ناتالی پورتمن، بازیگر درخشان تاریخ سینما

ناتالی پورتمن، زادۀ ۹ ژوئن ۱۹۸۱، بازیگر و تهیه‌کنندۀ آمریکایی است که بیشتر با نقش‌های پدمه آمیدالا در سه‌گانۀ پیش‌درآمد «جنگ ستارگان» و نینا سیرس در «قوی سیاه» (۲۰۱۰) شناخته ‌می‌شود که برای دومی برندۀ جوایز اسکار، گلدن گلوب و اتحادیۀ بازیگران سینما شده ‌است.

پورتمن در اورشلیم به دنیا آمد و والدینش نام عبری نِتالی هرشلاگ را برای او انتخاب کردند. او تنها فرزند شلی استیونس آمریکایی و آونر هرشلاگ اسرائیلی است. زمانی که پورتمن سه ساله بود، خانواده اش به آمریکا نقل مکان کردند. او از چهار سالگی شروع به یادگیری رقص کرد. در ۱۰ سالگی، یکی از کارگزاران شرکت رِولون از او خواست تا مدل تبلیغاتی محصولاتشان شود، اما او پیشنهاد را رد کرد، چون می‌خواست بازیگر شود.

در تعطیلات تابستانی، در اردوهای تئاتری شرکت می‌کرد. در ۱۹۹۲، برای بازی در نمایش موزیکال «بی‌رحم»، دربارۀ دختری که به خاطر نقش اول تئاتر مدرسه، حاضر است مرتک قتل شود، تست بازیگری داد. او و بریتنی اسپیرز به عنوان بازیگر ذخیره برای لورا بل باندی انتخاب شدند.

در ۱۹۹۳، برای نقش دختر یتیمی که با یک آدم‌کش میانسال دوست می‌شود، تست داد و توانست در کنار ژان رنو در «لئون: حرفه ای» ساختۀ لوک بسون بازی کند. خیلی زود بعد از به دست آوردن این نقش، اسم دوشیزگی مادربزرگ پدری‌اش، پورتمن، را به عنوان نام هنری خود انتخاب کرد تا هویت خانوادگی‌اش پنهان بماند. فیلم در ۱۹۹۴ به نمایش درآمد و آغاز دوران بازیگری او را رقم زد.

در سال‌های میانی دهۀ ۱۹۹۰، پورتمن در چندین فیلم سینمایی، از جمله فیلم‌های مطرح «مخمصه» (۱۹۹۵)، «همه می گویند دوستت دارم» (۱۹۹۶) و «مریخ حمله می‌کند!» (۱۹۹۶) بازی کرد. بازی او در فیلم «دختران زیبا» (۱۹۹۶) تحسین منتقدان را برانگیخت.

در ۱۹۹۷، در تئاتر «خاطرات آن فرانک» در برادوی، نقش آن فرانک را بازی کرد. در همان سال، برای نقش پدمه آمیدالا در سه‌گانۀ پیش‌درآمد «جنگ ستارگان» انتخاب شد. فیلمبرداری فیلم اول، «تهدید شبح»، در ژوئن ۱۹۹۷ شروع شد و در مه ۱۹۹۹ به نمایش درآمد. بعد از آن، در «هر جا جز اینجا» به کارگردانی وین وانگ، در کنار سوزان ساراندن بازی کرد. او نامزد دریافت جایزۀ گلدن گلوب بهترین بازیگر زن نقش مکمل شد.

در سال ۱۹۹۹ به خوابگاه دانشگاه هاروارد نقل‌مکان کرد تا در رشتۀ روانشناسی تحصیل کند. در مصاحبه‌ای اعلام کرد که تا چهار سال، در هیچ فیلمی به جز «جنگ ستارگان» بازی نخواهد کرد. در تعطیلات تابستانی سال ۲۰۰۰، در «جنگ ستارگان: حملۀ کلون‌ها» که در سیدنی و لندن فیلمبرداری می شد، بازی کرد. در ژوئیۀ ۲۰۰۱، در تئاتر «مرغ دریایی» چخوف، به کارگردانی مایک نیکولز، نقش نینا را در کنار مریل استریپ، کوین کلاین و فیلیپ سیمور هافمن بازی کرد. در همان سال، او یکی از چندین ستاره‌ای بود که در کمدی «زولندر» (۲۰۰۱) حضوری کوتاه داشتند.

پورتمن در فیلم «کوهستان سرد» (۲۰۰۳) در نقشی کوچک ظاهر شد. در ۲۰۰۴، در فیلم‌های مستقل «گاردن استیِت» و «نزدیک‌تر» بازی کرد. «گاردن استیت» یکی از انتخاب‌های رسمی جشنوارۀ ساندنس بود و برندۀ جایزۀ بهترین فیلم اول در مراسم جوایز ایندیپندنت اسپیریت شد. بازی او در نقش آلیس در «نزدیکتر» برندۀ یک جایزۀ گلدن گلوب برای بازیگر نقش مکمل و نامزد دریافت اسکار شد. آخرین قسمت جنگ ستارگان با نام «انتقام سیت» درمه ۲۰۰۵ به نمایش درآمد و پرفروش ترین فیلم آن سال آمریکا شد. در همان سال، در «منطقۀ آزاد» به کارگردانی عاموس گیتای و «اشباح گویا» به کارگردانی میلوش فورمن بازی کرد. فورمن هیچ یک از کارهای پورتمن را ندیده بود، اما معتقد بود او شبیه نقاشی های گویا است.

