فیلم مجیدی نماینده ایران یا هند در اسکار می‌شود؟!

در شرایطی که حدود صد روز به تاریخ آخرین مهلت معرفی نمایندگان کشورهای مختلف به اسکار برای شرکت در بخش بهترین فیلم خارجی زبان باقی مانده، از هم‌اکنون گمانه‌زنی‌های پرشماری درباره فیلم‌هایی که از ایران می‌توانند در رقابت‌های اسکار شرکت کنند، رسانه‌ها و نشریات ایران را پر کرده است.

خصوصا دو اسکاری که اصغر فرهادی در سال‌های اخیر گرفته، امید و انتظار سینمای ایران را از این رخداد سینمایی به حد شگفت‌انگیزی بالا برده است. در این میان البته بیشتر مانورها روی فیلم جدید مجید مجیدی که در هند ساخته شده است، بوده که این کارگردان خود نیز سابقه روشنی در اسکار دارد و نخستين کارگردان ایرانی است که نامش را تا حد کاندیداشدن در این مراسم بالا برده است؛ غافل از این‌که حداقل به‌عنوان نماینده ایران این فیلم کمترین شانسی برای حضور در رقابت اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان ندارد.

نخستين نمایش یا به عبارت بهتر رونمایی از جدیدترین فیلم مجید مجیدی به نام پشت ابرها که جزو بلندپروازانه‌ترین فیلم‌های بالیوود در ‌سال ‌جاری است، به‌ احتمال قریب به یقین اواخر تابستان امسال در هفتاد‌و‌چهارمین جشنواره فیلم ونیز خواهد بود. فیلم پس از آن تنها یک ماه فرصت خواهد داشت تا با اکرانی محدود و نیز حداقل یک هفته نمایش در آمریکا نخستين شرط لازم را برای معرفی به آکادمی اسکار به دست آورد. در حالی ‌که گفته می‌شود پشت ابرها می‌تواند با اکران عمومی در هند و ایران آماده حضور در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان اسکار به‌عنوان نماینده هر کدام از این دو کشور صاحب سینما شود، اما شرایط حاکی از این است که این فیلم مجیدی واجد شرایط لازم برای معرفی به‌عنوان نماینده ایران نخواهد شد؛ و باید تلاشش را برای گرفتن نمایندگی هند در اسکار به کار گیرد.

کارشناسان سینمایی معتقدند که فیلم مجیدی به یک دلیل کاملا آشکار نمی‌تواند به نمایندگی از ایران به اسکار معرفی شود؛ و این نکته به یکی از قوانین حاکم بر انتخاب فیلم‌های این بخش ارتباط دارد.

گفته می‌شود که از آنجا که پشت ابرها کمترین نشان و نشانه‌ای از زبان فارسی ندارد و به زبان‌های هندو، انگلیسی و تامیل ساخته شده است، آکادمی اسکار قطعا آن را به‌عنوان نماینده ایران نخواهد پذیرفت. این البته تنها و تنها ناظر به شرایط این فیلم نیست و پیش از این چند فیلم از چند کشور دیگر هم مشکلی مشابه را تجربه کرده و از حضور در رقابت اسکار بازمانده‌اند. به همین دلیل هم هست که گمانه‌زنی‌های کارشناسان توزیع خارجی فیلم‌های ایرانی حاکی از این بوده که بعید است بخش بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی و کمیته تعیین نماینده ایران در اسکار فیلم هندی مجیدی را به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی آمریکا معرفی کنند.

اینجاست که گمانه دیگری درباره موقعیت این فیلم در اسکار پیش می‌آید که البته رسانه‌های سینمایی هندی نیز آن را تأیید می‌کنند. درواقع رسانه‌های هندی در چند روز اخیر بارها و بارها با اشاره به بلندپروازی حاکم بر تولید این فیلم گران اعلام کرده‌اند که این فیلم به احتمال زیاد حایز شرایط لازم برای نمایندگی سینمای هند در اسکار ٢٠١٨ خواهد بود. پشت ابرها که در نمایش عمومی در سینماهای هند به صورت فیلمی سه‌زبانه اکران خواهد شد، داستانی درباره رابطه عمیق و مهربانانه خواهر و برادری نوجوان در هند امروز را روایت می‌کند که ایشان خاطر و مالاویکا موهانان نقش‌های اصلی آن را ایفا می‌کنند. در مورد این گروه بازیگری گفتنی است که مجیدی ابتدا قصد داشت از یکی از ستاره‌های سرشناس بالیوود بازی بگیرد، اما درنهایت پشیمان شد و ۲چهره تازه برای فیلم خود برگزید.

از آ‌نجا که آشکارا طبق قراين موجود پیداست که سینمای هندوستان روی پشت ابرها برای موفقیت در نودمین دوره اسکار حسابی جدی باز کرده، حرف و حدیث درباره فیلم مجیدی فراوان است. ازجمله خبر یکی از نشریات که روز گذشته اعلام کرد فیلم پشت ابرها ساخته مجید مجیدی به‌عنوان نماینده سینمای هند برای حضور در آکادمی اسکار انتخاب شده است. این خبر در حالی به شکل قطعی منتشر شد که فیلم مجیدی هنوز نمایش داده نشده و به عبارتی نخستين شرط معرفی به‌عنوان نماینده این کشور را ندارد.

از این نظر فعلا جدیدترین خبری که درباره این فیلم می‌توان داد، این است که انتخاب فیلم مجید مجیدی به‌عنوان نماینده سینمای هند در اسکار اگر چه محتمل به نظر می‌رسد و به عبارت بهتر پس از این‌که شرایط لازم حاصل‌ آید احتمال زیادی دارد، اما در شرایط حاضر قطعیت ندارد، زیرا علاوه بر این‌که فیلم به نمایش عمومی درنیامده، هنوز کمیته انتخاب فیلم برای حضور در اسکار نیز در کشور هند برگزار نشده است.

مجید مجیدی که با فیلم بچه‌های آسمان در مراسم اسکار توانست برای نخستين‌بار سینمای ایران را به‌عنوان کاندیدای دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان برساند، بعد از آن در تمام حضورهایش به‌عنوان نماینده ایران شکست خورده و هیچ گاه نتوانسته به فهرست نهایی پنج فیلمی اسکار برسد. او با فیلم‌های رنگ خدا، باران، آواز گنجشک‌ها، بید مجنون و حضرت محمد نماینده ایران در اسکار بوده است. آخرین حضور او با فیلم حضرت محمد بود که با این‌که خیلی از کارشناسان شانس زیادی برای آن فیلم در رقابت اسکار قایل بودند، اما درنهایت به فهرست نه فیلمی این بخش نیز نرسید و یکی از مهمترین ناکامان بود. به نظر می‌رسد پشت ابرها از نگاه مجید مجیدی می‌تواند پایان‌بخش ناکامی‌های این کارگردان در اسکار باشد؛ به‌خصوص که در سال‌های اخیر عنوان موفق‌ترین کارگردان ایرانی در اسکار را که به دلیل نامزدی بچه‌های آسمان در اختیار خود می‌دید، بدجوری به دو اسکار اصغر فرهادی باخته است.