شناختنامه مسعود کیمیایی عنوان کتابی است از مهدی مظفری‌ساوجی که انتشارات مروارید به بازار کتاب عرضه کرده است. این کتاب که این روزها چاپ دوم آن به بازار کتاب عرضه شده، در دو جلد به کارنامه سینمایی و ادبی مسعود کیمیایی نگاهی تحلیلی دارد.
کیمیایی به‌عنوان یکی از مهمترین ارکان تاثیرگذار سینمای ایران، ٣٠فیلم در کارنامه دارد. کیمیایی علاوه‌بر فیلمسازی به ادبیات و شعر و موسیقی هم می‌پردازد. زخم عقل مجموعه شعرهای کیمیایی است که در سال‌های مختلفی سروده شده‌اند. او سه رمان مهم و تاثیرگذار نیز در کارنامه‌اش دارد.
کیمیایی در زمینه رمان‌نویسی جسدهای شیشه‌ای، حسد و سرودهای مخالف، ارکستر بزرگ ندارند را به زیور طبع آراسته است. شناختنامه مسعود کیمیایی در دو جلد ٨٠٠صفحه‌ای به بررسی کارنامه پرطول و تفصیل این هنرمند تاثیرگذار می‌پردازد. این کتاب در پنج بخش نمایی از یک کارنامه، فیلم‌شناسی، از میان فیلم نوشت‌های ساخته‌نشده، از میان دیگر آثار و نقدوبررسی سینمای کیمیایی می‌کوشد از ورای یادداشت‌های نویسندگانی چون ابراهیم گلستان، پرویز دوایی، پرویز نوری، جواد طوسی، روبرت صافاریان، امین فرج‌پور و... سیمای کاملی از کارنامه سینمایی و ادبی این هنرمند را روشن کند.
مهدی مظفری ساوجی، تدوینگر این کتاب که نشر مروارید آن را منتشر کرده، درباره کتاب گفته است: سال ٨١ دیداری با مسعود کیمیایی برای انجام گفت‌وگو درباره احمد شاملو داشتم که در آن دیدار طرح تدوین شناختنامه را با وی در میان گذاشتم که پذیرفت.
در این اثر سعی کرده‌ام به همه جوانب زندگی و آثار کیمیایی بپردازم. کتاب با نامه‌ای به دست خط کیمیایی خطاب به من آغاز می‌شود که این نامه به شکلی نشان می‌دهد که تالیف کتاب با توافق وی بوده و همچنین تشکری است از این‌که چنین کتابی درباره وی منتشر می‌شود اين شناختنامه كه در ١٦بخش منتشر مي‌شود، نگاهي كامل به دوران زندگي و تمامي آثار منتشرشده يا انتشارنيافته اين هنرمند معاصر دارد.
ازجمله بخش‌هاي اين كتاب، نقد منوچهر آتشي بر ١٠شعر مسعود كيميايي است كه توسط خود او انتخاب شده‌اند و تابه‌حال نيز منتشر نشده‌اند. همچنين نوشته‌هاي پراكنده مسعود كيميايي كه در سال‌هاي مختلف در مجلات مختلف نوشته شده نيز در اين كتاب جمع شده‌اند. وي در ادامه گفت: بخشي از فيلمنامه ميراث كه احمد شاملو آن را براي مسعود كيميايي نوشت و همچنين شعري منتشر نشده از شاملو كه آن را به كيميايي تقديم كرده، در اين كتاب وجود دارد.
همچنين ١٠فيلمنامه ساخته‌نشده توسط مسعود كيميايي نيز در اين كتاب مورد نقد و بررسي قرار گرفته‌اند. وي در مورد كساني كه از نوشته‌هاي آنان در اين كتاب استفاده شده، گفت: نقدهايي از پرويز دوايي، هوشنگ كاووسي، ابراهيم گلستان، نجف دريابندري، گلي امامي، محمود دولت‌آبادي، جواد طوسي، جمشيد ارجمند، محمدعلي سپانلو، طهماسب صلح‌جو، باقر پرهام و رضا درستكار در اين كتاب آمده است. وي افزود: همچنين نوشته‌هايي از اكبر رادي، كيومرث پوراحمد، بهرام بيضايي، بهروز وثوقي، پولاد كيميايي، عباس كيارستمي، مازيار پرتو، نعمت حقيقي، ساموئل خاچيكيان، بيژن امكانيان، امین فرج‌پور و احمد طالبي‌نژاد نيز در اين كتاب وجود دارد.
- 19
- 5
