ایرانی‌ها در فهرست بهترین فیلمسازان قرن۲۱

 

انتخاب بهترین‌های هر سال، هر دهه، هر دوره و مقاطع زمانی گوناگون بازی جذابی است که بسیاری از رسانه‌ها و نشریات معتبر درگیر آن می‌شوند. بازی جذاب و پرطرفداری که البته در حد بازی نبوده و اغلب انتخاب‌کنندگان با معیارهای مشخص فکری دست به انتخاب بهترین‌های‌شان می‌زنند.

به همین دلیل است که مثلا وقتی در رسانه‌های ایران این خبر درج می‌شود که عباس کیارستمی در انتخاب گاردین درباره بهترین‌های سینمای معاصر در جایگاه ششم نشسته یا اصغر فرهادی در انتخاب پلی‌لیست، سیزدهمین فیلمساز هیجان‌انگیز جهان شده و... این خبر نه به‌عنوان یک بازی که به‌عنوان تاکیدی بر موقعیت و جایگاه سینمایی این بزرگان محسوب می‌شود.

انتخاب اخیر سایت معتبر متاکریتیک مشتمل بر فیلمسازان بر‌تر قرن ۲۱ نیز چنین جایگاهی می‌تواند داشته باشد. این سایت معتبر که در جمع‌آوری آرای منتقدان سرشناس، معتبرترین سایت سینما به شمار می‌آید، دست به انتخاب ۲۵ کارگردان برتر قرن حاضر زده است. نتایج از امتیاز میانگین نقدهای فیلمسازانی حاصل شده است که از اول ژانویه ۲۰۰۰ دست‌کم چهار فیلم داشته‌اند. نکته جالب در انتخاب‌های منتقدان این سایت این است که فیلمسازانی چون کوئنتین تارانتینو، ترنس مالیک، سوفیا کوپولا و وس اندرسن نتوانسته‌اند جایی در این فهرست پیدا کنند. نکته مهم دیگر حضور چهار فیلمساز ایرانی در فهرست ٢٥ کارگردان برتر قرن حاضر است.

صدرنشین این فهرست آلفونسو کوارون است که امتیاز میانگین ۸۷ و ۵دهم را برای فیلم‌های ستایش‌شده‌ای چون جاذبه و همین‌طور مادرت، «فرزندان بشر» و «هری پاتر و زندانی آزکابان» به دست آورده است. الکساندر پاین که جدیدترین فیلمش کوچک‌سازی، قرار است فیلم افتتاحیه جشنواره ونیز امسال باشد، در رتبه دوم ایستاده و در رده سوم نیز برادران بلژیکی داردن قرار دارند. بعد از‌ هایائو می‌ازاکی، انیمیشن‌ساز بزرگ ژاپنی که در رده چهارم نشسته، جعفر پناهی، فیلمساز تحسین‌شده ایرانی حضور دارد که با فیلم‌هایی چون دایره، طلای سرخ، آفساید، این یک فیلم نیست و تاکسی در رتبه پنجم بهترین‌های متاکریتیک قرار دارد. او اگر چه در این فهرست در میان ایرانی‌ها بالاترین جایگاه را به دست آورده، اما تنها ایرانی این لیست نیست.

پایین‌تر از پناهی در این فهرست فیلمسازانی چون اصغر فرهادی در رتبه هشتم، عباس کیارستمی در رتبه بیستم و بهمن قبادی در رتبه بیست‌وپنجم قرار دارند. از این نظر می‌توان گفت که حداقل در نگاه منتقدان این سایت سینمای ایران یکی از معتبرترین و محترم‌ترین سینماهای دنیا در سال‌های اخیر بوده است، چرا که جز آمریکا سینمای هیچ کشوری در فهرست بهترین‌های این سایت، نمایندگانی چنین پرشمار ندارد. از دیگر سینماگران این فهرست می‌توان به برادران راس، پل تامس اندرسن، مایک لی، فردریک وایزمن، می‌ا‌هانسن‌لاو، اِیوا دوورنی، کلی ریچارد، بونگ جون‌هو، می‌گوئل گومز، هو شیائوشین، نوری بیلگه جیلان، برد بیرد، ریچارد لینکلیتر، ژاک اودیار، گای مدین، هیروکازو کوریدا، ادگار رایت و جف نیکولز اشاره کرد.