ای خود سرمایه جذب می کند و این علیرغم تمامی تلاش های بین المللی برای محدود کردن منابع مالی در دسترس این کشور است.
این گزارش که توسط گروهی از کارشناسان وابسته به شورای امنیت سازمان ملل منتشر شده، به وضوح نشان می دهد که پیونگ یانگ با تکیه بر روش قدیمی دور زدن تحریم ها- قاچاق- و یک روش بسیار جدید- هک کردن- به منابع مالی قابل توجهی برای پیشبرد اهداف هسته ای و نظامی خود دست پیدا می کند. در هر دو مورد نیز کره شمالی به طور مداوم از تاکتیک های خلاقانه، نوآورانه و جدید استفاده می کند.
جنگنده میگ کشف شده از یک کشتی متعلق به کره شمالی که در سال ۲۰۱۳ توقیف شده بود وقتی پای قاچاق به میان بیاید، کره شمالی از نقل و انتقال کشتی به کشتی استفاده کرده و بدین ترتیب تحریم های بسیار شدید بین المللی را دور می زند. این کشور در سال های اخیر در زمینه وارد کردن نفت تصفیه شده که در فهرست تحریم های سازمان ملل قرار دارد چنان موفق عمل کرده که در حال حاضر هیچگونه کمبودی در زمینه بنزین و گازوئیل در این کشور حس نمی شود. بر اساس گزارش کارشناسان، در همین مدت، پیونگ یانگ از حملات سایبری بسیار پیچیده و رو به افزایش «برای سرقت پول از موسسات مالی و تبادلات رمزنگاری شده» استفاده کرد که به کره شمالی امکان داده تا «تحریم های مالی را دور زده و از راه هایی که شناسایی آنان دشوار است تامین درآمد داشته باشد».
در هر دو مورد، کره شمالی از مسیرهای غیرقانونی استفاده کرده که یا اراده ای برای متوقف کردن آن ها یا امکان آن وجود ندارد. علیرغم ادعای دولت دونالد ترامپ مبنی بر کمپین سرسختانه و بین المللی برای وارد کردن فشار حداکثری بر کره شمالی، رژیم کیم جونگ اون هنو هم توانسته به لطف مساعدت های آشکار و پنهان روسیه و چین در برابر این فشار مقاومت کند. هر دوی این کشورها با بخش هایی از این گزارش که در شورای امنیت سازمان ملل قرائت شده مخالفت کرده و آن را نادرست دانسته اند زیرا از این بیم دارند که برخی از شهروندان دو کشور به کمک به دور زدن تحریم های کره شمال متهم شوند. کره شمالی نیز در نمایشی که نشان از بی اعتنایی به تحریم های بین المللی و به شکلی تلویحی، تایید مفاد گزارش بین المللی است، یک هفته پس از ارائه این گزارش دو موشک جدید را در دریا آزمایش کرد.
انتقال کشتی به کشتی همچنان شیوه مورد علاقه کره شمالی برای دور زدن تحریم های سخت بین المللی است به خصوص زمانی که بحث در مورد قاچاق منابعی مانند سوخت های تصفیه شده، نفت خام و زغال سنگ باشد. در این میان، شرایط جغرافیایی خاص کره شمالی نیز به کمک سردمداران این کشور آمده است: دریاهای چین شرقی و جنوبی بسیار وسیع بوده و اگر چه مراقبت ها و نظارت های صورت گرفته توسط ایالات متحده و متحدانش بخش قابل توجهی از فعالیت های قاچاق کره شمالی را تحت نظر دارند اما نتوانسته همه اتفاقاتی که در این دریاها رخ می دهد را پوشش دهد.
این در حالی است که کره شمالی از بیشترین تعداد ممکن کشتی ها برای جلوگیری از شناسایی شدن استفاده می کند. بر اساس گزارش سازمان ملل، هیچ تنبیه و عواقبی برای کشتی هایی که سیستم های موقعیت یاب- سیستم شناسایی خودکار- خود را خاموش می کنند در نظر گرفته نمی شود، سیستم هایی که در صورت روشن ماندن می توانند هر گونه فعالیت قاچاق در آب های نزدیک به خاک کره شمالی را گزارش دهند.
