سازمان سیا
سازمان اطلاعات برون مرزی غیرنظامی دولت آمریکا به سازمان اطلاعات مرکزی( Central Intelligence Agency)، معروف است. وظیفه ی این سازمان، جمع آوری، تجزیه تحلیل و پردازش اطلاعات امنیت ملی عمدتا با استفاده از اطلاعات گرداوری شده توسط افراد از سراسر جهان است. سازمان سیا بعنوان یکی از اعضای اصلی جامعه اطلاعات آمریکا، پاسخگوی اداره اطلاعات ملی است و بر روی تأمین اطلاعات برای رئیس جمهور و کابینه اش در درجه اول متمرکز است. مرکز سازمان سیا که بعنوان بخشی از جامعه اطلاعاتی آمریکا محسوب می شود در ایالت ویرجینیا قرار دارد.
تصور افکار عمومی از سازمان سیا، یک دستگاه مقتدر اطلاعاتی با اختیارات و منابع بی پایان میباشد که تمام نقاط دنیا را میتواند مورد پایش و مراقبت قرار دهد و تمام مشکلات آمریکا را با حربه جاسوسی و ضربه هوشمندانه حل کند؛ تصویری که شاید بیش از همه خود این نهاد آمریکایی مخالف آن باشد، به دلیل آن که « سیا» در واقعیت با انبوهی از اتهامات مختلف دست به گریبان است که در تمام دنیا و حتی جامعه خود آمریکا کارمندان این سازمان را با دستانی آلوده به خون و تزویز نمایش دهد.
تاریخچه سازمان سیا
سازمان سیا نهادیست که مرکز آن در ایالت ویرجینیا میباشد و در سال ۱۹۴۷ طبق لایحه امنیت ملی با مشارکت سرویس اطلاعات مخفی ملکه یا همان ام. آی.۶ و بازآرایی سلف قبلی آن یعنی« دفتر خدمات راهبردی» تشکیل شد. این سازمان جایگزین دفتر خدمات استراتژیک شد که به منظور هماهنگ کردن فعالیت های جاسوسی میان شاخه های مختلف ارتش آمریکا طی دوران جنگ جهانی دوم تشکیل شده بود. این سازمان در ابتدا وظایف حقوقی و پلیسی نداشت، ولی وظایف این سازمان یکسال پس از تأسیس، توسعه یافت و اهداف خرابکارانه، ضد خرابکارانه، تخریبی و تخلیه ای دارد.
فعالیت های سازمان سیا
فعالیت سازمان سیا بر حوزه برون مرزی متمرکز است و به جمع آوری اطلاعات بطور محدود از داخل می پردازد. همینطور وظیفه اعمال قانون را برخلاف اف بی آی برعهده ندارد. با آنکه سیا تنها نهاد اطلاعاتی آمریکا نیست که توسط اشخاص مسئولیت گردآوری اطلاعات را برعهده دارد، این سازمان نیز مأموریت مدیریت ملی هماهنگ سازی و رفع تعارض اطلاعات گرداوری شده به وسیله اشخاص در جامعه اطلاعاتی آمریکا را دارد. گردهم آوری و تحلیل اطلاعات درباره دولت های خارجی، شرکت ها و افراد جهت ارائه مشاوره به سیاستگذاران دولتی از مهم ترین وظایف سازمان سیا به شمار می رود.
تفاوت فعالیت های سازمان سیا با اف بی آی
سازمان سیا بر خلاف اف بی آی، تنها سازمان اطلاعاتی آمریکا است که مجاز به عملیات مخفی برون مرزی از سوی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا است، مگر در مواردی که سازمان دیگری توسط رئیس جمهور مناسبتر تشخیص داده شود.
