تهدید جدی برای سلامت زنان

به گزارش ایرنا، زنان در حدود ۲۰ درصد از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون فرد سیگاری در سراسر جهان را تشکیل می دهند که این آمار همچنان رو به افزایش است و از سوی دیگر شیوع رو به رشد استعمال دخانیات در بین دختران معضل مهمی به شمار می رود.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی سال ۲۰۱۰ با عنوان ' زنان و سلامت '، اعلام شد چراکه آمار تبلیغات مواد دخانی برای هدف قرار دادن دختران، رو به افزایش است و در این میان آمار ۱۵۱ کشور مختلف نیز نشان می دهد که حدود هفت درصد دختران نوجوان سیگار مصرف می کنند، در حالی که شمار پسران نوجوان سیگاری در این کشورها ۱۲درصد و حتی در برخی کشورها تعداد دختران و پسران سیگاری برابر است.

اما در ایران بر اساس آخرین آمار ارائه شده در سال ۸۸، که به بررسی عوامل خطر بیماری های غیرواگیر پرداخته شد،۸۲.۱۰ درصد جمعیت ۶۴-۱۵ سال (شامل ۳۹/۲۰ درصد مردان و ۰۲/۱ درصد زنان) مصرف کننده سیگار به طور روزانه هستند.

میانگین تعداد نخ سیگار مصرفی روزانه افراد سیگاری ۲۹/۱۳ نخ برای مردان و ۹۱/۱۲ نخ در زنان و به طور میانگین ۱۰/۱۳ نخ در روز است و به عبارت دیگر، می توان گفت، خانم های مصرف کننده روزانه مواد دخانی در کل کشور ما زیاد نیستند اما نگرانی هایی در این خصوص وجود دارد.

مدیر گروه بهداشت محیط استان زنجان در ارتباط می گوید: نتایج مطالعات اخیر کشور در گروه های سنی و جنسی، به ویژه در مناطق شهری، موید آن است که در بین نوجوانان، قلیان شایعترین نوع ماده دخانی مورد مصرف است.

جمال ناصحی می افزاید: مصرف قلیان به دلیل زمینه فرهنگی دیرینه در منطقه مدیترانه شرقی و به ویژه ایران پذیرفته شده اما طی سالهای اخیر و با ورود تنباکوی میوه­ای، الگوی سنتی مصرف آن تغییر کرده است.

وی یادآوری می کند: در گذشته، قلیان بیشتر در مناطق جنوبی کشور و در میان بانوان سالخورده خانواده و در منزل مورد استفاده قرار می گرفت، در حالی که اکنون الگوی مصرف در سراسر کشور و به ویژه در میان جوانان و درسفره خانه­های سنتی و مکانهای مشابه در سطح کشور و این استان نیز بیش از گذشته شایع شده است.

ناصحی می افزاید: در مورد قلیان چند تصور غلط و اشتباه رایج در جامعه وجود دارد و در این میان زنان با آگاهی از آن می توانند باورهای خود را تصحیح کنند و اینکه گفته می شود، عبور دود قلیان از داخل آب موجب کاهش سموم دود می شود، واقعیت ندارد و تنها نقش آب، کاهش دمای دود و افزایش رطوبت آن و در نتیجه قابل تحمل کردن استنشاق آن برای فرد مصرف کننده بوده و برخلاف بسیاری از عقاید و باورهای سنتی، دود منتشره از قلیان حاوی مقادیر بی شماری مواد سمی است.

وی اظهار می کند: اشتباه دوم رایج اینکه تصور می شود، قلیان اعتیادآور نیست، در حالی که دود هر نوع محصول توتون از جمله توتون مورد مصرف در قلیان حاوی نیکوتین است که یک ماده اعتیادآور است و چندبار مصرف آن موجب اعتیاد به نیکوتین می شود.

مدیر گروه بهداشت محیط استان زنجان ادامه می دهد: اشتباه سوم اینکه می گویند، مصرف قلیان کم خطرتر از سیگار است، در حالی که مصرف قلیان در مقایسه با سیگار دود بسیار زیادتری را وارد ریه­های فرد می کند.