«ک مثل کین‌خواهی» در ۲۰۰۶ به نمایش درآمد. پورتمن نقش ایوی هموند را بازی کرد، زن جوانی که یک مبارز آنارشیست آزادیخواه او را از دست پلیس مخفی نجات می‌دهد. او برای بازی در این نقش مربی گرفت تا به لهجۀ انگلیسی صحبت کند و سرش را تراشید. فیلم نقدهای خوبی دریافت کرد و پورتمن برندۀ جایزۀ سترن برای بهترین بازیگر زن شد.

در آوریل ۲۰۰۶، بازی در فیلم کودکان «فروشگاه عجیب آقای مگوریم» را در کنار داستین هافمن آغاز کرد. در همان سال، در درام تاریخی «دختر دیگر بولین» با بازی اریک بانا و اسکارلت جوهانسون، نقش اصلی آن بولین را بازی کرد. سپس در درام رمانتیک «شبهای بلوبری من» به کارگردانی وونگ کاروای بازی کرد و عملکرد او در نقش لسلی تحسین شد.

در سال ۲۰۰۷، در فیلم کوتاه وس اندرسن با نام «هتل شوالیه» در مقابل جیسون شوارتزمن بازی کرد. در همان سال، شرکت تهیۀ فیلم خود را با نام "هندسم چارلی" تأسیس کرد. در مه ۲۰۰۸، جوان‌ترین عضو هیأت داوران جشنوارۀ فیلم کن بود. وی قسمتی از فیلم چند اپیزودی «نیویورک، دوستت دارم» (۲۰۰۸) را کارگردانی کرد. در همان سال، اولین فیلم خود، «ایو»، را با بازی لورن باکال کارگردانی کرد؛ او شخصیت باکال در فیلم را از مادربزرگ خود الهام گرفته بود. فیلم در بخش مسابقۀ فیلم های کوتاه ۶۵ امین جشنوارۀ بین المللی فیلم ونیز به نمایش درآمد. در سال ۲۰۰۹، در درام «برادران»، بازسازی فیلمی دانمارکی به همین نام، در مقابل توبی مگوایر و جیک جیلنهال بازی کرد.

پورتمن در «قوی سیاه» (۲۰۱۰) به کارگردانی دارن آرونوفسکی، نقش یک بالرین جوان را بازی کرد. به منظور آمادگی برای این نقش، به مدت شش ماه، روزی پنج تا هشت ساعت تمرین رقص می‌کرد و ۹ کیلو وزن کم کرد. او برای این فیلم برندۀ جایزۀ گلدن گلوب و اسکار بهترین بازیگر زن و جایزۀ اتحادیۀ بازیگران سینما شد. در سال ۲۰۱۱، در «بدون تعهد» با اشتون کوچر همبازی شد. سپس در «والاحضرت» مقابل جیمز فرانکو و دنی مک‌براید بازی کرد و در فیلم ابرقهرمانی «ثور» به کارگردانی کنت برانا نقش جین فاستر را بر عهده گرفت. در فوریۀ ۲۰۱۲، برای بازی در دو فیلم از ترنس مالیک، «شوالیۀ جام‌ها» و «ترانه به ترانه»، قرارداد بست. در همان سال، در وسترن «جین اسلحه دارد» بازی‌کرد.

در ۲۰۱۳، در قسمت دوم فیلم ثور با عنوان «دنیای تاریک» نقش جین فاستر را تکرار کرد. در ماه ژوئیه اعلام کرد قصد دارد اولین فیلم بلند خود را بسازد که اقتباسی از رمان خود زندگینامه‌ای عاموس اوز، نویسندۀ اسرائیلی، به نام «داستان عشق و تاریکی» بود. او همچنین بازیگر و یکی از نویسندگان فیلمنامه نیز بود. فیلم در جشنوارۀ فیلم کن سال ۲۰۱۵ به نمایش درآمد.

در سال ۲۰۱۶، پورتمن در نقش اول درام زندگینامه‌ای «جکی» به کارگردانی پابلو لارائین، ظاهر شد؛ فیلم دربارۀ جکلین کندی، بانوی اول آمریکا در دهۀ ۱۹۶۰ پس از مرگ همسرش، رئیس جمهور جان اف. کندی است. وی برای این نقش، برندۀ جایزۀ اتحادیۀ بازیگران سینما و جایزۀ انتخاب منتقدان و نامزد دریافت جایزه‌های اسکار، گلدن گلوب و بفتا برای بهترین بازیگر زن شد.

در فوریۀ سال ۲۰۱۸، فیلم ترسناک علمی تخیلی «نابودی» با بازی پورتمن در نقش یک زیست‌شناس و سرباز پیشین به نمایش درآمد. وی در درام کانادایی «مرگ و زندگی جان اف. دانوان» در کنار کیت هرینگتن و سوزان ساراندون بازی کرده که در سپتامبر به نمایش در‌می‌آید.

پورتمن در سال ۲۰۰۳ با مدرک لیسانس روانشناسی از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شد. او از کودکی به زبان‌های خارجی نیز علاقمند بود و علاوه بر انگلیسی و عبری، زبان‌های فرانسوی، ژاپنی، آلمانی و عربی را نیز آموخته است.

او در سال ۲۰۰۹، زمانی که در حال بازی در فیلم «قوی سیاه» بود، با بنژمن میلپیه، طراح رقص فرانسوی، آشنا شد. آنها در اوت ۲۰۱۲ ازدواج کردند و پسری به نام الف و دختری به نام امالیا دارند.

سولماز محمودی