مشخصات و ویژگی های انواع آکاردئون

آکاردئون سازی با بدنه جعبه شکل است

آکاردئون

یکی از سازهای شستی با بدنه چین دار ، آکاردئون نام دارد و باید تخصص بسیار زیادی برای نواختن آن داشته باشید. فشاری که به این ساز در زمان نواختنش وارد می شود؛ موجب باز و بسته شدن آن می گردد. شما میتوانید در هر زمان و مکانی، این ساز قابل حمل را بنوازید. کلیدهای موجود بر روی این ساز، شباهت زیادی به کلیدهای پیانو دارند.

تاریخچه آکاردئون

در طی چندین سال، ساز آکاردئون ساخته شده است. عقیده و باور بسیاری از محققان اینست که یک شخص برلینی به نام هاندولین در سال ۱۸۲۲ ساز آکاردئون را اختراع کرده است درحالیکه عقیده ی برخی دیگر اینست که شخصی به نام کارل دیمین وینی در سال ۱۸۲۹ موفق به اختراع نخستین آکاردئون گردید. این ساز در قاره اروپا تا سال ۱۹۱۰ وجود نداشت و به محض این که به قاره اروپا وارد شد، اروپاییان با اضافه کردن به بخش های مختلف این ساز، آن را به شکل آکاردئون امروزی درآوردند.

در سال ۱۸۵۰ نوع کروماتیک ساز آکاردئون در آمریکا ساخته شد و امروزه در جهان، محبوبیت پیدا کرده و اهالی موسیقی از آن استفاده میکنند.

بدنه آکاردئون

بدنه آکاردئون، متشکل از دو جعبه چوبی میباشد که با کمک بلوها به هم چسبیده اند. سیستم های دستی راست یا چپ دست در این جعبه قرار دارد. پنجره های مشبک موجود در این جعبه های چوبی به منظور تسهیل حرکت هوا به داخل و خارج ساز تعبیه شده اند تا بتوانند صدای بهتری را تولید کنند. پنجره مشبک سمت راست، بزرگ تر از پنجره مشبک سمت چپ است.

طراحی این پنجره بگونه ایست که افراد بتوانند در آن قسمت، دکورهای مختلفی بر روی ساز انجام دهند. معمولاً کاربرد پنجره ی سمت راست برای نواختن ملودی میباشد درحالیکه کاربرد پنجره ی سمت چپ برای همراهی آهنگ است و نوازنده قابلیت تغيير این قانون را دارد. باتوجه به نوع آکاردئون، اندازه و وزنش تغيير می کند. همچنین نوع ساز آکاردئون می تواند نحوه ی نواختنش را تعيين کند. مثلا آکاردئون کوچک، صرفا دارای یک یا دو اکتاو می باشد.

انواع آکاردئون

ساز آکاردئون دارای سه سبک به شرح زیر می باشد :

> آکاردئون دکمه ای و پیانویی:

به طور کلی دو نوع آکاردئون در بین مردم محبوبیت دارد، به این صورت که یکی از آن ها دکمه دارد و دیگری دارای صفحه ای با کلیدهای شبیه پیانو است.

بزرگ ترین وسعت صدای آکاردئون سه اکتاو و اندی است

> آکاردئون یونیسونوریک( هم صدا) و بیسونوریک( دو صدا):

آکاردئون ها متشکل از دو دسته ی هم صدا و دو صدا می باشند. این تقسیم بندی بر این مبناست که در زمان فشار دادن یک کلید، آکاردئون در حال فشرده شدن است یا در حال باز شدن ، بر روی نت تولید شده اثر می گذارد یا خیر؟ در آکاردئون های هم صدا، صرفا یک نت در هر دو حالت تولید می شود ولیکن در مدل های دو صدا، زمانیکه شما بدنه آکاردئون را فشرده می کنید، یک نت در اثر فشار دادن یک کلید تولید می شود و وقتی که بدنه اش را کش می دهید، نت دیگری توسط همان کلید فشرده شده تولید می گردد.

> آکاردئون های دیاتونیک و کروماتیک:

درواقع اکثر آکاردئون های دیاتونیک، همان آکاردئون های دکمه ای محسوب می شوند که معمولاً دارای یک یا دو ردیف دکمه هستند. نحوه ی کوک شدن هر ردیفی در یک کلید خاص میباشد و فقط می تواند همان گام را بنوازد. آکاردئون دیاتونیک از نوع بیسونوریک( دو صدا) میباشد و به همین خاطر، نوازنده می تواند صداهای بیشتری را با همان دکمه های محدود تولید کند.

