حسین قناعت کارگردان سینمای کودک است که البته آثار دیگری نیز در سینمای ایران در مقام کارگردان ساخته، او سال گذشته حضور موفقی را با دو فیلم «قهرمانان کوچک» و «دزد و پری ۲» در جشنواره فیلم کودک و نوجوان در اصفهان تجربه کرد و امسال نیز با فیلمی جدید به نام «تپلی» در این رویداد سینمایی حضور دارد. قناعت نیز همچون برخی دیگر از همکارانش معنقد است بحث اکران فیلمها یکی از مهمترین معضلات سینما کودک و نوجوان است که باعث دلسردی خیلی از کارگردانان نسبت به کار در این ژانر میشود.
او در گفتوگو با خبرآنلاین، انتقادهایش به وضعیت سینمای کودک را بیان کرده و از جشنواره امسال و فیلمش نیز صحبتهایی به میان آورده است.
شما جزو کارگردانهایی هستید که در حوزه سینما کودک و نوجوان فعالیتهای مستمر داشتید ولی خیلی از همکاران دیگر شما هم هستند که به کار در این ژانر علاقهمندند اما به دلیل مشکلات زیادی که در این حیطه وجود دارد عطای فیلم ساختن برای کودک و نوجوان را به لقایش بخشیدند، چه عاملی شما را همچنان برای ساخت فیلم برای بچهها ترغیب میکند؟
ابتدا این نکته را بگویم که من به شخصه به غیر از فارابی نهاد دیگری را به عنوان حامی سینمای کودک سراغ ندارم. اما یکی از دلایلی که به فیلمسازی در این ژانر ادامه دادم این است که یاد گرفتم که با همان بودجه اندک فیلمی بسازم که بتواند مخاطب را راضی کند، البته کار سختی است. اما این شانس را داشتم که فیلمهایی که تا به حال ساختم خوشبختانه مورد استقبال قرار گرفتند و هر سه فیلمم هم جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را در جشنواره فیلم اصفهان گرفتهاند. ضمن اینکه من عاشق سینمای کودک هستم و نمیتوانم تصور کنم روزی به هر دلیلی بخواهم این سینما را رها کنم.
فکر میکنید شرایط نامناسب اکران برای فیلمهای سینما کودک و نوجوان چقدر در فاصله گرفتن کارگردانها از این ژانر نقش دارد؟
به عقیده من مشکل اصلی سینمای کودک همین بحث اکران است. خیلی از فیلمهایی که ساخته میشوند و در جشنواره به نمایش در میآیند نمیتوانند موقعیت اکران پیدا کنند و همین قطع شدن چرخه تولید تا عرضه باعث شده تا هم خیلی از همکاران ما دلسرد شوند و هم به نوعی تهیهکنندههایی که می توانستند برای فیلم کودک سرمایهگذاری کنند عملا این ژانر را رها کردند. اما با اتفاقاتی که در چند وقت اخیر در شورای راهبردی که سال گذشته در فارابی بودند و امسال نیز بر روی فیلمنامهها نظر میدهند و آنها را تایید میکنند، خوشبختانه سیاست خوبی در حال اجراست.
سیاست دوستان این شورا حمایت از فیلمهایی است که پرمخاطبتر هستند و میتوانند اکران عمومی خوبی داشته باشند. همین رویکرد باعث شده تا سال گذشته ما تعداد فیلمهای پرمخاطبمان در این ژانر نسبت به سال قبلتر بیشتر شود، این اتفاق امسال نیز تکرار شد و من امیدوارم خلایی که در این چند سال ایجاد شده برطرف شود و سینمای کودک از این قحطی که با آن مواجه شده و به عبارت از چشم تهیهکنندهها و سینمادارها افتاده نجات پیدا کند و ما دوباره به روزهایی برسیم که سینمای کودک بتواند مخاطب داشته باشد.
برنامهای برای اکران «دزد و پری ۲» دارید؟
بله، من فکر میکنم مهرماه امسال این فیلم هم اکران شود.
قطعا دنیای بچهها امروز تفاوتهای زیادی با کودکان چند دهه قبل دارد و گسترش امکانات و رواج استفاده از فضای مجازی، بازیهای کامپیوتری و رسانههای دیگر آنها را به روزتر از هم سن و سال های خودشان در مثلا دهه ۵۰ و ۶۰ ساخته. با این اوصاف به نظرتان یک فیلم خوب در سینمای کودک باید چه مولفهها و ویژگیهایی داشته باشد که بتواند مخاطب امروزی با این سطح اطلاعات را اقناع کند؟
یادم میآید جایی خوانده بودم که مثلا صد سال قبل وقتی ترازو اختراع شد تحولی بزرگ در صنعت اتفاق افتاد و این وسیله به عنوان دستاوردی مهم به ثبت رسید. اگر ما قبول داشته باشیم که هر ده یا پانزده سال جهان تازه میشود با این اتفاقاتی که در این سالها در فضای مجازی افتاده به راحتی ارتباط برقرار میکنیم. من احساس میکنم جهان هر روز در حال تازهتر شدن است و ما باید تلاش کنیم تا فاصله بین نسلها را برطرف کنیم.
اگر افرادی مثل ما نتوانند این کار را انجام دهیم این فاصله زیاد میشود، اگر فیلمسازی نتواند خودش را به بچههای امروز برساند قصههایی که در فیلمهایش برای بچهها تعریف میکند ممکن است از نظر آنها تکراری و پیش پا افتاده به نظر برسد. من این نکته را هم می دانم که نزدیک شدن به بچههای امروز سختتر از قبل شده است، اما فیلمساز ما باید خیلی مراقب باشد و سعی کند خودش را به روز کند.
شما سال گذشته دو فیلم «قهرمانان کوچک» و «دزد و پری ۲» را در جشنواره فیلم کودک اصفهان داشتید و امسال هم با «تپلی» در این رویداد سینمایی حضور دارید، امسال استقبال از فیلمتان چطور بوده؟
خوشبختانه در دو نمایشی که تا به حال داشتیم و یکی هم شب گذشته ( یکشنبه شب ۱۱ شهریور ماه) استقبال خوبی از فیلم صورت گرفته است و مردم با فیلم ارتباط خوبی برقرار کردند. مهمترین نکته برای من در همه فیلمهایم همیشه این بوده که بتوانیم مخاطب را راضی نگه داریم.
فیلم «تپلی» به لحاظ ویژگیهای ساختاری و محتوایی چه تفاوتهایی با فیلمهای دیگری که برای کودکان ساختید دارد؟
تفاوت عمده این اثر این است که طیف مخاطب بزرگسال را هم در بر میگیرد، ما همیشه سعی میکنیم پدر و مادرهایی که بچهها را با خودشان به سینما میآوردند راضی باشند اینبار فیلممان طوری است که علاوه بر نوجوانان خانوادهها هم از تماشای این فیلم احساس رضایت خواهند داشت. «تپلی» فیلم نوجوان و خانواده است.
نژلا پیکانیان
- 16
- 2