وی بیان می کند: افراد سیگاری که به طور متوسط ۱۲-۸ نخ سیگار در روز مصرف می کنند، به طور متوسط، با ۷۵-۴۰ پک به مدت پنج تا هفت دقیقه حدود نیم لیتر دود استنشاق می کنند، در حالی که مصرف کننده قلیان در هر وعده مصرف که به طور متوسط ۸۰-۲۰ دقیقه طول می کشد، حدود ۲۰۰-۵۰ پک می زند و هر پک به طور متوسط حاوی ۱۵/۰ تا یک لیتر دود است؛ یعنی هر وعده مصرف قلیان به طور متوسط معادل کشیدن ۴۰ تا ۸۰ و گاهی ۱۰۰ نخ سیگار است.

ناصحی خطرنشان می کند: از دیگر عوارض قلیان که در سیگار دیده نمی شود، افزایش احتمال انتقال بیماری های واگیردار و مسری، نظیر تبخال و هپاتیت و سل، است که به دلیل استفاده اشتراکی آن دیده می شود و حتی در صورت عوض کردن سر لوله قلیان، مواد باقی مانده در شلنگ آن می تواند عامل انتقال این بیماری ها باشد.

وی یادآوری می کند: نکته دیگر، احتمال آلوده بودن توتون و تنباکوی مورد استفاده در قلیان به انواع قارچها و میکروبها بوده و تنباکوی مورد استفاده در قلیان اغلب کیفیت مناسبی نداشته و با کمی اسانس قابل عرضه می شود.

مدیر گروه بهداشت محیط استان زنجان می گوید: اشتباه رایج دیگر اینکه اغلب تصور می کنند، مصرف قلیان فقط برای فرد مصرف کننده خطرناک است،درحالی که استنشاق تحمیلی دود دخانیات شامل مصرف قلیان هم می شود. 

وی ابراز می کند: یک ساعت در معرض دود قلیان دیگران بودن، معادل مصرف ۶ تا ۸ نخ سیگار است و به اشتباه، نگاه برخی خانواده ها به قلیان، نوعی تفریح و تفنن است و این امر موجب می­گردد تا از سویی استعمال قلیان توسط نوجوانان و جوانان و حتی در مواردی کودکان در حضور والدین و حتی به تشویق والدین برای ایجاد صمیمیت بین اعضای خانواده، انجام شود.

ناصحی می افزاید: در این میان والدین ناآگاهانه زمینه اعتیاد فرزندان خود به نیکوتین و در نهایت مواد دخانی را فراهم می کنند و از سویی دیگر، قبح استعمال دخانیات توسط زنان در جمع را از بین برده و موجب شروع اعتیاد به نیکوتین در میان زنان کشور و افزایش استعمال مواد دخانی در میان آنان شده است.

وی خاطرنشان می کند: با توجه به نقش زنان در مدیریت خانواده و تاثیرگذاری آنها به عنوان الگوی رفتاری نوجوانان و جوانان، زنان می توانند با افزایش آگاهی خود و فرزندان و اعضای خانواده در خصوص مضرات استعمال دخانیات، مانع ترویج مصرف این ماده شوند.

 دوستان عاملی مهم در گرایش به مصرف قلیان

یک روانشناس بالینی نیز با اشاره به اینکه اغلب افراد تحت تاثیر دوستان خود به کارهای مختلفی گرایش می یابند، ادامه می دهد: این افراد در جمع دوستان و به دلیل نداشتن شخصیت پخته به استعمال سیگار و یا مصرف قلیان روی می آورند.

علیرضا کاظم لو می افزاید: بر این اساس این افراد بخاطر مدگرایی، احساس بزرگ بینی و همرنگ جماعت شدن اقدامات خود را توجیه می کنند و این در صورتی است که یک فرد بالغ وقتی به شخصیت پخته تری رسیده باشد در عمل چنین کاری را انجام نمی دهد.

وی بیان می کند: بررسی ها نیز نشان می دهد طی سال های گذشته مصرف انواع دخانیات و حتی قلیان در بین زنان افزایش یافته و می توان گفت، این امر به دلیل مدگرایی و نوعی با کلاس جلوه دادن خود انجام می گیرد.

این روانشناس بالینی می افزاید: متاسفانه در برخی اوقات و در سریال های تلویزیون استعمال دخانیات با حالتی خاص به مخاطب نشان داده می شود و این موضوع می تواند بازتاب منفی در مخاطب داشته باشد.

کاظم لو خاطرنشان می کند: این در حالی است که در کشورهای پیشرفته آموزش مهارت های زندگی از همان دوران کودکی ارائه می شود و این مهم می تواند فرد را در بزرگسالی و در برابر آسیب های اجتماعی محافظت کنند