همچنین در این گزارش آمده که شرکت های کشتیرانی و تولیدی کالا به اندازه بانک های بین المللی در زمینه شناسایی و تحقیق در مورد فعالیت های تجاری غیرقانونی حساس نیستند. با این وجود تکان دهنده ترین بخش این گزارش به وسعت فعالیت های سایبری کره شمالی برای بدست آوردن منابع مالی مربوط می شود که نشان می دهد این کشور در سال ۲۰۱۷ که تولید ناخالص ملی آن تنها ۱۷ میلیارد دلار بوده توانسته ۲ میلیارد دلار از طریق اخاذی و سرقت سایبری درآمد داشته باشد. بر اساس این گزارش، سهم درآمدی کره شمالی از طریق هک کردن موسسات مالی خارجی، از جمله تبادلات رمزگذاری شده، در مقایسه با روش های سنتی مخفیانه دیگر مانند قاچاق سوخت و کالاهای لوکس، افزایش قابل توجهی داشته است. در این گزارش به دستکم ۳۵ مورد حمله سایبری مستند بر علیه موسسات مالی در ۱۷ کشور اشاره شده که ۱۰ مورد آن ها تنها مربوط به کره جنوبی بوده اند.
هکرهای کره شمالی حتی به سیستم سویفت (SWIFT) یا جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی که توسط بانک ها در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد نیز حمله کرده اند. آن ها با استفاده از تکنیک های مهندسی اجتماعی بسیار پیچیده، یک کارمند شیلیایی شبکه بانکی بین المللی را به دام انداخته که ناآگاهانه یک بدافزار را روی کامپیوتر خود در محل کار نصب نماید. حمله های سایبری آن ها به تامین کنندگان ارز مجازی کره جنوبی با درآمدهایی میلیون دلاری برای پیونگ یانگ همراه بوده و هکرهای این کشور همچنان به سوء استفاده از تکنولوژی های مالی و تجاری جدید ادامه می دهند. در واکنش به این موضوع، کارشناسان دست اندرکار نگارش این گزارش به اعضای شورای امنیت توصیه کرده اند که به تامین کنندگان ارزهای مجازی در قلمرو و تحت نفوذ خود فشار بیشتری برای نظارت های ضد پولشویی مشابهی که در بانک ها اعمال می شود وارد نمایند و اینکه به دنبال پروتکل هایی بهتر برای امنیت خود در فضای سایبری باشند. همه این تلاش ها در شرایطی است که دولت های چین و روسیه از شهروندان خود که در دور زدن تحریم های کره شمالی دست داشته اند حمایت کرده و جنبه هایی از این گزارش را نادرست می دانند.
در کشورهای کوچک تر- از نامیبیا گرفته تا اوگاندا و سنگاپور و مالزی- موسسات و ایجنت های تجاری و مالی وجود دارند که برای کره شمالی کار می کنند. با این وجود نمی توان اعمال تحریم های بین المللی علیه کره شمالی را تلاشی بیهوده و بی نتیجه دانست. دستکم با توجه به این که پیش شرط و بحث مهم نمایندگان کره شمالی در گفتگوها با مقامات ایالات متحده برداشتن بخشی از تحریم ها بوده، می توان گفت که اگر چه این کشور راه هایی برای دور زدن تحریم ها دارد اما تحریم ها برای این کشور بسیار سخت و فلج کننده بوده است.
با این وجود تغییرات اخیر در دولت ترامپ و سیاست های او- از جمله کنار گذاشته شدن جان بولتون از سمت مشاور امنیت ملی دولت او با توجه به این که وی یکی از سختگیرانه ترین دیدگاه ها را نسبت به کره شمالی داشت- نوعی باز بودن سیاست- دستکم به شکل کوتاه مدت- نسبت به دور جدیدی از گفتگوها با مقامات ارشد کره شمالی را نشان می دهد.
- 11
- 2