بخش های اصلی سازمان سیا
سازمان سیا شامل یک اداره اجرایی و پنج اداره اصلی میباشد که در ادامه آن ها را شرج می دهیم:
* اداره نوآوری های دیجیتال
* اداره تحلیل
* اداره عملیات یا خدمات ملی مخفی
* اداره پشتیبانی
* اداره علم و فناوری
مراکزی در سازمان سیا وجود دارد که از جمله ی آن می توان به مرکز ضدتروریسم سیا که نام مرکز عملیاتی مبارزه با تروریسم سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و یکی از کلیدی ترین قسمت های سازمان سیا است، اشاره کرد.
برخی از اقدامات متعدد سازمان سیا
- نقش سازمان سیا در کودتای ۲۸ مرداد:
یک نمونه از عملکردهای سازمان سیا در ایران، کودتای ۲۸ مرداد است. بر خلاف رویهٔ سازمان سیا اسناد مربوط به این کودتا در انتشار اسناد تاریخی، انتشار نیافته است. بعضی از محققان معتقدند که بخش اعظم مدارک مربوط به کودتای ۲۸ مرداد، به بهانهٔ فقدان قفسهٔ کافی برای نگهداری آنها ، نابود شده اند. سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، در ارتباط با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اسناد تازه ای را منتشر کرد که نشانگر اینست که دولت آمریکا قصد داشت در صورتی که کودتا علیه دولت دکتر محمد مصدق شکست بخورد، یک جنگ چریکی دامنه دار در ایران به راه بیندازد.
- نقش سازمان سیا در تصمیم گیری های سردبیر:
غالبا در تصمیم گیری سردبیر، سازمان سیا وساطت می کند. به عنوان مثال، زمانی که سازمان سیا در سال ۱۹۵۴ برای سرنگونی رژیم آربنز در گواتمالا دست به اقدام زد، آلن و جان فوستر دولز، وزیر خارجه دولت آیزنهاور و رییس سیا به ترتیب از ناشر نیویورک تایمز که آرتور هایس سولزبرگر نام دارد تقاضا دارند تا گزارشگر خود سیدنی گروسان را از گواتمالا به مکزیکو سی تی انتقال دهند. بر اساس اینکه ممکن است در مکزیکو سی تی بعضی از تبعات این انقلاب احساس شود سولزبرگر، گروسان را به این شهر انتقال می دهد.
- سازمان سیا و تلاش برای ترور کاسترو:
تلاش برای ترور فیدل کاسترو رهبر کوبا از مهم ترین تلاش های سازمان سیا برای ترور افراد و چهره های مخالف سیاست های آمریکا به شمار می رفت. این سازمان با کمک مافیا بارها کوشید تا میوه و غذای مورد استفاده رهبر کوبا را مسموم کند. چه بسا سازمان سیا در این راه کوشید تا لباس شنای کاسترو را نیز آغشته به مواد سمی کند. از دیگر راههای مورد استفاده سازمان سیا برای از میان برداشتن فیدل کاسترو شامل استفاده از سیگار انفجاری، خودکار سمی و یا حتی صدف دریایی انفجاری بوده است. در سال ۱۹۶۱ سازمان سیا در اقدامی جداگانه تلاش کرد تا در کوبا موجبات سرنگونی حکومت فیدل کاسترو را فراهم آورد.
- آموزش خبرنگاری به ماموران سازمان سیا:
سازمان سیا نسبت به اجرای« برنامه آموزشی رسمی» در دهه ۱۹۵۰ برای آموزش مامورانش جهت فعالیت در حوزه خبرنگاری اقدام کرد. به افسران اطلاعاتی همانند خبرنگاران آموزش داده می شد تا سر و صدای زیادی برپا کنند و سپس در سازمان های مهم خبری با کمک مدیران قرار می گرفتند.
- ارتقا عملکرد سازمان سیا:
سازمان سیا تصویر عمومی دلخواهی از تاریخچه و عملکرد خود را با تجویز تولید فیلم های هالیوودی مانند آرگو و سی دقیقه بعد از نیمه شب، بطور فعالانه بوجود می آورد و آنرا ارتقا می دهد.
گردآوری: بخش سیاست سرپوش
- 17
- 3