ماجرای باحجاب شدن ناگهانی پلنگ‌‌های اینستاگرام

به جرات می توان گفت که اینستاگرام منحصر به فردترین اپلیکیشن مورد استفاده کاربران ایرانی است که البته بیشترین مخاطبان و کاربران آن در رده سنی ۱۵ تا ۲۵ سال قرار دارند؛ پایه و بیس این شبکه اجتماعی استفاده از تصویر به صورت عکس یا فیلم است. 

در کنار کارکرد های بسیار متنوع و مفید این شبکه‌ اجتماعی، انعکاس رفتارهای نامناسب برخی از کاربران، فضایی را برای آنها ایجاد کرده که حتی به قیمت تمسخر شدن و مورد توهین قرار گرفتن شناخته شوند! طعم شهرت و در کنارش چاشنی پول‌های حاصل از تبلیغاتی که به این افراد داده می شود، فضای اینستاگرام را به شکلی به سمت اپیدمی شدن اینگونه رفتارها سوق داده است؛ پولدار شدن یک شبه در حالی که به تفریح و سرگرمی مشغول هستی، بسیاری از جوانان را ترغیب به تبدیل شدن به «شاخ اینستاگرام» می کند.

تاثیر و نمود رفتار این افراد به قدری زیاد بود که برای آنها اسم و لقب‌ مرتبط باکاری که انجام می دهند هم انتخاب شد. مثلا به افرادی که دنبال کنندگان زیادی دارند، «شاخ اینستاگرامی»؛ به دختران و زنانی که آرایش های غلیظ و غیر متعارف دارند «پلنگ » و غیره گفته می شود.

بسیاری از شاخ ها و پلنگ های اینستاگرامی نه به واسطه‌ی تبلیغ کالا یا فقط فعالیت های تبلیغی در اینستاگرام بلکه به دلیل پوشیدن لباس ها و آرایش های نامتعارف به شهرت رسیدند؛ بدن نمایی (!) و استفاده از الفاظ عجیب و غیر متعارف از راهکارهای جذب مخاطب توسط آنها است. پلنگ‌های اینستاگرام از جذابیت های خاص و غیراخلاقی برای جذب مخاطب و همچنین برای تبلیغ کالا، خدمات و محصولات شرکت‌ها استفاده می‌کنند؛ کارفرماها نیز به همین علت، تبلیغ کالا یا خدمات خود را به آنها می سپارند.

اولین باری که به شکل گسترده این افراد مورد توجه قرار گرفتند، سال ٩۴ بود که عکس‌ها و کلیپ‌های یکی از کاربران اینستاگرام به نام وحید به یک باره در این شبکه اجتماعی پخش و جنجال برانگیز شد. او توسط پلیس فتا دستگیر شد و بعد هم جمله‌اش با این مضمون که «پلیس فتا حواسش به همه چیز هست» به جمله‌ای مشهور بدل شد و تا مدت‌ها محل شوخی در شبکه‌های مجازی بود. 

باحجاب شدن ناگهانی پلنگ‌‌های اینستاگرام

در هفته های اخیر به شکلی عجیب و به طور ناگهانی بسیاری از این شاخ ها همزمان با هم به حجاب کامل روی آوردند و به تبلیغ و تایید آن نیز پرداختند. آنها با تغییر رویکردی غیرمنتظره با لباس پوشیده به تبلغ کالاها می پردازند که این رفتار آنها با واکنش زیادی در فضای مجازی نیز روبرو بود.

این در حالی است که پیشتر بارها پلیس فتا با شاخ‌های فضای مجازی برخورد کرده و از طرفی نیز برخی تشدید و افزایش برخورد توسط پلیس فتا را برای مقابله با آنها مطرح می کنند. در تیرماه امسال سرهنگ تورج کاظمی، رئیس پلیس فتا تهران بزرگ از احضار «شاخ‌‌های اینستاگرام» خبر داد و گفت: «بیش از ۳۰‌درصد پرونده‌های مربوط به شاخ‌های اینستاگرام که از سوی فتای ناجا اعلام می‌شود، مربوط به تهران بزرگ است. تاکنون یک‌سوم این پرونده‌ها به نتیجه رسیده و مسئول یا مدیر صفحه به فتا احضار و اقدامات لازم در مورد آنها انجام شده است.»

