«سد معبر» ملودرامی اجتماعی است که این روزها بر پرده سینماهای کشور رفته و با استقبال خوب مردم روبه‌رو شده است. این فیلم نشان داد هنوز موضوعات اجتماعی طرفداران خودش را دارد. کارگردانی که به همراه عوامل تیم، دغدغه اجتماع را دارد و فکر می‌کند فیلمش در نمایش واقعیت‌ها، بدون پرده و سانسور با مردم سخن می‌گوید. «سدمعبر» که دومین فیلم بلند محسن قرائی کارگردان جوان کشورمان است، داستان مامور شهرداری است که به واسطه شغلش، درگیر ماجرای دلارهای گم شده می‌شود.
گفت‌وگوی فرهیختگان با محسن قرائی کارگردان «سد معبر» را در ادامه بخوانید.
«سد معبر» با توجه به اتفاقات و جریان‌های اجتماعی چند وقت اخیر مطمئنا حساسیت‌هایی در مسیر ساختش داشته است. در رابطه با مسیر ساخت فیلم و مشکلات پیش آمده کمی صحبت کنید؟
موضوعات اجتماعی؛ آن هم در ارتباط با سازمان‌ها و نهادها، حساسیت‌های خاص خود را دارد. گاهی سنگ‌اندازی‌هایی هم در مسیر ساخت فیلم برای ما رخ می‌دهد. در مرحله اخذ پروانه ساخت، اخذ مجوز فیلمبرداری در سطح شهر و در حوزه شهرداری که به نمایش زندگی ماموران سد معبر می‌پردازد، به تبع مسیر همواری را نداشتیم؛ حتی این فیلم به دلیل نبود‌سرمایه‌گذار و ریسکی که ناشی از پیامدهای پس از ساخت آن بود، سه بار در مرحله پیش‌تولید به بن‌بست رسید.
بعد از اخذ پروانه ساخت از ارشاد باید هماهنگی‌های لازم را با شهرداری انجام می‌دادیم. این کار به خاطر حساسیت‌هایی که در چند وقت اخیر بارها از طریق شبکه‌های اجتماعی شاهدش بودیم کار ما را کمی سخت‌تر کرد.
چقدر در انتخاب بازیگر حساسیت به خرج دادید و در این زمینه تهیه‌کننده چقدر نظرش با شما یکی بود؟
خوش‌شانسی‌ای که من برای ساخت این فیلم داشتم این بود که بهمن کامیار تهیه‌کننده فیلم دست مرا در انتخاب عوامل باز گذاشته بود؛ بنابراین آزادانه هر کسی را که می‌خواستم، انتخاب کردم. باید بگویم همه کسانی که در این فیلم بازی کردند جزء انتخاب‌های اولم بودند و با فکر به سراغ آنها رفتم. خوشحالم که در ایفای نقش‌شان هم خوب ظاهر شدند.
فیلم‌های ملودرام، ارتباط تنگاتنگی با جامعه دارد. می‌خواستم بدانم واقعیت‌ها، چقدر بی‌پرده و بدون سانسور در فیلم شما مطرح شده است؟
سعی کردم بخش مهمی از واقعیتی را که حول این مساله اجتماعی است در فیلم نشان دهم و هیچ چیزی را به نفع شخص یا سازمانی تغییر ندهم. بنابراین هر جایی را که مشاهده شد نقض قوانین توسط ماموران شهرداری وجود دارد، بدون سانسور نمایش دادم؛ در واقع همان واقعیت‌هایی را که در جامعه با آنها روبه‌رو هستیم، بی‌پرده به تصویر کشیدم.
در مرحله پیش‌تولید و نگارش فیلمنامه چقدر شهرداری به شما کمک کرد؟
بالاخره وقتی شما لباس ماموران شهرداری را می‌پوشید، نظارت‌هایی صورت می‌گیرد. مشورت برای نقش به نتیجه کار کمک می‌کند و ما هم از کمک‌های آنها استفاده کردیم. اما هیچ وقت اجازه ندادیم این نظارت‌ها باعث تغییر رویکرد کاری گروه شود. البته در پیش‌تولید، تحقیقات میدانی نیز توسط من و سعید روستایی نویسنده کار از ماموران سد معبر و شاغلان در شهرداری انجام شد تا به هر چه بهتر شدن نتیجه کار کمک کند.
