آشنایی با ورزش کاراته (+ انواع سبک های کاراته)

تنها ابزار مورد نیاز در کاراته دست و پاهای شخص می باشند

کاراته چیست؟

کاراته، ورزشی است که در آن از حرکات دست و پا در کاتا (فرم)، کمیته (مبارزه) و کیهون استفاده میشود و نیز ورزشی رزمی است که باید به صورت مکرر حرکات تکرار شود.

کاراته در لغت به معنای فن ضربه زدن یا هنر مبارزه با دست خالی است (کارا: هنر جنگیدن و ته: دستان خالی). اولین بار کاراته در جزیره اوکیناوا توسط روستاییانی که طبق قوانین حاکم اجازه استفاده از سلاح (برای دفاع از خود) را نداشتند، شکل گرفت. آنها با الهام از هنر جنگی قدیمی در کشور چین توانستند روش جدیدی بوجود آورند و به عوض در دست گرفتن اسلحه، از دست ها و پاهایشان استفاده کردند. بتدریج با عدم نیاز به استفاده از این شیوه برای دفاع از خود، این وسیله دفاعی به یک «هنر» تبدیل شد و آنرا هنر یا ورزش رزمی نامیدند. هنر کاراته به سرتاسر دنیا رسید و اکنون چند سبک مهم کاراته در دنیا اجرا می شود.

تاریخچه جهانی کاراته

انسان از زمان تولد ناگزیر به مبارزه برای ادامه زندگی می باشد. پس تاریخ قطعی برای پیدایش این فکر که بدن را به وسیله مبارزه تبدیل نماید نمی توان یافت. ولی کاراته مدرن شکل تکامل یافته ای از کمپوی چینی (بوکس چینی) میباشد که در ابتدا اوکیناواته نامیده می شد.

کاراته از سال ۱۹۱۲ به صورت سیستماتیک از کشور ژاپن به جهان خارج معرفی شد و در سال ۱۹۶۴ نخستین فدراسیون رسمی کاراته در دنیا به وسیله انجمن های گوناگون ژاپنی همزمان با بازیهای المپیک در ژاپن تشکیل یافت.

زمان و دوره آموزش کاراته بسته به هر نفر متغیر است

در طی این سالها از روش سازمانهای مختلف بین المللی تغذیه شد تا این که همزمان با نخستین دوره مسابقات جهانی این رشته در سال ۱۹۷۰، کنفرانسی با حضور ۳۲ کشور برگزار شد که منجر به تشکیل سازمان جهانی دو شد و از این زمان به بعد کاراته بعنوان ورزش جهانی دست یافت.

چند وقتی بعد فدراسیون جهانی کاراته W.K.F تاسیس و نهایتا به تائید I.O.C رسید و اینک این سازمان زیر نظر I.O.C مشغول بکار میباشد و مسابقات رسمی آن از طریق همین مجموعه در جهان انجام می گردد.

تاریخچه ورزش کاراته در ایران

هنر رزمی کاراته در سال ۱۳۴۲ وارد ایران شد. بنیانگذار کاراته ایران آقای فرهاد وارسته هستند و اولین نفری که در کشور مان توانست موفق به اخذ کمربند مشکی رنگ گردد آقای مرتضی کاتوزیان بود که در خردادماه سال ۱۳۴۹ به این امر نائل گردید.

کاراته با سبکهای کان ذن ریو، شوتوکان و وادوریو در ایران شروع بکار نمود ولی کم کم سبکها گسترش یافت. در سال ۱۳۵۱ آکادمی کاراته به عنوان نخستین باشگاه رسمی کاراته کشور کار خویش را بصورت منسجم و کلاسه شده آغاز نمود.

در سال ۱۳۵۲ برای نخستین بار تیم ملی کاراته کشورمان شکل گرفت که با هزینه شخصی به دومین دوره مسابقات جهانی که در پاریس برپا می شد اعزام گردید و موفق به کسب مدال برنز کومیته تیمی و عنوان پنجمی این دوره از مسابقه ها شد.

در سال ۱۳۵۳ فدراسیون کاراته ایران شکل گرفت که مسئولیت آن از طرف سازمان ورزش وقت به آقای فرهاد وارسته واگذار شد.

امروزه فدراسیون کاراته متولی امور مربوط به سبکهای آزاد کاراته نیز هست که به دو شکل رینگی و غیر رینگی فعالیت می نمایند. لازم به ذکر است این دو رشته در جهان از طریق سازمانهای غیر متمرکز رهبری می گردد ولی در کشورمان با توجه به جمعیت زیاد این بخش، فدراسیون کاراته امور مربوط به سبکهای آزاد را عهده دار است.

کاراته راهی است برای تندرستی و سلامتی جسمی

ورزش کاراته به سه بخش تقسیم می شود:

۱. کیهون: کیهون به معنی «پایه،اصلی» می باشد که به تکنیک های مختلف کاراته اطلاق می شود و شامل موارد اسقرارها، دفاع ها، تکنیک های دست و تکنیک های پا می شود.

