در هفته گذشته کلیپی از دیدار رهبر کرهشمالی با رئیسجمهوری آمریکا که به لهجه مشهدی صداگذاری شده بود، فضای مجازی را قبضه کرد؛ ویدیویی که با عنوان «خداحافظی ترامپ و کیم» معروف شد. وقتی نخ ماجرا را گرفتم با پیج خالق این صداگذاریها آشنا شدم. پسر جوانی که در اینستاگرام بیش از ٣٠٠هزار دنبالکننده دارد و کارش صداگذاری خندهدار روی ویدیوهاست، اما حالا آنقدر کارهایش با استقبال روبهرو شده که با برنامه خندوانه و بازی در یک سریال تلویزیونی قرارداد بسته است.
او که با لهجه مشهدی به جای شخصیتهای مشهور سینمایی، سیاسی و ورزشی صحبت میکرد، حالا خودش هم معروف شده است. صفحه اینستاگرامش از معدود صفحههایی است که در آن کاربران به صاحب پیج بدوبیراه نمیگویند، با یکدیگر دعوا نمیکنند و کامنتهایشان طنزآمیز و جذاب است. خالق این ویدیوها، لهجه مشهدی را یکی از شیرینترین لهجههای فارسی میداند و معتقد است که تا چندسال پیش در مشهد دختران و پسران لهجهشان را پنهان میکردند و اصطلاحا برای هم کلاس میگذاشتند، اما حالا ویدیوهای او آنقدر با استقبال روبهرو شده که این تابو برای نسل جوان شکسته و درحال رایجشدن بین جوانهاست.
با او که پشت موتورسیکلت نشسته بود و در ترافیک تهران به سمت مقصدش میرفت، گفتوگو کردم؛ هرچند در صدای شلوغ ترافیک تهران و قطع و وصلشدن آنتن موبایل گاهی سوال و جوابهای یکدیگر را شنیده و نشنیده ادامه میدادیم، اما به قول خودش این مصاحبه در این شرایط استراتژیک، «خیلی جالب شد!»
نام و نامخانوادگی، سن؟
جواد خواجوی هستم، متولد ١٣٧١.
تحصیلات؟
سینما خواندهام، نصفهونیمه!
ساکن مشهد هستید یا تهران؟!
مشهد زندگی میکنم و فعلا برای بستن چند قرارداد به تهران آمدهام.
پس حسابی معروف شدهاید.
معروف نه! به هدفم رسیدم و الان کارهایم دیده شدند.
شبکه نسیم هم کارهای شما را پخش میکند.
بله، با برنامه خندوانه قرارداد بستهام و یکسری آیتم برایشان میسازم که تا الان ٤ تا از کارهایم از این شبکه پخش شده است.
صداگذاری روی کلیپها و تصاویر ویدیویی شغل شماست؟
منظورتان از شغل این است که کسب درآمد میکنم؟!
این هم میتواند جزو سوالم باشد. (با خنده)
ببینید من کار هنری انجام میدهم. این هم از همان جنس کارهای هنری است که در طول روز درگیرش شدهام و شاید یک جورایی شغل هم باشد. شاید این ویدیوها ظاهرا طنزآمیز یا سطحی به نظر بیایند، اما پشت تکتکشان فکر وجود دارد.
محل کارتان کجاست؟
شبکههای مجازی، تلویزیون، سالن نمایش. من از قدیم تئاتر و کارهای تلویزیونی انجام دادهام.
مردم شما را با چه نوع کار هنری شناختند؟ سینما، تئاتر یا دوبله؟!
مردم، من را با ویدیوهای صداگذاریشده با لهجه مشهدی در فضای اینستاگرام شناختند.
ایده صداگذاری روی ویدیوها آن هم با لهجه مشهدی و دیالوگهای طنز از کجا آمده است؟
ایده خیلی پیچیدهای ندارد. من سالهاست که این کار را انجام میدهم و با یک اپلیکیشن شروع به دوبلههای خیلی کوتاه کردم. آن زمان پیج من بسته بود و این کارها را با دوستانم در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذاشتم. بعد از اینکه این ویدیوها با استقبال روبهرو شد، پیجم را باز کردم و کمکم مخاطبان زیادی جذب کرد.