برخی معتقدند مردم آنقدر گرفتاری دارند که بیشتر ترجیح می‌دهند سراغ فیلم‌های کمدی بروند. چقدر با این نظر موافقید؟
اینکه بگوییم مردم به علت مشکلات اقتصادی، اجتماعی و... به سراغ فیلم‌های کمدی می‌روند، حرف اشتباهی است. در همه جای دنیا فیلم‌های کمدی، خوب می‌فروشند؛ پس یعنی همه جای دنیا گرفتار مشکلات هستند. نه این‌طور نیست. فیلم کمدی خنده را بر لبان مخاطب جاری می‌سازد و برای مخاطب جذاب است. فیلم‌های ملودارم هم به زندگی روزمره مردم اشاره دارد. این ژانر هم برای عده‌ای از مردم جالب است؛ پس اینکه بخواهیم مطلق بگوییم دلیل تماشای فیلم‌های کمدی مشکلات مردم است را قبول ندارم.
کامیار: مردم به جای طنزهای سخیف، فیلم‌های اجتماعی ببینند
بهمن کامیار تهیه‌کننده فیلم «سد معبر» هم ابراز امیدواری کرد که مردم با دیدن این فیلم و تبلیغ برای آن به تولید و فروش فیلم‌هایی که دغدغه اجتماع را دارند، کمک کنند تا آنان مجبور نشوند به سراغ فیلم‌های کمدی بروند.
بهمن کامیار تهیه‌کننده فیلم «سد معبر» در گفت‌وگو با فرهیختگان گفت: «فیلم قبلی محسن قرائی و موفقیت سعید روستایی فیلمنامه‌نویس و همچنین موضوع اجتماعی این فیلم، هر سه، انگیزه من را برای ساخت این فیلم تشدید کرد.»
وی همچنین گفت: «امیدواریم همان‌طور که باید مردم خنده روی لبان‌شان بنشیند و شاد باشند به تماشای فیلم‌های اجتماعی از جنس سد معبر نیز که سعی دارند نگاهی متفاوت به معضلات جامعه داشته باشد، بنشینند.»
وی خاطرنشان کرد: «عموما فیلم‌های اجتماعی با بودجه خصوصی تهیه می‌شوند و مستقل هستند. بنابراین انتظار داریم مردم فیلم را ببینند و تبلیغ کنند و ما مجبور نباشیم سراغ فیلم‌های کمدی که فقط با نشاندن خنده بر لبان مردم پول در‌می‌آورند، برویم. ما دوست نداریم این کار را کنیم و خیلی علاقه‌مند به انجام آن نیستیم. ما دوست داریم فقط دغدغه‌های جامعه را بیان کنیم.»
کامیار زمان شروع این فیلم را همزمان با تشدید جریانات اجتماعی توسط پرسنل شهرداری اعلام کرد و گفت: «زمانی که این فیلم را آغاز کردیم برخوردهای پرسنل شهرداری با دستفروشان وجود داشت و حتی در ساخت فیلم فکر می‌کردند که انگیزه سیاسی داریم. این مساله ما را با مشکلاتی روبه‌رو کرد. ما صرفا با نمایش اتفاقات ناهنجار در جامعه سعی داشتیم مردم را با جنبه‌هایی از آسیب‌های اجتماعی که در گوشه و کنار زندگی آنها وجود دارد، آشنا کنیم. امیدواریم که وظیفه اجتماعی خودمان را به درستی انجام داده باشیم.»
این تهیه‌کننده سینما ادامه داد: «باید بگویم که در ساخت این فیلم هیچ‌گونه اهداف سیاسی نداشته‌ایم و فارغ از هر گونه سیاسی بازی، عملکرد شهرداری را در این اتفاقات نقد کرده‌ایم ولی با این وجود در تمام سینماهای شهرداری اکران گرفته‌ایم و حتی در جشنواره شهر به‌عنوان بهترین فیلم شناخته شده‌ایم و از شهردار وقت جایزه گرفته‌ایم.»
کامیار همچنین گفت: «دوست دارم با فیلم خوب اجتماعی مخاطبان را به سینما بیاورم. البته اگر فیلمنامه طنز ارزشمندی باشد که متکی به طنزهای سخیف نباشد، حتما از آن حمایت می‌کنم.»
افشین حیدری
- 13
- 6