۲. کاتا: مجموعه ای از تکنیک های کاراته است که به شکلی خاص با یکدیگر ترکیب شده است. فرم های قبل از تمرین مانند مواقع نزاع.

۳. کومیته: کومیته یکی از تکنیک های کاراته است که به معنی مبارزه و درگیری میباشد. در کومیته ما کاربرد تکنینک های موجود در کاتا بر علیه یک یا چند حریف را می اموزیم. پس کومیته کار کردن کاتا با فواصل مختلف و در نواحی مختلف بدن حریف می باشد.

سبک های کاراته

بطور کلی سبک های کاراته به سه گروه تقسیم می شود:

• سبک های کنترلی کاراته 
• سبک های غیر کنترلی کاراته 
• سبک های رینگی کاراته 

>> سبک های کنترلی كاراته

- شوتوکان: (بنیان گذار: گیچین فونا کوشی) در این متد توجه خاصی به نیرو و سرعت ورود آن و مرکز ثقل نیرو میشود. شوتوکان یک سبک با مکانیسم دفاعی است که برخی اصول، فرمها و حرکات را آموزش می‌دهد. این سبک یک سبک تایید شده در کاراته است.

- شیتوریو: یکی از مهم‌ترین سبک‌های کاراته است، که کنوا مابونی (۱۹۵۲ ـ ۱۸۸۹) آن را بنیان نهاد. شیتوریو متشکل از دو سیستم ناهاته و شوری ته در کاراته است. شیتو از نام‌های دو استاد بزگ اوکیناوایی گرفته شده است؛ بدین صورت که «شی» از نام ایتوسوآنکو، استاد مسلم سیستم شوری ته و کلمه «تو» از نام هیگااونا کانریو، بنیان‌گذار و استاد مسلم سیستم ناهاته الگوبرداری شده است. در این مکتب، به نیرو و سرعت ورود آن و مرکز ثقل نیرو توجه خاصی می‌شود. 

یکی از مهم‌ترین سبک‌های کاراته، سبک شیتوریو است

- سبک گوجوریو: یک سبک کاراته اوکیناوایی است که در ۱۹۳۰ توسط میاجی کوجون پایه ریزی شد کاراته گوجوریو به معنی سبک سخت – نرم است که به نوع تکنیک مربوط می‌شود. سبک کاراته گوجوریو، ترکیبی از حرکات خطی دست بسته (سخت) و حرکات چرخشی (نرم) که به فلسفه چینی یین و یانگ شباهت دارد می‌باشد.

- وادوریو ـ وادوکای: وادوکای یا وادوریو به معنی راه صلح و آرامش است. این مکتب‌ همان مکتب کاراته دو است که بودوکا به‌صورت سنتی آن را به وجود آورده است. بودوکا یعنی کسی که بودو را عمل می‌کند و بودو یکی از هنرهای رزمی ژاپن است. این هنر را هیرونوری اوتسوکا از کشور چین رونق بخشیده است. وادوکای یا وادوریو خیلی سبک ولی سریع است، با حمله و گریز سروکار دارد و به قدرت و زور اتکایی ندارد. کسی که این هنر را دنبال می‌کند، عقیده دارد که اگر زور دو حریف در برابر هم قرار گیرد، مسلماً آنکه زور و قدرت بیشتری دارد پیروز خواهد شد. مهارت اوتسوکا در جوجیتسو، «روش وادو» شامل چندین فن است که با آن‌ها می‌توان حریف را پرتاب کرد یا او را در روی زمین در اختیار گرفت.

- کان ذن ریو: کان ذن ریو به یعنی کامل‌ترین سبک کاراته که توسط استاد فرهاد وارسته بوجود آمده است.

>> سبک های غیر کنترلی کاراته

- کیوکوشین: (بنیان گذار: ماسوتاتسو اویاما) کيوکوشين کای، از عناصر مختلفی که نشات گرفته از تجريبات اوياما و سبک های ديگر است، به وجود آمد. کیوکوشین کای یکی از سبک های کاراته و یکی از محبوب ترین رشته های رزمی در سراسر دنیاست.

- گوجوریو: در گوجوریو هر دو گونه ی مبارزات کنترلی و غیرکنترلی کاراته وجود دارد.

- انشین کاراته: رشته انشین کاراته توسط جوکو نینومیا بنیان نهاده شد.

- جوکای دو: (بنیان گذار: کانچو دهنوی) ترکیبی از سه رشته رزمی جودو، کاراته کیوکوشین، بوکس است.