شیوه ی نواختن آکاردئون

نوازنده برای نواختن ساز آکاردئون باید به صورت کاملاً صاف و بدون هیچ قوزی، روی یک صندلی بنشیند، سپس بر روی شانه های خود بندهای ساز را بیاندازد و ساز را روی ران پای چپش، قرار دهد و بنوازد. نحوه ی قرارگیری این ساز بر روی پای چپ باید بگونه ای باشد که کلاویه های ساز، دقیقاً در امتداد بینی نوازنده باشد. همچنین فانوس ساز نباید در تماس با بدن نوازنده باشد بلکه باید از بدن نوازنده فاصله بگیرد.

نوازنده برای نواختن ساز، به کلاویه ها و دکمه ها با استفاده از انگشتان دست راستش، ضربه وارد می کند و برای آکورد گرفتن روی باس های ساز و باز و بسته کردن فانوس از دست چپش استفاده میکند. همچنین قابلیت نواختن این ساز به صورت ایستاده وجود دارد به شرطی که فشار خاصی به بدن نوازنده وارد نشود و در شرایط نرمال و طبیعی، نوازندگی کند. این نکته را در نظر داشته باشید که نحوه نواختن این ساز در هنگام ایستاده و نشسته باهم یکسان است.

بدنه آکاردئون از دو جعبه چوبی به با کمک بلوها به هم چسبیده اند، تشکیل شده است

کاربردهای ساز آکاردئون

در سراسر دنیا استفاده از ساز آکاردئون، مرسوم شده است و این ساز در برخی از کشورها مثل برزیل در موسیقی پاپ کاربرد دارد. همچنین از این ساز در برخی از کشورها نظیر اروپا و آمریکای شمالی برای موسیقی پاپ رقص و فولکا استفاده می کنند. ساز آکاردئون از نظر مردم بریتانیا یک ساز فرانسوی محسوب میشود که در فیلم ها و صحنه های فرانسوی در پاریس اتفاق می افتد. از ژانرهای قابل اجرا با این ساز میتوان به تانگو، موسیقی های ایرلندی، پولکا، موستت و شانسون، کبکی و کلزر اشاره کرد.

نگهداری از آکاردئون

تمامی سازهای جهان به مراقبت و نگهداری مداوم، نیاز دارند و اگر چنین نباشد سازها کیفیت و ساختار اولیّه ی خود را به مرور زمان از دست می دهند. طبعاً هر سازی به یکسری نگهداری های خاص براساس ویژگی ها و ساختارش نیاز دارد.

>> ساز آکاردئون نباید دچار خط و خش، شکستگی و تَرَک خوردگی شود به این دلیل که کیفیت صدای ساز، کاهش می یابد.

>> دقت کنید که ساز آکاردئون نباید در معرض رطوبت شدید قرار بگیرد.

>> ساز آکاردئون را پس از تمرین و نواختن، به داخل هاردکیس برگردانید.

>> خارج کردن و قرار دادن ساز آکاردئون به داخل هاردکیس از اهمیت به سزایی برخوردار است. هنگامی که آکاردئون را از هاردکیس، خارج میکنید دست چپتان باید زیر کلاویه ها و دست راستتان باید گوشه ی بالایی سمت راست ساز قرار بگیرد سپس آنرا بیرون بیاورد؛ همچنین برای قرار دادن این ساز به داخل جعبه اش، همین کار را انجام دهید.

>> به طور میانگین، کوک ساز آکاردئون را هر ۳ سال یکبار چک کنید.

>> درصورت عدم استفاده از آکاردئونی که در جعبه اش قرار دارد باید با احتیاط، آن را روی زمین بگذارید. اگر آنرا از فاصله چند سانتیمتری بر روی زمین بیندازید، بلوکه زبانه از جایش درمی آِید یا ترتیب پدها و مکانیزم بیس ها به هم میریزد.

>> آکاردئون در مکان هایی قرار دهید که سایرین به آن آسیبی نمی زنند؛ چون شخصی که به آن ضربه زده باید غرامت بدهد.

آکاردئون با فشرده کردن یا انبساط دم هنگام فشار دادن دکمه‌ها یا کلیدها نواخته می‌شود

گردآوری: بخش هنر و سینما سرپوش