به گزارش تابناک در همین ارتباط غلامحسین محسنی‌اژه‌ای در همایش ملی صبر اظهار کرد: مسئله صلح و سازش و رضایت چیزی نیست که در یک زمان، جامعه و قشر خاص مورد احترام باشد. صلح در همه زمان‌ها و جوامع بشری هم مورد نیاز و هم مورد ارزش است. در اسلام به مسئله صلح و سازش اهمیت فراوانی داده شده است. در قرآن مجید در سوره های مختلف، چند آیه به صلح اختصاص یافته است.
معاون اول قوه‌قضاییه گفت: تا پایان بهمن سال ۹۵ با زحمت زیادی که شوراهای حل اختلاف در سراسر کشور به ویژه زندان‌ها کشیدند، حدود ۳۰۰ نفر از حق قصاص خود و اعدام و سلب حیات طرف مقابل گذشت کردند.
سخنگوی قوه‌قضاییه با بیان اینکه صلح آثاری بسیار والایی برای فرد مصلح و جامعه دارد گفت: امیدوارم همه تلاش کنیم که محسنات صلح و سازش و بخشش و رضایت برای مردم ملموس شود و در این راستا، رسانه‌ها و کسانی که برای مردم مرجع هستند وظیفه مهمی دارند و قطعا کشور از این قضیه هم نفع می‌برد.
وی درباره تأثیر گذشت و رضایت در کاهش پرونده‌های قضایی نیز گفت: حقیقتا اگر صلح و سازش بین مردم رواج بیشتری یابد و پرونده قضایی تشکیل نشود، آثار بسیار مثبتی دارد و اگر هم پرونده تشکیل شد، مردم توجیه و در کلانتری یا حتی قبل از قطعیت و اجرای حکم، با هم آشتی کنند. البته در صلح و سازش، رضایت باید از روی میل و رغبت باشد.
گفتنی است با دقت نظر در متون فقهی، آموزه‌های دینی، اصول اخلاقی و نیز با عنایت به موازین حقوق داخلی و چنین استنباط می‌شود که برتری عفو بر قصاص اثری غیرقابل انکار است زیرا خداوند در آیات ١٧٨ و ١٧٩ سوره بقره گذشتن از قصاص و عفو قاتل را امری نیکو و پسندیده و متابعت از معروف بیان می‌کند و از طرفی در ده‌ها آیه همگان را به معروف و خیرات امر می‌کند. ضمنا در آیه ٣٢ سوره مائده نیز احیا و زنده‌کردن یک انسان را به‌مثابه احیای کل بشریت و انسانیت می‌داند و بدیهی است که یکی از مصادیق احیای انسان عفو و گذشتن از قصاص نفس او است.
خداوند در آیه ٤٥سوره مائده می‌فرماید هر‌کس از قصاص درگذرد، این گذشتن و عفو کفاره گناهان او است و کسانی که بر وفق آنچه خداوند نازل کرده است حکم نکنند ستمگرند.
امام‌صادق(ع) می‌فرماید بخشش و گذشت در حال قدرت و توانایی از شیوه و رسوم انبیا و پرهیزکاران است. امام‌علی(ع) می‌فرماید عفو، تاج خوبی‌هاست و دو چیز است که ثواب آن را نمی‌توان اندازه گرفت؛ یکی عفو و دیگری عدل، بدترین مردم کسی است که از خطای دیگران گذشت نکند و پیامبر(ص) فرمود بر شماست که عفو کنید زیرا عفو عزت شما را زیاد می‌کند پس عفو کنید تا خدا شما را عزیز کند و نیز فرمود کسی که در هنگام قدرت و توانایی عفو کند خداوند در روز لغزش (قیامت) او را خواهد بخشید.
همچنین بررسی میدانی و پژوهش‌های به‌عمل‌آمده بیانگر این است محکومانی که به‌واسطه عفو از مجازات مرگ رها شده و بلافاصله یا پس از تحمل مجازات حبس به آغوش جامعه بازگشته‌اند نه‌تنها مجددا به اقدامات خشن و جنایتکارانه دست نزده‌اند بلکه اکثرا با اصلاح رفتار و منش خود در رده افراد معقول و مفید جامعه قرار گرفته‌اند.
باید خاطر نشان کرد بررسی اوضاع و احوال روحی و عاطفی اولیای‌دمی که عفو را بر قصاص ترجیح داده‌‌اند نشان می‌دهد به آرامش و رضایتمندی دست یافته‌اند.
البته نباید با درنظر گرفتن مطالب بالا از کنار حق قصاص برای اولیای دم به سادگی گذشت. چرا که مقبولیت و مشروعیت قصاص را برگرفته از کتاب و سنت می‌دانند. و به اعتقاد بسیاری از افراد بخشش فرد قاتل می تواند موجبات تجری وی را فراهم نماید.
همچنین گسترش غیر منطقی و احساسی فرهنگ عفو و رهایی محکومان به قصاص‌نفس ، موجب شکسته‌شدن قبح و زشتی عمل مجرمانه قتل و به‌نوعی ترغیب و تسهیل اقدام به آن توسط سایر افراد مستعد به انجام بزه در جامعه می شود.
اما با این اوصاف باید به این نکته مهم هم بسیار توجه کرد که صلح آثاری بسیار والایی برای فرد مصلح و جامعه دارد و مطمئنا آثار مثبت آن بسیار فراتر از روابط بین دو طرف دعوی خواهد بود.
- 13
- 5