>> سبک نیمه کنترلی کاراته

- کیوکوشین کای: این سبک از سبکهای نیمه کنترلی و خشن کاراته میباشد کیوکوشین کای از سه لغت کیوکو (بالاترین نهایت) وشین (حقیقت روح) وکای (انجمن وگروه) ترکیب شده است نام دیگر این سبک کاراته (اویاماریو) میباشد بنیانگذاراین سبک استاد ماساتاتسواویاما که یکی از شاگردان کره ای استاد کیچین فوناکوشی بود که در سال ۱۹۲۳ در کره چشم به جهان گشود و در سال ۱۹۹۴ چشم ازجهان فروبست و این سبک که یکی از سبک های کاراته است تاکید روی مبارزه ی واقعی از فاصله ی نزدیک دارد و دارای حرکاتی است که در سبک های دیگر ممنوع میباشد.

دفاع شخصی، یکی از مهمترین دلایل جذب مردم به سوی کاراته است

علل یادگیری کاراته

۱- دفاع شخصی: صرف نظر از سن، کاراته یکی از مهم ترین دلایلی است که مردم به سوی این رشته رزمی کشیده و جذب می شوند. داشتن احساس امنیت برای همه مهم است و هیچ کس داشتن حس ناامنی را دوست ندارد. احساس امنیت معادل با احساس قدرت است.

۲- تنوع موازات: تنوع ذاتی موجود در کاراته شگفت انگیز است. مهم نیست که در چه سبکی از کاراته را آموزش می بینید، همیشه چیز جدیدی برای یادگیری وجود دارد. ممکن است کومیته، کاتا، بونکای، کوبودو، kihon یا چیز دیگری باشد.

۳- تناسب اندام : تناسب اندام یکی از دلایل شایع برای یادگیری کاراته است. هنرآموز با انجام تمرینات کاراته بعد از مدتی فرم بدن او تغییر می کند و حالت زیبا تری به خود می گیرد. در حالی که کاراته جزء ورزش های هوازی در نظر گرفته نمی شود اما ضربان قلب شما را برای مدت ۲۰ دقیقه ۷۰ تا ۸۰ درصد افزایش می دهد. اکثر دانش آموزان کاراته قبل از آموزش، بدن خود را با تمرینات هوازی مانند طناب بازی و دویدن گرم می کنند.

۴- کم خطر، آسان و مؤثر: کاراته فوق العاده آسان، اما تبدیل شدن به یک کاراته کار خوب فوق العاده سخت است. بر خلاف بسیاری از هنرهای رزمی مدرن با کمال تعجب کاراته ورزشی امن است. شما به ندرت در حین تمرین کاراته دچار صدمات بیشتر از یک کبودی ساده مانند شکستن فک و یا گردن دچار می شوید مگر اینکه در مبارزات آزاد رینگی که سود مهمتر از ایمنی می باشد شرکت کنید.

۵- نظم و انصباط: ساختار کاراته سلسله مراتبی است. یک استاد ارشد (سنسی) وجود دارد و به دانش آموزان در سطوح مختلف آموزش می دهد. شما نمی توانید این ساختار را بدون داشتن نظم و انضباط به خاطر بسپارید. در کاراته به مربی ارشد احترام گذاشته می شود. مربی می تواند مانند یک فرمانده نظامی به شما دستوراتی بدهد و شما هم مجبورید بدون هیچ چون و چرایی از اون اطاعت کنید.

قانون های کاراته

کاراته یک هنر رزمی است ولی مثل خیلی دیگر از هنرهای رزمی بصوت یک ورزش هم تمرین می شود و مسابقات بین المللی دارد. مسابقات کاراته زیر نظر فدراسیون جهانی کاراته WKF برگزار می شوند. فدراسیون جهانی کاراته سالها است که برای راهیابی کاراته به بازیهای المپیک تلاش می کند. یکی از راه هایی که به افزایش تماشاگران مسابقات کاراته منجر خواهد شد ساده و قابل فهم شدن قانون های مسابقات برای مخاطبین و تماشاگران عام است.

فواید ورزش کاراته

- کاراته یک فعالیت است که سن در آن ملاک نیست. کاراته فرد را به هماهنگ ساختن ذهن و بدن خود ترغیب می کند.

تمرینات گروهی کاراته اعتماد به نفستان را بالا می برند

 - هدف اصلی ورزش کاراته، تواضع و فروتنی است.

- کاراته به دلیل های گوناگون تمرین می شود، ولی در ابتدا برای دفاع شخصی توسعه و گسترش یافت.

- کاراته ذهن ما را تقویت می کند.

معایب ورزش کاراته

- در کاراته احتمال آسیب دیدگی بدنبال اصابت مشت بیش از احتمال صدمه به دنبال ضربات پا است.

- در ورزشهای رزمی به ویژه کاراته که شخص دائم به جلو و عقب میرود و حرکات تعادلی زیاد است زانو بیشتر مستعد آسیب در اثر اعمال نیرو به جلو یا عقب یا طرفین داخلی و خارجی آن است.

گردآوری: بخش ورزش سرپوش