چرا صداگذاری با لهجه؟! نمیشد بدون لهجه یا گویشی خاص صدا گذاری میکردید؟
لهجه یا گویش هر شهر؛ فرهنگ و سنت مردمانش را نشان میدهد. من هم جاهای جذابش را پیدا کردم تا این سنت در شهرها از یاد نرود. لهجه مثل زبان بدن است، گاهی اوقات انسان با بدنش بیشتر میتواند احساساتش را نشان دهد، لهجه هم همینطور است، گاهی اوقات احساسی که در درون و ذات لهجه و گویش وجود دارد برای مخاطب خیلی قابل لمس و درک است. من حس میکنم وقتی در شهرت میخواهی بدون لهجه صحبت کنی، راه ارتباطی با همشهریانت را از بین میبری و چون مدام به دنبال کلمههای جایگزین میگردی باعث میشود بین تو و مخاطبت فاصله بیفتد.
آقای خواجوی من هم اصالتا مشهدی هستم و این موضوع را از نزدیک دیدهام که عدهای از دختران و پسران نسل جوان دوست ندارند با لهجه صحبت کنند. این درحالی است که ویدیوهای صداگذاریشده با لهجه مشهدی با استقبال مخاطبان زیادی روبهرو شده! برای شما که از سردمداران نسل جوان با حفظ لهجه هستید، این موضوع چطور تعبیر میشود؟
یک زمانی این موضوع در ذهن بعضی از مردم جا افتاده بود که اگر با لهجه شهرشان صحبت کنند ممکن است مورد تمسخر قرار بگیرند! چند وقت پیش یکی از ورزشکاران خانم که ایشان هم مشهدی هستند به من پیغام دادند و گفتند همیشه سعی کردهاند بدون لهجه صحبت کنند، اما بعد از اینکه کارهای من و استقبال مردم را از لهجه شیرین مشهدی دیدهاند، با افتخار میگویند مشهدی هستند. حالا هم این موضوع تا حد زیادی جا افتاده و من میبینم که حتی دختر و پسرهایی که شاید خیلی برای هم کلاس میگذارند، اما با لهجه مشهدی با هم صحبت میکنند. الان مشهدیها چه در داخل کشور و چه کسانی که در کشورهای خارجی ساکن هستند هم به من پیغام میدهند و ویدیوهایی برای من میفرستند که در آنها با لهجه مشهدی صحبت میکنند.
خودتان چه تیکهکلام مشهدی را بیشتر دوست دارید؟ یا بیشتر به کار میبرید؟
هرکدام را بگویم و شما بنویسید، بعدا تیکهکلامهای دیگر از دستم ناراحت میشوند! (با خنده)
شما یک تیکهکلامی دارید که میگویید: « خیلی جالب شد» این اصطلاح از کجا آمده؟
اصطلاح خودم است و حدود ١٠سال است که میگویم. معمولا وقتی صحنه جالبی میدیدم، فیلم میگرفتم و میگفتم: «خیلی جالب شد» و حالا مخاطبانم هم از این اصطلاح استفاده میکنند.
نخستین ویدیویی که با لهجه مشهدی صداگذاری کردید و اصطلاحا کارش گرفت، چه بود؟
ویدیویی با عنوان «به مو نَگِن جِلال به مو بِگِن آیدین!»
در خیلی از کارهایتان روی تصاویری از افراد مشهور سیاسی، سینمایی و ورزشی صحبت میکنید. معیارتان برای انتخاب صحنههایی که بتوانید روی آن صداگذاری کنید، چیست؟
همیشه تصاویر و ویدیوها نیستند که من را به صداگذاری وادار میکنند، بلکه معمولا یکسری دیالوگ در ذهنم دارم که برای بازگوکردنشان به دنبال ویدیویی متناسب با آنها میگردم. بعضیوقتها هم مخاطبانم ویدیوهایی را که به نظرشان جالب میآید برای من میفرستند و میخواهند که روی آنها صحبت کنم.
برای صداگذاری یا همان دوبله با لهجه مشهدی، متن از پیش نوشته شدهای دارید؟
نه من هیچوقت متن نمینویسم و اکثرا به صورت بداههگویی است.
