مصطفی هاشمی طبا در روزنامه شرق نوشت:اینکه در چه زمینه‌هایی مدیریت مکانیکی یا داینامیکی به کار برده‌ایم معلوم نیست و چه خوب است که گروهی از مرکز پژوهش‌های مجلس مأمور شوند که اقدامات مدیریتی مسئولان در ۴۰ سال گذشته را رصد کنند که کدام‌یک مدیریت مکانیکی داشته‌اند و کدام‌یک مدیریت داینامیکی و اصولا در فرهنگ لغات مدیریتی تعریف این دو نوع مدیریت را استخراج و منتشر کنند.
بیان ایشان چنین است: «حکمرانی در عرصه اقتصاد باید مردمی‌سازی شود و دولت ایفاگر نقش تنظیم‌گری و مطالبه‌گری باشد. نباید به مدیریت دوران مکانیکی و داینامیکی بازگشت، زیرا امروزه تحول در مدیریت با روش سایبرنتیک، خودتنظیم‌گری بوده و معطوف به هدف حرکت می‌کند».
حتما مردم عادی موکل ایشان این بیان و عمق آن را می‌فهمند، زیرا بعید است که رئیس مجلسی که نمایندگی موکلان خود را عهده‌دار است بیاناتی داشته باشد که موکلان از آن دریافتی نداشته باشند، اما چون حقیر به ایشان رأی نداده، از درک مفهوم سخنان بیان‌شده خود را عاجز می‌بیند، اما احتمالا موکلان و ایشان به نوعی ارتباط شبیه تله‌پاتی مجهز هستند.
البته از قدیم رسم چنین بوده که برخی سخنرانان سنتی و روشنفکران غرب‌زده و تحصیل‌کرده متجدد از اصطلاحات مختلف عربی و ریشه لاتین در سخنان خود استفاده می‌کرده‌اند تا حد تحصیل و توانانی خود را به رخ مستمعان بکشند و در برابر این تذکر که معانی این اصطلاحات برای مردم روشن نیست می‌گفتند که این مسئله آنان است و نه من، آنان باید به مراتب فضل و کمال خود بیفزایند.
بیانات رئیس مجلس نه فقط جنبه بیان و استماع دارد که با توجه به تصویب لوایح در مجلس و شأن قانون‌گذاری به‌خصوص در آستانه بررسی و تصویب لایحه برنامه هفتم توسعه، جنبه عملیاتی و قانون‌گذاری آن بسیار مهم است، بگذریم از تخلف به خاطر بیان واژه‌های فرنگی که آن باید توسط دکتر غلامعلی حدادعادل ریاست فرهنگستان زبان و ادب فارسی مورد تعریض قرار گیرد.
اینکه در چه زمینه‌هایی مدیریت مکانیکی یا داینامیکی به کار برده‌ایم معلوم نیست و چه خوب است که گروهی از مرکز پژوهش‌های مجلس مأمور شوند که اقدامات مدیریتی مسئولان در ۴۰ سال گذشته را رصد کنند که کدام‌یک مدیریت مکانیکی داشته‌اند و کدام‌یک مدیریت داینامیکی و اصولا در فرهنگ لغات مدیریتی تعریف این دو نوع مدیریت را استخراج و منتشر کنند. البته حقیر هرچه به کتاب‌های مدیریتی مراجعه کردم چنین واژه‌هایی نیافتم، ولی شاید در اسناد قدیمی دانشکده مدیریت بهره‌مند از هاروارد که بعدا به دانشگاه امام صادق (ع) تبدیل شده چنین مفاهیمی همراه تعریف آن‌ها و نحوه به‌کاربردن آن‌ها وجود داشته باشد. البته هرچند علم سایبرنتیک عمر اندکی بیشتر از آن دانشکده دارد، ولی بعید است تعریفی برای مدیریت سایبرنتیکی حتی در آن اسناد یافت شود و شاید بالعکس در اسناد قدیم و جدید بتوان از مدیریت سایبرنتیکی و شاید کوانتومی آثاری پیدا کرد.
البته خدای ناکرده نمی‌خواهم قیاس کنم، حتما نفهمیدن کسب‌وکار امثال حقیر است. ما نه می‌فهمیم و نه جرئت جسارت داریم بلکه بسیار امیدواریم که در جریان تصویب برنامه هفتم توسعه جزء جزء آن از موهبت سایبرنتیکی برخوردار شود و با این روش مدرن و شاید پست‌مدرن مسائل اصلی کشور مانند ناترازی آب، انرژی، اسراف در همه شئون، نشست زمین، درگیری با همسایگان زیاده‌خواه یا ارتجاعی کشور، آب‌وهوای آلوده، آسیب‌پذیری در مقابل حوادث طبیعی مانند زلزله و تلفات جاده‌ای کشور سر و سامان بگیرد.
البته بی‌مناسبت نیست در راستای عمومی‌کردن این مفاهیم و روشن‌کردن آن برای افراد بی‌دانش و کندذهن، چون این نویسنده تعدادی سمینار و گردهمایی گذاشته شود و نیز به‌صورت عمومی برای نمایندگان محترم مجلس که احتمالا برخلاف معاهده برجام که در ۲۰ دقیقه تصویب شد، باید وقت موسعی برای برنامه پنج‌ساله هفتم صرف کنند و بگذارند تا برنامه پنج‌ساله هفتم به‌قول معروف «شسته و رفته» با الهامات سایبرنتیکی تصویب و گره مشکل مردم و کشور گشوده شود. مشروط بر اینکه بیش از این، از این اصطلاحات و مشابه آن مانند اکسپرسیونیسم، دادائیسم، سانترالیسم، نچرالیسم، رادیکالیسم، کریتیسیسم و دیگر واژه‌های فرنگی و عربی مشابه آن استفاده نکنند، چون فرصت مراجعه به فرهنگ و گوگل برای دیدن معنی و درک آن برای نمایندگان مجلس و امثال ما و عموم مردم فراهم نیست و ما را راحت بگذارند.
البته اگر هم استفاده کنند ما را بر آن چاره‌ای نیست، اما در همان حال حداقل به یاد لاله‌های متضرع باشند، نخل‌های شهید، درختان قطع‌شده جنگل‌ها، کودکان کار، کودکان زباله‌گرد، لاله‌های مهاجر به سرزمین‌های دوردست، شاید مدیریت سایبرنتیکی گره از کار این لاله‌های متضرع بگشاید.
البته اینکه اسلام در این خصوص چه می‌گوید و آیا از نظر اسلامی مکانیکی، داینامیکی و سایبرنتیکی چه مفهومی دارد و چه احکامی بر آن جاری است بر عهده فق‌ها و متکلمان است، به‌شرط آنکه به قول مرحوم عسکراولادی سعی نکنند این واژه‌ها را اسلام‌مالی کنند.
- 15
- 2
