گاردین: نخستین رآکتور هسته‌ای عربستان در آستانه تکمیل است

به گزارش ایرنا به نقل از گاردین، این رآکتور در شهرک علم و فناوری ملک عبدالعزیز واقع در حومه شهر ریاض قرار دارد که اولین بار توسط رابرت کلی مدیر پیشین بخش بازرسی سازمان بین‌المللی انرژی اتمی شناسایی شد. وی آن را یک رآکتور کوچک تحقیقاتی ۳۰ کیلوواتی خوانده که فاصله زیادی تا تکمیل شدن ندارد. 

او که بیش از سه دهه در مجتمع تسلیحات اتمی آمریکا کارکرده، می‌گوید: به نظرم آن‌ها تا یک سال دیگر می‌توانند آن را تکمیل کنند، سقفی روی آن بکشند و برقش را وصل کنند.

کلی می‌گوید، هدف اصلی از ساخت این راکتور تحقیقاتی، آموزش متخصصان هسته‌ای خواهد بود، ضمن آنکه عبور از آستانه هسته‌ای به شمار می‌رود. عربستان پیش از تزریق سوخت به این رآکتور بایستی مجموعه‌ای از قوانین جامع و مشخص ازجمله پذیرش بازرسی‌های آژانس را انجام دهد تا اطمینان حاصل شود که مواد اتمی به سمت مقاصد نظامی منحرف نشود.

بر اساس این گزارش، این رآکتور توسط شرکت آرژانتینی به نام «اینوپ اس ای» ساخته ‌شده است.

«رافائل ماریانو گروسی» سفیر آرژانتین در سازمان بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید: راکتور عربستان باید حدوداً تا پایان سال عملیاتی شود. البته این مساله به چند عامل بستگی دارد. اینوپ مسئول طراحی این رآکتور است و تمام عملیات را هدایت می‌کند اما مهندسی داخلی توسط سعودی‌ها انجام می‌شود.

گاردین در ادامه گزارش افزود: این تصاویر که نخستین بار توسط بلومبرگ خبری شد، در حالی منتشر می‌شود که اختلافات میان کاخ سفید و کنگره پس ‌از آنکه وزارت انرژی آمریکا هفت مجوز برای انتقال اطلاعات حساس هسته‌ای به دولت عربستان صادر کرد، بالا گرفته است. 

مایک پمپئو وزیر امورخارجه و «ریک پری» وزیر انرژی آمریکا تاکنون به درخواست کنگره درباره جزئیات توافق صورت گرفته با عربستان پاسخ نداده‌اند. «کریستین سوینیسکی» رئیس کمیسیون مقررات اتمی آمریکا نیز سه‌شنبه گذشته در پاسخ دادن به سؤال کریس ون هولن سناتور دمکرات که پرسید آیا این نهاد درباره مجوزهای آمریکا به عربستان مورد مشورت قرار گرفته، سکوت کرد. 

به نوشته گاردین، رویارویی کنگره با انتقال محرمانه فناوری‌های حساس به عربستان سعودی به دنبال کشتار مردم یمن، نقض حقوق بشر و قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد عربستانی بالا گرفته است. 

در نشست هفته گذشته، «برد شرمن» سناتور دموکرات ایالت کالیفرنیا به وزیر امور خارجه آمریکا گفت: اگر نمی‌توانید به حکومتی با اره استخوان‌بر اعتماد کنید، نباید به آن‌ها سلاح اتمی بفروشید. 

وی تلاش‌های دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا و دامادش جراد کوشنر برای دور زدن کنگره و صدور هفت مجوز فروش فناوری هسته‌ای، بدون رعایت پروتکل‌های ایمنی و خطوط قرمز آمریکا را احمقانه خواند.

پیش‌تر مجلس نمایندگان آمریکا در گزارشی از تلاش مشاوران و مسؤولان ارشد دولت آمریکا برای فروش تجهیزات حساس هسته‌ای به عربستان سعودی خبر داده بود. 

رویترز هفته گذشته گزارش داد؛ وزیر انرژی آمریکا هفت مجوز به صورت محرمانه برای فروش فناوری هسته‌ای به عربستان و همکاری با این کشور در این زمینه صادر کرده است.

نمایندگان کنگره آمریکا نگرانند که بی‌توجهی کاخ سفید به تخطی احتمالی ریاض از تضمین‌ها و تعهدات امنیتی مرتبط با باز پردازش ضایعات هسته‌ای، بعدها به تهدیدی جدی علیه امنیت ملی آمریکا تبدیل شود.