چیه این فوتبال؟ کیه این قانع؟

یکی از پیش بینی شده ترین اتفاق ها بعد از هر بازی حساس فوتبال، پربازدید شدن ویدئو  هایی از گزارش آن بازی توسط «عباس قانع» در شبکه های اجتماعی است. در روزگاری که بعضی از گزارشگرها به یک سری عبارت های ثابت پایبند بودند و نحوه گزارش بازی شان و حتی جملاتی که خواهند گفت از قبل برای فوتبال دوستان قابل پیش بینی است، ظهور پدیده ای جوان در گزارشگری را باید به فال نیک گرفت. «توووی دروازه» گفتن های علیفر، تیکه انداختن به یک اتفاق روز توسط فردوسی پور یا استفاده از کلمات قلمبه سلمبه توسط پیمان یوسفی، دست آن ها را در گزارشگری تا حد زیادی برای مخاطب رو کرده است. در این بین، عباس قانع با گزارش در یک تلویزیون اینترنتی، نه تنها سنت شکنی کرده و خودی نشان داده است که محبوبیت اش هم رو به افزایش به نظر می رسد. به بهانه گذراندن چند هفته فوتبالی پر استرس که فردا با برگزاری فینال جام ملت های آسیا به پایان خواهد رسید، به سراغ «قانع» رفتیم و از پر بازدیدترین فیلم هایش و دلایل جذابیت گزارش هایش نوشته ایم.

عباس قانع در گفت و گو با زندگی سلام از سبک متفاوت گزارشگری اش می گوید.

مردم ما تشنه سبک جدیدی در گزارش هستند

 این روزها خیلی از علاقه مندان به ورزش به خصوص فوتبال، عباس قانع را می شناسند. به همین دلیل درباره سبک متفاوت گزارش هایش، گفت و گویی با او انجام دادیم که در ادامه مطلب می خوانید.

گزارشگری را از کجا و چگونه شروع کردید؟

من ۲۹ سال دارم. گزارشگری را از ۱۷ سالگی شروع کردم و الان ۱۲-۱۳ سالی است که سابقه گزارشگری دارم. اصالتا یزدی هستم اما کار خودم را از شهر کرمان شروع کردم. دوست دارم حتما این را اعلام کنم که آن ها بودند که به من میدان و اجازه دادند در این عرصه حضور داشته باشم. چون آن موقع بازی های مهمی به من نمی رسید و همچنین در فوتبال به من میدان داده نمی شد مجبور بودم با گزارش ورزش های دیگر سعی کنم حداقل در دور باشم، تجربه کسب کنم و در آن جا بتوانم استعدادی را که به نظر خودم دارم به شکوفایی برسانم. 

گزارش هایی از شما منتشر شد که از طرف مردم مورد استقبال قرار گرفتند. نظر خودتان درباره این موضوع چیست؟

ببینید من آدم برون گرایی هستم و هیجانی که در گزارش هایم می بینید در واقع به همین دلیل است. پایه و اساس سبک گزارشگری من از گزارشگری آمریکای جنوبی و کشورهای عربی می آید. من گزارش های این سبکی را دوست دارم و به طور ناخودآگاه از آن ها تاثیر گرفته ام اما بخشی از هیجان گزارش من به دلیل همان چیزی است که گفتم من با گزارش والیبال و هندبال شروع کردم. چون سرعت این دو ورزش بالاست و هر لحظه موقعیت در این بازی ها خلق می شوند، ناخودآگاه سرعت بیان و هیجان من هم در گزارش ها بالا رفته است. البته این فیلم هایی که از گزارش های من بیرون می آید فقط بخشی از یک نود دقیقه است که من گزارش و سعی می کنم برای همه دقایقش به بهترین شکل کار را انجام دهم. یک نکته دیگر هم بگویم این که هیجان گزارش مثلا در بین گزارشگران عربی بخشی اش از خود زبان عربی می آید که در گویش و ادای کلمات نوعی هیجان وجود دارد. 