بعد از به یکباره با حجاب شدن شاخ های فضای مجازی، این موضوع مطرح شد که گویا بار دیگر تذکرهایی به تعدادی از آنها داده شده، هرچند هنوز خبری رسمی این مورد را تایید نکرده است، اما یکی از این افراد در اینستاگرامش نوشته «بذارید بهتون بگم خیالتون راحت بشه. 

طرح سالم‌سازی فضای مجازی درحال اجراست و همگی باید تو این طرح بزرگ شرکت کنیم و حجابمون رو کامل‌تر کنیم. مشکل خاصی وجود نداره. من با رضایت قلبیم به این طرح پیوستم و حجابمو کامل کردم.»

مزون ها و تولیدکنندگان لباس هم با حجاب شدند

در چند روز گذشته پست‌ها و ویدئوهایی با این مضمون در فضای مجازی توسط این افراد بیشتر شده است و علاوه بر این، تعدادی از مزون‌های لباس هم پست‌هایی با این مضمون منتشر کرده‌اند: «دوستان عزیز با توجه به این‌که در عکس‌های قبل برخی شئون اسلامی رعایت نشده بود، تمام عکس‌ها از صفحه حذف و عکاسی با فرمت جدید انجام خواهد شد.» درحال حاضر تعداد بسیاری از افراد معروف به شاخ‌های اینستاگرام که دنبال‌کنندگان بسیاری هم دارند، اعلام کرده‌اند که به این طرح پیوسته‌اند و فرم تصاویر و ویدئوهای منتشر شده از آنها متفاوت شده است.

این طرح موفق می‌شود؟

از طرفی اردیبهشت امسال سردار کمال‌ هادیانفر، رئیس پلیس فتای ناجا گفت: «اینستاگرام خلاف پروتکل‌های بین‌المللی هیچ سروری در داخل کشور ندارد و پلیس روی ۵۱‌هزار پیج اینستاگرامی با محتوای مستهجن و مبتذل درحال کار است. در این میان برخی از کاربران که به شاخ‌های اینستاگرامی نیز مشهور شده‌اند، حضور دارند. این کانال‌ها مطالب مبتذل و مستهجن را ترویج می‌کنند. برخی از جرایم از طریق پلیس بین‌الملل ردیابی می‌شود؛ اما برخی از موضوعاتی که در کشور ما جرم است، در کشورهای دیگر جرم نیست و بسیاری از این افراد در کشورهای دیگر به‌ویژه ترکیه مستقر هستند، ولی مواردی هم بوده که نسبت به برخورد با آنان اقدام شده است.» 

بارها شاهد بوده‌ایم که به جای فرهنگ سازی درست در شبکه های اجتماعی، برخورد قهری جایگزین آن شده ، هر چند که برخوردهای سلبی می‌تواند به شکل مسکن عمل کرده و برای مدتی درد را تسکین دهد اما درمان همیشگی نیست چرا که حتی زمینه سازی برای تاثیر برخورد های قهری نیاز به فرهنگ سازی دارد، به طور مثال زمانی مردم از بستن کمربند ایمنی استنکاف می کردند و آن را نوعی سوسول بازی می پنداشتند، اما جریمه های سنگین در کنار فرهنگ سازی‌های صحیحی که تلویزیون انجام داد، آن را به فرهنگ عمومی تبدیل کرد به شکلی که حتی در نبود پلیس هم سرنشینان خودروها از کمربند ایمنی استفاده می کنند.

لازم به ذکر است اگر این حجاب ناگهانی آنها رفتاری از سوی برخی از دست اندر کاران سالم سازی فضای مجازی بوده باشد، کاری عبث، بیهوده و نیز لوث کردن مفهوم والای حجاب است.

واکنش کاربران فضای مجازی 

برخی از کاربران شبکه های اجتماعی این موضوع را مطرح کرده اند که این افراد برای اینکه همه‌ی راهکارهای طنازی و معرکه گیری را رفته اند و دیگر دستشان خالی شده به حجاب که مسئله حساسی در کشور است،  روی آورده اند. از سویی کاربران شبکه های اجتماعی نیز به این تغییر غیرمنتظره واکنش نشان دادند.