وكيل شدن فقط با ليسانس فاجعه بار است

در ميزگرد كانون وكلاي دادكستري مطرح شدوكيل شدن فقط با ليسانس فاجعه بار است نمايندگان طرح را نخوانده امضا نكنند!

برخی از اعضای کانون وکلای دادگستری مرکز میزگردی ترتیب داده بودند تا درباره طرح جدید مجلس برای تغییر در نحوه پذیرش وکیل در جامعه، نقد صورت گیرد. طرح جدید با عنوان طرح جامع وکالت می‌گوید ورود به حرفه وکالت با استفاده از معدل صورت گیرد و دیگر ظرفیت محدود در هر کانون برای پذیرفته‌شدگان در نظر گرفته نشود، بلکه هر کسی که آزمون داد و معدل خاصی را کسب کرد، وارد این حرفه شود. همچنین به برخی افراد از جمله استادان دانشگاه و صاحبان مدرک تخصصی دکتری حقوق، پروانه بدون آزمون داده شود. اعضای کانون وکلای دادگستری مرکز به این طرح معترضند. سعید دهقان، طناز کلاهچیان، حسن کیا و احمدرضا اسعدی‌نژاد وکلایی بودند که در نشست نقد این طرح حضور داشتند. آنها در نقد طرح جدید برای تغییر در قوانین مربوط به وکالت دادگستری می‌گویند: این قانون باعث رانت برای برخی مشاغل می‌شود، مشکل اشتغال و درآمد جوانان فارغ‌التحصیل حقوق را حل نمی‌کند و در نهایت باعث تضعیف حقوق دفاعی مردم و متهمان می‌شود.

نمایندگان، طرح را نخوانده امضا می‌کنند

سعید دهقان یکی از وکلایی بود که درباره لزوم نقد طرح مجلس سخن گفت. او با بیان اینکه بحث در اتحاد وکلا برای منافع خودشان یا حتی تضمین حق دفاع طرف‌های دعوا نیست، گفت: بلکه اتحاد بین وکیل و موکل برای تضمین حق دفاع موضوع صحبت ما است. ما در وکالت شغل نداریم، بلکه با پدیده «حرفه» افرادی مواجه هستیم که وظیفه دارند حق دفاع را تضمین کنند. لذا در این‌باره می‌گوییم باید طرح تغییر در قوانین وکالت (طرح جامع وکالت) مورد نقد قرار گیرد. ما مفروض داریم قانونگذار حکیم و عالم است.

آیا ما نباید شک کنیم قانونگذار در زمان تدوین لایحه و طرح، متوجه جایگاه خود نیست؟ قوانین ما اغلب توسط قانونگذارانی وضع می‌شود که می‌گویند قانون نباید تابع مصالح اجتماعی شود، بلکه مصالح اجتماعی باید تابع قانون باشد. وی گفت: ما به مردم عادی می‌گوییم یک مبایعه‌نامه عادی را نخوانده امضا نکنید ولی ۸۰ نماینده این طرح را امضا کردند. حداقل ۲ نفر از نمایندگان را سئوال کردیم و گفتند ما طرح را نخوانده امضا کردیم و از ما عذرخواهی کردند. وقتی نماینده مجلس در مقام قانونگذار چنین خبطی می کند، نه‌تنها ۸۰‌هزار وکیل بلکه ۳۰‌میلیون مردمی که در دادگستری ۱۵‌میلیون پرونده دارند، دچار گرفتاری می‌شوند. با تصویب طرح جدید وکالت، به‌سادگی هرچه تمام‌تر ما حق دفاع را به مسلخ می‌بریم. من نماینده واقعی مردم اگر هستم، با این طرح غلط چه آسیبی به مصالح مردم می‌زنیم؟

طرح مجلس لطمه به حقوق ملت است؟

حسن کیا وکیل دیگری بود که معتقد است طرح جدید تغییر قوانین وکالت، به حقوق ملت لطمه می‌زند و عده‌ای به‌صورت سازماندهی‌شده از این طرح حمایت می‌کنند. او گفت: این طرح می‌گوید هر کسی لیسانس حقوق دارد بیاید پروانه وکالت بگیرد و کار کند. ما می‌گوییم حق دفاع مردم با این وضع به خطر می‌افتد چون آن فرد تخصص کافی ندارد و این باعث می‌شود حق دفاعی مردم که در فصل سوم قانون اساسی تصریح شده است به خطر بیفتد. مجلس شورای اسلامی نباید قانونی را تصویب کند که به قانون اساسی تعرض کند. وجود وکیل مستقل، تضمین حق دفاع است. تمام افرادی که در دادگستری با آن مواجه می‌شویم، فقط متهم ما یک نفر را دارد که به او کمک می‌کند، آن هم وکیل است.

کیا در ادامه سخنانش گفت: متاسفانه در مجلس، روندی دارد پیش می‌رود که برخی نمایندگان به‌دنبال منافع برای خود هستند. آنها می‌گویند تعداد زیادی دانشجوی حقوق داریم و کانون وکلا انحصار ایجاد کرده است. جواب ما این است: مگر شما مرکز مشاوران نداشتید؟ فراخوان بدهید امسال یک‌میلیون نفر مشاور دادگستری می‌گیریم. چرا از انحصار در قضاوت و سردفتری حرف نمی‌زنیم؟ ما چرا فقط به کانون وکلا توجه داریم؟ این طرح یک برنامه سازماندهی‌شده برای لطمه به حق دفاع ملت است.

۱۷‌میلیون پرونده داریم، ۸۰‌هزار وکیل!

