نوروز ملی در قاب علم نجوم/ رصد ستاره های سهیل و خوشه پروین

خسرو جعفری زاده در خصوص نوروز ایرانی از دیدگاه اخترشناسی با بیان اینکه تقویم ایرانی یکی از  کامل ترین و قدیمی ترین تقویم های ثبت شده است، گفت: حرکات ظاهری و واقعی خورشید برای تدوین تقویم ملی در نظر گرفته می شود؛ زیرا خورشید در این روزها  به نقطه ای خاص در آسمان می رسد، و در بعد مداری صفر درجه و صفر ساعت قرار می گیرد؛ یعنی خورشید در جایی است که دقیقا بر استوای زمین عمود می تابد.

به گفته این کارشناس نجوم، در روز اول فروردین خورشید روی زمین عمود می تابد  به همین دلیل طول شب و روز با هم برابر می شود.

جعفری زاده خاطر نشان کرد: براساس محاسبات انجام شده، تحویل سال در ساعت ۱۳ و ۵۸ دقیقه و ۴۰ ثانیه است و در روز سی ام اسفند ماه تحویل سال رخ می دهد. دوره گردش زمین به دور خورشید برابر با ۳۶۵.۲۵ روز است که هر ۴ سال یک روز به سال اضافه می شود و سال، کبیسه می شود.

وی با بیان اینکه نقطه اعتدال بهاری در روز ۳۰ اسفند ماه ۱۳۹۵ است، بیان داشت: در اعتدال بهاری خورشید و لحظه تحویل سال نو، خورشید در میل مداری صفر درجه و بعد صفر ساعت آسمان قرار می گیرد. نقطه اعتدال بهاری شروع سال و عید نوروز است و از قدیم هم بوده و این نشان از دقت تقویم ایرانی دارد.

رویدادهای مهم شب اول سال جدید

جعفری زاده با بیان اینکه در شب نوروز، یکم فروردین ( شامگاه روز ۳۰ اسفند ۱۳۹۵ تا صبحگاه روز ۱ فروردین ۱۳۹۶ )، بعد ازغروب خورشید اولین سیاره ای که می توان در آسمان دید، سیاره  زهره و عطارد در بالای افق غربی ( محل غروب خورشید ) است، گفت: ۳۰ دقیقه پس از غروب خورشید، سیاره زهره به مانند ستاره ای بسیار نورانی در بالای افق غربی دیده می شود و کمی بالاتر از آن سیاره عطارد قرار دارد. سیاره زهره از قدر ۴.۴- و سیاره مریخ از قدر ۱.۴ است.

تصویر آسمان در شب اول فروردین سال ۹۶

مدیر انجمن نجوم اهواز افزود: همچنین بالاتر از سیاره مریخ، خوشه پروین یا هفت خواهران قابل مشاهده است که با چشم مسلح به خوبی دیده می شود؛  اما رصد این خوشه زیبا با تلسکوپ می تواند بسیار جذاب باشد. خوشه پروین از دسته خوشه های ستاره ای باز است که حداقل ۴۰۰ ستاره در آن قراردارد.

این کارشناس نجوم عنوان کرد: دقیقا در نصف النهار در افق نیمه جنوبی یک ستاره خیلی پرنور در افق جنوبی وجود دارد ستاره شباهنگ، صورت فلکی  جبار با ستاره کمربند معروفش قابل دیدن است.

به گفته وی، نصف النهار آسمان، آسمان بالای سر ما به صورت کروی شکل است. این کره را اگر به دو نیم تقسیم کنیم به دو نیم کره تقسیم می شود. این خط از ستاره قطبی شمال تا مکان قطبی جنوب است.

وی با اشاره به مشاهده سایر ستاره ها در این شب خاطر نشان کرد: می توان درعرض های مرکزی و جنوبی ایران ستاره سهیل را مشاهده کرد. این ستاره از قدر منفی  ۰.۵ در لبه افق دیده می شود.  ستاره سهیل یک ساعت بعد از غروب خورشید دیده می شود.

وی افزود: از سوی دیگر در همین شب، صورت فلکی شیر با ستاره معروف قلب الاسد ( قلب شیر ) در بالای افق شرقی دیده می شود. سیاره مشتری تقریبا در ساعت ۱۹ و ۴۰ دقیقه از افق شرقی طلوع می کند که در نزدیکی ستاره سماک اعزل قرار دارد.

سیاره مشتری و ۴ قمر گالیله ای در شب اول فروردین

جعفری زاده تاکید داشت: همچنین صورت فلکی عقرب در نیمه شب ۱۲ شب روز یکم  با ستاره قرمز رنگ قلب عقرب طلوع می کند و بعد از آن در ساعت یک بامداد روز ۱ فروردین ۱۳۹۶ سیاره زحل به مانند ستاره ای زرد رنگ از افق شرقی طلوع می کند.دیدن حلقه‌های این سیاره با ابزار رصدی مانند تلسکوپ بسیار جذاب است.

تصویر رصد سیاره زحل

وی افزود: روز یکم فروردین ۹۶ در ساعت ۲ بامداد، ماه با فاز ۳۷.۷ درصد طلوع می کند و به صورت نیمه دیده می شود.