شما در گزارشگری به دنبال رقم زدن چه اتفاقی هستید؟

شما ببینید در فوتبال نود دقیقه داریم که هر لحظه اش می تواند به شدت تاثیرگذار باشد به اضافه این که من هنگام گزارش نقش راوی را دارم پس باید به جذابیت آن بیفزایم. فرقی هم نمی کند برزیل باشد یا مالدیو، به هرحال فوتبال، فوتبال است و این که شما اتفاقات درون آن را چطور بیان کنید از اهمیت زیادی برخوردار است. در ضمن هر کسی سبک خودش را دارد. هر سبکی هم نوع متفاوتی از سلیقه است اما من سعی ام بر این بوده که فضای متفاوتی را ایجاد کنم و وسیله شده ام که این سبک متفاوت جا بیفتد.

بازخوردهای گزارش هایتان بین مردم و صاحب نظران چه کمکی به شما کرده و اصطلاحاتی که به کار می برید چه مقدارش بداهه بوده و چه مقدار در لحظه می آید؟

خیلی تاثیرگذار بوده است. اصلا مسئله مشورت کردن با دیگران خیلی در این قضیه برایم مهم است. موضوع این است که مردم ما هم تشنه یک سبک گزارش جدید بودند و فقط دنبال این اصطلاحات تکراری «توی دروازه» و ... نبودند. البته این ها همه شان ارزشمند هستند اما دیگر به تکرار افتاده اند. در کل ما دو بحث داریم: یکی بداهه گویی که من جرقه کارم را با همین بداهه ها شروع کرده ام و دومی پرداختن به یک سری جملاتی است که من از قبل بهشان فکر می کنم. درباره مسئله دوم، امروز بعضی به من خرده می گیرند که تو جملاتت از پیش تعیین شده است و مصنوعی جلوه می کند. اما من همدل با مردم کار گزارشم را انجام می دهم. برای من مهم است مردم چه می خواهند. منظورم از مردم طرفداران این سبک گزارشگری هستند. من می گویم چرا ما اصرار داریم در مسیر تکراری حرکت کنیم؟ البته برای من پیش کسوتان عرصه گزارش خیلی محترم هستند و من از آن ها بسیار آموخته ام اما قبول کنیم اگر هیچ تنوع و تغییری نباشد و همه در مسیر تکراری حرکت کنیم، مخاطب هم زده می شود. در این فضاست که اصطلاحات و ترکیباتی مثل «رابین هود کویر»، «چشام نمی بینه زمین بازی رو»، «خدای من، اینا دیگه کی ان!» و ... دیده شدند و از آن ها استقبال شد. امروز عباس قانع دارد از نظر مخاطب استفاده می کند.

نمی خواهم دروغ بگویم که همه این ها تراوش ذهنی خودم است، بلکه تراوش ذهنی خیلی هاست. اگر قرار باشد من فقط داد و قال کنم بدون شک اولین کسی که ناامید می شود، خود من هستم. امروز کسانی هستند که جمله ای پیشنهاد می دهند و بعد از بازی می آیند تشکر می کنند و می گویند دمت گرم که استفاده کردی.

آینده جایگاه خودتان را در عرصه گزارشگری کجا می بینید؟

مطمئنا هر کس در ذهن خودش بلندپروازی انجام می دهد که قرار نیست انتهایی برای آن قائل شد. ضمن این که یک چارچوب مشخصی هست و افرادی پیش از من آن را رفته اند و بالاخره یک حدودی دارد. البته تحصیلات من هم در حوزه مدیریت ورزشی است و امروز شغل و کار من هم در همین زمینه است، شاید در آینده وارد عرصه برنامه سازی شوم اما موضوع این است که من در بحث گزارشگری قدم اول را گذاشته ام و یک سبک جدید آورده ام. حالا می توانم بگویم از دریاچه وارد اقیانوس شده ام و این باعث خوشبختی و خوشحالی من است. سعی می کنم تا لحظه ای که زنده هستم آن را گسترش دهم و پربارترش کنم و خاص تر آن را جلوه بدهم.