طناز کلاهچیان، وکیل دیگری بود که با اشاره به اینکه ۶۰۰‌هزار نفر فارغ‌التحصیل حقوق در کشور وجود دارد، گفت: نمایندگان می‌گویند ما دنبال اشتغالزایی هستیم. اگر قرار است این ۶۰۰‌هزار نفر وارد حرفه وکالت شوند، امکان‌پذیر نخواهد بود. اشتغالزایی می‌تواند در چهار گروه شاغل شد: قضاوت، کارشناسان حقوقی سازمان‌ها، سردفتری و وکالت. درباره سردفتری باید گفت ۱۰ سال است از سال ۸۷ تا ۹۷ کانون سردفتران هیچ‌پذیرش جدیدی نداشت و در سال گذشته هم برای ۱۰‌هزار نفر پذیرش گرفتند. طبق قانون ما باید برای هر ۱۵ تا ۲۰‌هزار نفر یک دفتر اسناد رسمی داشته باشیم ولی ما فقط ۷۳۰۰ دفتر اسناد رسمی داریم.

کلاهچیان در ادامه سخنانش توضیح داد: شغل دیگر برای ۶۰۰‌هزار فارغ‌التحصیل حقوق، مسند قضاوت است که تا سال ۹۶ حدود ۱۱‌هزار قاضی داشتیم و سال ۹۷ هم ۳۱۰۰ نفر قاضی اضافه شده‌اند که حدود ۱۴‌هزار قاضی تاکنون در کشور شاغل هستند. قوه قضائیه می‌گوید بیش از ۱۷‌میلیون پرونده در کشور ثبت شده است و طبعا این تعداد قاضی نمی‌توانند به این پرونده‌ها رسیدگی کنند که طبعا اگر پذیرش قاضی افزایش یابد، تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان می‌توانند وارد این شغل شوند. طبق ماده ۸ قانون استقلال کانون وکلا می‌گوید قضات و نمایندگان مجلس بدون آزمون می‌توانند وارد وکالت شوند.

تاکنون ۴۰۸۶ قاضی از این طریق وارد حرفه وکالت شده‌اند. شغل دیگر، کارشناسی حقوقی ادارات و سازمان‌ها است. هر اداره، حدود ۵ نفر کارشناس حقوقی دارد و می‌بینیم ادارات و سازمان‌ها هم بحث وکالت خود را به وکلای دادگستری خارج از دولت می‌دهند. او با اشاره به اینکه فرهنگ داشتن وکیل در کشور نهادینه نشده است، گفت: ۱۰ تا ۱۵‌درصد پرونده‌ها با وکیل پیش می‌رود و ۹۰ تا ۸۵‌درصد پرونده‌ها بدون حضور وکیل پیش می‌رود. برخی می‌گویند چون ۹۰‌درصد پرونده‌ها وکیل ندارد، عده‌ای می‌گویند کمبود وکیل داریم. واقعیت این است که ۹۰‌درصد وکلای ما پول زندگی عادی ندارند. ۲ یا ۳‌درصد وکلا درآمد کلان دارند که اگر فساد دارند قطعا باید با آنها برخورد شود.

اکثریت وکلای ما فقیرند!

حسن کیا، درباره فقر در زندگی اکثریت وکلای دادگستری هم توضیح داد و گفت: ۹۰‌درصد وکلای ما با بدبختی زندگی می‌کنند. ۲۵‌درصد وکلای ما نتوانسته‌اند امسال پروانه‌شان را تمدید کنند، چون پول نداشتند یعنی ۱۰‌میلیون تومان نداشتند بدهند. سود اصلی را کسی می‌گیرد که بدون آزمون پروانه گرفته‌اند و تعادل پرونده‌ها را به هم می‌زند. او در ادامه افزود: چرا درباره قضاوت یا سردفتری قانون را عوض نمی‌کنند؟ کانون وکلا هر سال نیرو جذب می‌کند. تخریب کانون وکلا یعنی تخریب تمام زیرساخت‌ها. ما می‌خواهیم استقلال کانون وکلا را بگیریم. واقعیت این است که ۹۰‌درصد وکلای ما پول زندگی عادی ندارند. ۲ یا ۳‌درصد وکلا درآمد کلان دارند که اگر فساد دارند قطعا باید با آنها برخورد شود.

طرح مجلس رانت ایجاد می‌کند

سعید دهقان درباره ایراد دیگری که وکلا به طرح جدید مجلس دارند، از رانتی‌بودن آن سخن گفت و توضیح داد: به‌نظر می‌رسد این طرح جدید می‌خواهد رانتی به برخی از افراد بدهد. اصلا بگیریم این طرح می‌خواهد اشتغالزایی کند، حقوقدان بیکار می‌شود وکیل بیکار. به‌نظر می‌رسد نمایندگان طراح، دغدغه اشتغال ندارند بلکه می‌خواهند برای برخی رانت ایجاد کنند. من اگر جای قوه قضائیه بودم، دغدغه بیشتری داشتم وکیل خوب وارد دادگاه بشود. خبرآنلاین نوشت؛ وی با بیان اینکه ما بحث اقتصادی در مخالفت با طرح مجلس نداریم، گفت: وکلا رایگان کار نمی‌کنند ولی در طول سال مشاوره رایگان در اداره معاضدت و سایر جاها می‌دهند و مکلفند سالی سه پرونده را رایگان دفاع کنند. ما از مفهوم حق دفاع متهم صحبت می‌کنیم. ما بحث حمله به مجلس و چالش با نهاد قانونگذار را نداریم ولی این طرح را نقد می‌کنیم.