حضور زنان فیلمساز در بخشهای مختلف داوری و فیلمسازی یکی از شاخصههای جشنواره سیوهفتم فیلم فجر است. یلدا جبلی از جمله فیلمسازان زنی است که در جشنواره این دوره حضور دارد. او پس از ۴ سال دوری با «جمشیدیه» برای دومین بار در رقابت مهمترین رویداد سینمایی ایران حضور یافته است. فیلم اول او «داره صبح میشه» در جشنواره سی و دوم حضور داشت و در گروه هنر و تجربه به اکران عمومی درآمد. از نکتههای جالب توجه این فیلم حضور زوج موفق فیلم «ایتالیا ایتالیا» به کارگردانی کاوه صباغزاده است. سارا بهرامی و حامد کمیلی این بار در یک فیلم در ژانر حادثهای کنار هم قرار گرفتهاند. علاوه بر این حضور کیومرث پوراحمد و بهرام عظیمی در ترکیب بازیگران از نکات کنجکاویبرانگیز فیلم است. پیش از نمایش فیلم در پردیس سینمایی ملت در گپ و گفتی با یلدا جبلی درباره این فیلم گفتوگویی داشتهایم که در ادامه میخوانید.
حدود ۴ سال طول کشید تا دومین فیلم شما به ثمر برسد این فاصله خود خواسته بود؟
بعد از فیلم اول بیشتر از یک سال و نیم درگیر فیلمنامه دیگری بودم که متأسفانه برایش پروانه ساخت صادر نشد و بعد از آن هم از اواسط سال ۹۵ درگیر جمشیدیه هستم.
آنچه در توضیحات مقدماتی «جمشیدیه» آمده است اشاره به فضای متفاوت و سبک جدید آن نسبت به «داره صبح میشه» است. این تفاوت حاصل چه مؤلفههایی است؟
تفاوت «جمشیدیه» با «داره صبح میشه» و حتی تله فیلمهایی که ساختم طبیعتاً متأثر از موضوع و فضای متفاوتش است و این تفاوت شامل تمام بخشهای کلی و جزئی میشود از روایت و قصه گرفته تا بخشهای فنی فیلم.
از نکات قابل توجه فیلم حضور کیومرث پوراحمد و بهرام عظیمی دو فیلمساز از دو حوزه نسبتاً متفاوت در فیلمتان است. درباره این حضور برایمان بگویید.
همیشه دیدن افراد پشت دوربین در سینما، جلوی دوربین در فیلمهای دیگران هم برایم جذاب بوده و هست البته به شرط اینکه انتخاب درستی باشد و خب به همین دلیل در کارهای خودم هم این اتفاق میافتد. در «داره صبح میشه» آقای ایرج شهزادی عزیز (صدابردار و صداگذار) را جلوی دوربین همراه داشتیم و برای «جمشیدیه» هم چه کسانی بهتر از بهرام عظیمی نازنین و کیومرث پوراحمد دوست داشتنی.
پیش از این شاهد ترکیب بازیگری سارا بهرامی و حامد کمیلی در فیلم رمانتیک، موزیکال و البته ملودرام «ایتالیا ایتالیا» بودیم. از ابتدا نقش را برای همین ترکیب نوشته بودید؟
انتخاب بازیگر برای «جمشیدیه» خیلی سخت بود چون مجموعهای از بازیگرها با ویژگیهای خاص باید کنار هم قرار میگرفتند بنابراین من به مجموعههایی رسیده بودم که با از دست دادن یک بازیگر در یک مجموعه باید سراغ چیدمان مشخص شده دیگر میرفتیم و خب این یعنی دوباره همه چیز از اول... در یکی از چیدمانها بله سارا بهرامی و حامد کمیلی کنار هم بودند... من در سینما تکرار پارتنرهایی که از همه نظر کنار هم ترکیب درستی باشند را دوست دارم به این دلیل که این کنار هم قرار گرفتنها و آشنا شدن یک ترکیب در ذهن مخاطب برای ما که در سینمای ایران فضای بسیار محدودی برای شکل دادن به روابط خانوادگی داریم، میتواند به باورپذیری بیشتر رابطه بین کاراکترهای قصه کمک کند.
