به گزارش خبرآنلاین، کارن الیوت هاوس روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر آمریکایی سابقه زیادی در بررسی مسائل استراتژیک داشته و سال‌ها در اندیشکده‌های آمریکایی کار کرده است. مدیریت در وال‌استریت ژورنال، برنده جایزه پولیتزر برای پوشش اخبار خاورمیانه، عضویت هیئت امنای شورای روابط خارجی آمریکا و دانشگاه بوستون و هیئت مدیره "مؤسسه رند" از سوابق اوست. وی هم‌چنین نویسنده کتاب «درباره عربستان سعودی: مردم، گذشته، دین، اشتباهات و آینده» نیز هست. الیوت هاوس در متنی که پیش روست به پشتوانه سال‌ها تجربه در امور عربستان سعودی، چالش‌های پیش روی این کشور را برشمرده است. وی در مقدمه گزارش خود می‌گوید:
«این گزارش بیشتر بر مبنای سفری یک ماهه به عربستان سعودی در ماه ژانویه و آخرین مطالعات و گفت وگوهای (محرمانه و غیرمحرمانه) من در طول چهار دهه گذشته با طیف وسیعی از شهروندان عربستان سعودی، وزرای دولت و اعضای ارشد خاندان سلطنتی آل‌سعود، به رشته تحریر درآمده است. قاعدتاً از آخرین سفر من به عربستان سعودی در سال گذشته، تغییرات زیادی به وقوع پیوسته است، از جمله انتصاب یکی از رهبران نسل جوان آل‌سعود با پتانسیل ایجاد تغییرات قابل توجه در سیاستهای داخلی و حتی بروز بیاعتمادی بیشتر میان عربستان سعودی و محافظ دیرینهاش ایالات‌متحده آمریکا.
او می نویسد: در این سفری که به عربستان داشتم، تعداد پرشماری از شاهزادگان ارشد سعودی میپرسیدند: «آیا آمریکا برای همیشه از رهبری خاورمیانه کناره‌گیری کرده است یا رئیسجمهور جدید ایالات‌متحده، رهبری سنتی آمریکا بر خاورمیانه را احیا خواهد کرد؟ مدتهاست که دفاع از نفت عربستان و دموکراسی اسرائیل، اصلی‌ترین منافع آمریکا در منطقه بودهاند و در این اولویتها نباید تغییری صورت گیرد. در گزارش پیش‌رو به بررسی تغییرات نسلی قابل توجه در خاندان سلطنتی آل‌سعود، چالش‌های داخلی پیش‌روی ثبات عربستان، تهدیدات منطقه‌ای متوجه پادشاهی سعودی و آینده روابط خدشهدار شده فعلیاش با محافظ سنتی این کشور یعنی آمریکا میپردازم».
گزارش الیوت‌هاوس به لحاظ برشمردن مشکلات عربستان سعودی حاوی نکات راهبردی قابل توجهی است. هاوس در انتهای این گزارش نتیجه می‌گیرد که پادشاهی عربستان سعودی با مجموعه‌ای از مشکلات و چالشها مواجه است:
۱. کاهش پایدار قیمت نفت که اقتصاد و قرارداد اجتماعی سعودیها با مردم عربستان را تهدید میکند.
۲. افزایش آشوب منطقه‌ای و توسعهطلبی ایران.
۳. روابط عمیقاً فرسایش‌یافته عربستان و ایالات‌متحده آمریکا در دولت اوباما و تردید درباره سیاستهای دولت بعدی.
۴. تغییر نسلی در خاندان سلطنتی حاکم که مملو از رقابت قدرت بین شاهزادگان مختلف است.
الیوت هاوس معتقد است مشکلات داخلی عربستان سعودی عمیق‌تر از مشکلات خارجی آن هستند و برای مثال در حالی‌که یافتن شغل برای نسل جدید جوانان بیکار سعودی در غیاب درآمدهای سرشار نفتی به مشکل بزرگ تبدیل شده است، بهترین کاری که رژیم سعودی در این‌باره میتواند انجام دهد این است که در چشم مردمان خود آشوب منطقه‌ای را به حدی بزرگ جلوه دهد که سعودیها ثبات نسبی این کشور تحت حکومت خاندان آل‌سعود را بهتر از هر چیز دیگری تلقی کنند.
گزارش حاوی این نتیجه‌گیری تلویحی نیز هست که کاهش سطح تنش در منطقه، امکان فرافکنی را از حکومت عربستان سلب کرده و آن‌را بیشتر رو در روی مسائل داخلی قرار خواهد داد. تنش‌های خارجی هم‌چنین موجد انسجام در ساختار خاندان سلطنتی نیز خواهد بود که در یکی از پرتنش‌ترین دوران‌های عمر خانواده سلطنتی قرار گرفته است.
گزارش کارن الیوت هاوس که از پشتوانه چند دهه فعالیت و شناخت عربستان سعودی و منطقه خاورمیانه برخوردار است، الزاماتی برای تفکر راهبردی درباره روابط ایران و عربستان نیز دارد و به همین دلیل توسط مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری ترجمه شده‌است.
- 13
- 4