در گزارش هایتان اشاره به اقوام ایرانی، حضور پررنگی دارد. نظر خودتان در این باره چیست؟

من در گزارش هایم به اقوام ایرانی احترام زیادی می گذارم. در گزارش هایم به بحث وحدت اقوام به خوبی پرداخته و احترام گذاشته ام. من وقتی دارم اصطلاحات گویشی اقوام مختلف را به کار می برم در واقع دارم به زبان دل ها سخن می گویم که باعث خوشحالی مردم آن قوم می شود و احساس دیگر اقوام ایرانی را هم برمی انگیزد که که حس تعلق و علاقه مشترک پررنگ می شود. نباید با جملات دوپهلو باعث رنجش اقوام ایرانی بشویم. در پایان از خانواده خوبم که اهل ورزش هستند، از همسر خوبم «دنیا ستوده نیا»که او هم تحصیلات ورزشی دارد و از خانواده همسرم و مدیران و سردبیران رسانه مان  که همواره حامی من بوده اند تشکر و قدردانی می کنم.

چرا گزارش های «قانع» این قدر جذاب است؟

باید پذیرفت که گزارش های «قانع» جذاب است و شاید دم دستی ترین گواه بر این ادعا، بازنشر قابل توجه فیلم های گزارشگری او در شبکه های اجتماعی است. بنابراین و در ادامه مطلب به چند دلیل از دلایل جذاب بودن گزارش های قانع اشاره می شود.

غیرقابل پیش بینی بودن: یکی از اصلی ترین دلایل جذاب بودن گزارش های قانع، غیر قابل پیش بینی بودن واکنش ها و حرف های اوست. او بعد از به ثمر رسیدن هر گل، واکنشی متفاوت دارد و به نوعی مخاطب خود را با کلمات و رفتارهای منحصر به فردش غافلگیر می کند.

استفاده از اصطلاحات: دایره لغاتی که او در گزارش هایش از آن ها کمک می گیرد، بسیار گسترده است. بنابراین می تواند در لحظه بین یک اتفاق در زمین فوتبال و یک ضرب المثل یا جمله معروف، رابطه برقرار کند و مخاطب خودش را تحت تاثیر قرار دهد.

ساده و صمیمی: نوع برقراری ارتباط قانع با مخاطب و نحوه گزارش هایش، کاملا صمیمی و ساده است. او نه تنها در گزارش هایش از کلمات سخت استفاده نمی کند که تلاش می کند با کلمه های عامیانه، گزارش هایش را برای شنوندگان دلچسب تر کند.

انتقال هیجان به مخاطب: نحوه گزارش قانع به گونه ای است که مخاطب را در تمام لحظه های بازی با خودش همراه می کند و دل کندن مخاطب از شنیدن گزارش های او در وسط بازی سخت است. استفاده از عبارت هایی مانند این که : «اگر این توپ گل بشه، گزارشگری این بازی رو ادامه نمی دم!»، مخاطب را حداقل تا بیرون رفتن آن توپ پای تلویزیون میخکوب می کند!

مدیریت میزان صدا: او در کنار گزارش های هیجانی اش که شاید لازمه اش داد زدن هم باشد، کمتر صدایش را در حد آزار دهنده ای بلند می کند. او به شدت بر میزان صدایش کنترل دارد که همین مسئله باعث دلنشین تر شدن گزارش هایش می شود.

خلاصه رموز موفقیت قانع در ۲ کلمه

به عنوان نکته آخر، شاید بتوان همه رموز موفقیت قانع را در دو کلمه خلاصه کرد: انگیزه و پشتکار. انگیزه ای که او برای بهتر شدن دارد و پشتکاری که باعث می شود برای گزارش هایش در هر بازی، یک برگ برنده رو کند.

۴ ویدئوی پربازدید از گزارشگری های قانع

۱- فیلم پشت صحنه گزارش عباس قانع روی گل اول ژاپن که به دلیل تعلل عجیب مدافعان ایران به نظر رسید و واکنش جالب این گزارشگر بسیار مورد توجه قرار گرفت.

۲- مهار پنالتی عمان توسط بیرانوند و واکنش قانع به این سیو هم از جالب ترین فیلم های منتشر شده از گزارش های او در چند وقت اخیر است.

۳- گزارش بازی برگشت پرسپولیس و السد در لیگ قهرمانان و واکنش های قانع بعد از گل تساوی بسیار جالب بود که نشان دهنده حضور ش در شبکه های اجتماعی است.

۴- عبارت معروف «اگر گل بشه، گزارش بازیو تعطیل می کنم» که بازنشر بالایی داشت، مربوط به گزارش قانع از بازی میلان و اودینزه بود.

محمدعلی محمدپور