در کارهای شما بعضی اوقات چند شخصیت وجود دارد، مثل کلیپ معروف حواشی ملاقات کیم و ترامپ که حتی یک شخصیت زن هم صحبت میکند. خودتان به جای همه کاراکترها صحبت میکنید یا همکار هم دارید؟
همه شخصیتهایی که در ویدیوها صحبت میکنند، کار خودم است.
ویدیوی ملاقات رهبر کرهشمالی و رئیسجمهوری آمریکا یکی از کارهای پربازدید شما بوده است. مهمترین وجه اشتراک ترامپ و اون برای شما چه بود که روی این شخصیتها بداهه گویی کردید؟
مدل موهایشان. حس میکنم هر دو روی موهایشان خیلی حساس هستند. (با خنده)
در ویدیوهای شما یک شخصیت تخیلی به نام «ساجده مهلا» وجود دارد. میخواهم بدانم در ذهن شما ساجده و مهلا چه کاراکترهایی هستند؟
ساجده مهلا دو نفر نیستند، یک نفر است! ساجده مهلا.
این چه ترکیب اسمی است؟!
راستش این ترکیببندی و نامگذاری روی بعضیها همیشه برای من جای سوال داشت! منظورم این است که بعضیها روی بچههایشان دو تا اسم میگذارند و در خانه با یک اسم صدایش میزنند و در خیابان و مهمانیها با یک اسم دیگر! ساجده مهلا هم یکی از همین بچههاست که چون همیشه دغدغه افراد با ٢اسم متفاوت را داشتم، در تخیلم یکی از آنها را ساختم و در صداگذاری به او جان دادم!
کارتان ابزار خاصی میخواهد؟ منظورم این است که صداگذاری روی ویدیوها هزینهای دارد؟
ابزار خاصی ندارد و همه کارهایم را با موبایلم انجام میدهم. فعلا هزینه من فقط اینترنت است، چون بههرحال مدام باید در حال رصد و دانلود ویدیوها باشم.
در فضای جامعه امروز ایران فکر میکنید زبان طنز بیشتر جواب میدهد یا جدی؟
ذهن و فکر مردم از مسائل و معضلات خیلی جدی، پر شده است. الان در دورهای هستیم که حتی خود مردم هم یکسری مشکلات را با لحن طنز ولی کنایهآمیز بیان میکنند. من فکر میکنم الان مردم به خندیدن خیلی نیاز دارند.
مهمترین کاری که در زندگی حرفهایتان کردید؟
همین پیج اینستاگرامی که دارم، چراکه با خیلی از صفحهها فرق میکند!
چه فرقی؟
در صفحه من مخاطبان به من توهین نمیکنند و حرفهای مردم و مخاطبانم خیلی دوستانه است، حتی کامنتهای زیر پستهای من خواندنی است و مردم کامنتهای یکدیگر را میخوانند، میخندند و لایک میکنند.
به نظر جواد خواجوی که این روزها کارهایش در شبکههای مجازی دیده شده، اینستاگرام چیست؟
بستری است برای ارایه کار.
آخرین سوالم از شما این است که آخرش چه میشود؟!
آخرش همین الان است و از این بهتر نمیشود!
وجه اشتراک ترامپ و کیم حساسیت روی موهایشان است.
با برنامه خندوانه قرارداد بسته ام و تا الان ٤ تا از کارهایم از شبکه نسیم پخش شده است.
ابزار خاصی ندارم و همه کارهایم را با موبایل انجام میدهم.
شاید ویدیوهای دوبله مشهدی ظاهرا طنزآمیز یا سطحی به نظر بیایند، اما پشت تکتکشان فکر وجود دارد.
با یک اپلیکیشن شروع به دوبلههای خیلی کوتاه کردم.
لهجه یا گویش هر شهر فرهنگ و سنت مردمانش را نشان میدهد. من هم جاهای جذابش را پیدا کردم تا این سنت در شهرها از یاد نرود.
اگر بگویم از یک تیکهکلام مشهدی بیشتر خوشم میآید، تیکهکلامهای دیگر از دستم ناراحت میشوند.
همیشه تصاویر و ویدیوها نیستند که من را به صداگذاری وادار میکنند، بلکه معمولا یکسری دیالوگ در ذهنم دارم که برای بازگو کردنشان به دنبال ویدیویی متناسب با آنها میگردم.
بهناز مقدسی
- 23
- 6