با نیم نگاهی به عوامل تولید فیلم متوجه حضور فعال و تأثیرگذار آقای فردین خلعتبری میشویم از همکاری با ایشان برایمان بگویید.
من و فردین خلعتبری فیلمنامه «جمشیدیه» را با هم نوشتیم و از همان ابتدا تا زمانی که با موسیقی شگفتانگیز فردین خلعتبری، آخرین مراحل فنی جمشیدیه را پشت سر گذاشتم. قطعاً حضورش هم بهعنوان آدمی که از نظر ذهنی به قصه «جمشیدیه» و من نزدیک بود و بیشتر از آن بهدلیل دانش وسیعش در فلسفه و ادبیات پشتوانه خیلی خوبی برای من و فیلم بود.
یکی از ویژگیهای این دوره از جشنواره حضور پررنگ نسل جوان است. نسل جوانی که در غیاب نسل خاطره ساز اول و دوم، امیدهای جشنواره هستند و اتفاقاً با کارهای درخشانی که در سالهای گذشته داشتهاند امید به گرم شدن فضای رقابت در جشنواره متکی به حضور آنهاست. بسیاری از هم نسلان شما روزگاری روی صندلیهای سینما یا حتی در کوران جشنواره تماشاگر فیلمهای نسل اول و دوم بودهاید. اولاً خودتان حضور پررنگ نسل جوان را در جشنوارهها چطور ارزیابی میکنید و ثانیاً خودتان را وامدار کدام یک از فیلمسازان نسل گذشته میدانید؟
حضور نسل جدید و تازه نفس در جشنواره که قطعاً بهدلیل نگاه تازه و قدرت ریسک بیشتر در تجربههای جدید به نظرم جذاب هست البته امسال آقای پوراحمد، آقای صدرعاملی وآقای جیرانی از نسل دیگر در جشنواره حضور دارند که اولین جرقههای علاقه من به سینما در زمان کودکی با دوتا از کارهای آقای پوراحمد بود و حضورش هم در «جمشیدیه» به همین دلیل برایم با حس ویژهای همراه بود و آقای صدرعاملی هم که خب فضای جدی سینما را من با ایشان شروع کردم و حدود ۱۰ سال پیش تهیهکننده اولین تله فیلمم هم بودند. جدا از این دو بزرگوار از فیلمسازان ایرانی، دوران درخشان سینمای داریوش مهرجویی و بهرام بیضایی برای من و علاقهمند شدنم به سینما قطعاً تأثیرگذار بوده است.
امسال در غیاب فیلمسازان زن صاحب تجربه از جمله رخشان بنی اعتماد، تهمینه میلانی، پوران درخشنده و... زنان حضور فعالی در حوزههای مختلف از کارگردانی و تهیهکنندگی تا داوری جشنواره دارند. بهعنوان فیلمساز زن مسیر فیلمسازی برای زنان در سینمای ایران را چطور ارزیابی میکنید.
قطعاً حضور پر رنگ خانم ها در جشنواره امسال خیلی اتفاق خوب و امیدوار کنندهای هست ولی ادامه و رشد این روند به نظرم بیشتر به سخت کوشی و پیگیری خانم های سینما بستگی دارد.
حضور «جمشیدیه» در جشنواره فیلم فجر را چطور ارزیابی میکنید؟ پیشبینی میکنید فیلم در چه شاخههایی جزو امیدواریها برای کسب جایزه باشد؟
با توجه به اینکه هنوز فیلمهای دیگر به نمایش درنیامده خیلی نمیشود پیشبینی کرد به هر حال گروه «جمشیدیه» با بیشترین انرژی و همدلی در هر بخش تمام تلاشش را کرد که با توجه به شرایط خاص و محدودیتهایی که داشت به بهترین نتیجه و این حس خوبی که این روزها در «جمشیدیه» جاری است، برسد. نظر افراد متخصصی هم که تا به امروز فیلم را دیدهاند گواه این است که خدا را شکر زحمت گروه به بار نشسته است.
- 14
- 2